زیر و بم همکاری خودرویی بین ایران و چین

مدتی است که صحبت‌ها درباره قرارداد بین ایران و چین می‌شود هرچند که هنوز جزئیات دقیقی از آن منتشر نشده است. در این بین احتمال می‌رود در صورتی که این قرارداد به نتیجه برسد همکاری‌هایی نیز در زمینه خودروسازی بین ایران و چین به صورت مشترک انجام شود. برای بررسی بیشتر این موضوع گفت‌وگویی با سعید مدنی، مدیرعامل پیشین سایپا انجام دادیم که در ادامه گزارش مشروح آن را می‌خوانید.

وی ابتدا در این رابطه اظهار کرد: همکاری چین و ایران در صنعت خودروسازی از مدت ها پیش شروع شده بود. حتی قبل از صحبت در مورد همکاری های بلندمدت به تدریج صنعت خودروی ما به چین عادت کرده بود. با توجه به میزان رشد صنعت خودروسازی چین به نظر می‌آمد که اگر قراردادها به خوبی بسته می‌شد ما کمک بزرگی می‌توانستیم از چین در این زمینه داشته باشیم.

دقت در همکاری با چین

مدنی افزود: حتی در رابطه با پلتفرم‌های داخلی از شرکت‌های چینی به خوبی می‌توانستیم استفاده کنیم. الان بعضی از شرکت‌های بخش خصوصی ما ارتباط خوبی با خودروسازان چینی دارند و فعالیت خود را انجام می‌دهند. به هر حال در دوره‌ای که شرکت‌های غربی هیچ کدام حاصر به همکاری با ایران نیستند همکاری با چین می‌تواند کمک‌کننده باشد. یک نکته را نباید فراموش کرد و آن این است که مشکل ما با شرکت‌های غربی در خصوص چین دوباره تکرار نشود.

وی با اشاره به این نکته که ما سالیان سال از قبل انقلاب با شرکت‌های غربی کار می‌کردیم و بیشتر آن‌ها شرکت‌های فرانسوی بودند و آسیب‌هایی نیز از سمت آن‌ها دیدیم اظهار کرد: در مراحلی که خودروسازی ما رشد می‌کرد آن‌ها به دلایل تحریم همکاری خود را با ما کامل نکردند و یک سری حلقه مفقوده در صنعت خودروسازی ایجاد شد. یکی از این موارد مربوط به اتصال قطعه‌سازان ما به خارجی‌ها بود. در رابطه با صادرات همیشه مشکل داشتیم با وجود این که در قراردادها می‌نوشتیم درصدی باید صادرات صورت گیرد. این کار معمولا اجازه داده نمی‌شد یا بهانه‌هایی را برای آن می‌آوردند.

دستمان در مذاکره پر باشد

مدیرعامل پیشین سایپا تاکید کرد: این اشتباهات را ما در همکاری با کشورهای غربی داشتیم و باید حواسمان باشد در خصوص کشوری مانند چین این مشکل مجدد تکرار نشود. برای این که چنین مواردی تکرار نشود باید دست ما در مذاکره پر باشد و واقعا وزارت صمت و سایر ارگان ها به جای توجه مسائل پیش پا افتاده باید به خودروسازان کمک کنند تا پروژه‌های توسعه‌ای خود را بر مبنای پلتفرم ملی جلو ببرند و سرعت آن بیشتر کنند. حداقل ۵۰ درصد از تولیدات ما باید روی پلتفرم‌های ملی باشد که این توانایی هم در ایران وجود دارد.

وی ادامه داد: وزارت صمت و سازمان گسترش باید فشار را بیاورند که حتما این پروژه‌های توسعه‌ای اجرا شود ولی در کنار آن تا موقعی که ساماندهی صورت گیرد بهترین کار این است که اگر کشوری یا شرکتی اقبالی برای همکاری نشان می‌دهند این کار انجام شود. شرکت‌های چینی شیطنت‌های غربی‌ها را حتی شاید بیشتر نیز داشته باشند.

ابهام در شرایط همکاری

مدنی در پایان اشاره کرد: شرکت‌های چینی اکثرا به خاطر تحریم‌ها از ایران رفتند و فعلا شاید ۲ شرکت در ایران فعالیت داشته باشند. در رابطه با قرارداد طولانی مدت با چین همچنان جای سوال باقی است که چینی‌ها صادرات ۲۰۰ میلیارد دلاری به آمریکا دارند و مازاد تراز ارزی آن‌ها با آمریکا شاید ۱۰ الی ۲۰ برابر نسبت با ما باشد. در نتیجه چند و چون این همکاری هنوز مشخص نیست. چینی‌ها قول‌هایی دادند که بیایند به صورت محدود کمک‌هایی به ایران در خودروسازی انجام دهند. به هر حال شرکت‌های چینی خیلی قابل اعتماد نیستند و ما باید حواسمان جمع باشد.