پای خودروسازان چینی دوباره به ایران باز می‌شود؟

این روزها صحبت درباره قرارداد ۲۵ ساله میان ایران و چین نقل محافل شده است. با توجه به این قضیه بحث‌هایی شده که احتمال همکاری ایران و چین در زمینه خودروسازی نیز وجود خواهد داشت. این در حالی است که تعدادی از خودروسازان چینی مدتی در ایران بودند اما با تحریم‌های آمریکا کشور را ترک کردند هرچند که هنوز تعداد اندکی از این شرکت‌ها در ایران فعالیت می‌کنند. برای بررسی بیشتر احتمال همکاری خودرویی ایران و چین گفت‌و‌گویی با فربد زاوه، کارشناس حوزه خودرو انجام دادیم که در ادامه گزارش مشروح آن را می‌خوانید.

وی در این رابطه ابتدا اظهار کرد: صنعت خودروی چین به خصوص در زمینه مدل‌های الکتریکی خیلی پیشرفته‌تر از بسیاری کشورهاست و در حد زیادی قدم به قدم بزرگان دنیا در این زمینه پیش می‌رود. ما تمامی سال‌ها در مدل توسعه صنعتی خود به مواردی اهمیت دادیم که فاقد اهمیت بود اما در مقابل چینی‌ها روی مواردی سرمایه‌گذاری کردند که ارزش افزوده خوبی داشته باشد. نتیجه آن نیز با توجه به این که بزرگ‌ترین بازار خودروی دنیا را در اختیار دارند محصولات بسیار رقابتی و خوبی را تولید می‌کنند.

زیر و بم همکاری خودرویی با چین

زاوه افزود: آنچه که از محصولات چینی به ایران رسید در حقیقت همان‌هایی است که در دوره توسعه شرکت‌ها به تولید رسید. بعضا این محصولات کیفیت خوبی نداشتند ولی آنچه که از اینجا به بعد مردم از صنعت خودروسازی چین خواهند دید محصولات قابل اطمینان، باکیفیت و خوب است. در مورد قرارداد میان ایران و چین نمی‌توان گفت که چقدر امکان اجرایی شدن دارد. اگر چینی‌ها سرمایه‌گذاری در قالب خودروسازی انجام دهند و زنجیره را خود تامین کنند به نظرم اتفاق مثبتی است. اما اگر بنا باشد انتقال تکنولوژی با شیوه‌های قبلی مانند پژو و رنو رخ دهد اتفاق خاصی نخواهد افتاد.

این کارشناس خودرو در مورد تاسیس یک شهرک خودرویی مشترک گفت: تاسیس شهرک خودرویی مشترک خیلی تاثیر خاصی ندارد و بیشتر همان مواردی است که مدیران دولتی دوست دارند اعلام کنند. شهرک خودرویی متمرکز اهمیت ندارد و شرکت‌ها توانایی تشخصی دارند که در یک نقطه با شرایط مصاعد متمرکز شوند. این موارد اهمیت خاصی ندارد و هرچه دخالت دولت در این حوزه‌ها کمتر باشد ما شرایط بهتری در زمینه خودرو خواهیم داشت.

این کارشناس حوزه خودرو در رابطه با وضعیت شرکت‌های چینی فعال در ایران اظهار کرد: در حال حاضر مقدار جزئی شرکت جک با ایران در حال کار کردن است. شرکت چری نیز به دلیل سرمایه‌گذاری مستقیم در ایران حضور دارد و محصولات خود را به فروش می‌رساند. اما بقیه شرکت‌ها ایران را ترک کردند. یکی از دلایل ترک ایران نیز ممکن است این باشد که محصولات این خودروسازان به روز می‌شد اما طرف ایرانی تمایلی به تولید آن‌ها را نداشت. البته تحریم‌های آمریکا نیز قطعا موثر است. در دوره تحریم وقتی یک فعالیتی شروع می‌شود قطعا باید سودآوری آن مشخص باشد. فقط فشار تحریم غرب نیست که مسائل را ایجاد می‌کند ولی بخش عمده مشکل به سیاست‌های وزارت صمت در طول ادوار گذشته بازمی‌گردد.

عدم تمایل به دریافت دانش فنی!

وی در پایان در پاسخ به سوالی مبنی بر این که چینی‌ها به ایران دانش فنی انتقال دادند؟ به گسترش‌نیوز گفت: ایرانی‌ها به طور کلی نمی‌خواهند دانش فنی را دریافت کنند. انتقال دانش فنی به طور کلی یک حرف عجیب و نادرست است چرا که با یک مورد ثابت مواجه نیستیم و دائما در حال تغییر و به روزرسانی است. تکنولوژی در حال توسعه است و ذات تغییرپذیر آن است که باعث ایجاد رقابت در دنیای امروز می‌شود. اصرار به داشته‌های قدیمی می‌شود حفظ خودرویی مانند پژو ۴۰۵ برای مدت زمان ۳۰ سال! تولید خودروی صد در صد ایرانی نشان می‌دهد که درک درستی از فرآیند تولید وجود ندارد. اصولا باید به لحاظ اقتصادی مشخص کنیم که ارزش افزوده تولید در چه مواردی وجود دارد.