چرا خودروسازان کمتر از میزان تولید خود، فروخته‌اند؟

بررسی گزارش‌های مالی دو خودروسازی بزرگ کشور حکایت از آن دارد که درحال‌حاضر ۱۵۲ هزار خودرو در پارکینگ‌های این دو شرکت دپو شده است و با وجود آن که خودروسازان معمولا دلیل دپو این خودروها را نقص قطعه اعلام می‌کنند اما شائبه احتکار نیز همواره مطرح می‌شود.

سایپا از امروز مرحله دیگری از پیش فروش محصولات خود را آغاز می‌کند و ایران خودرو نیز معمولا به فاصله کمی از سایپا پیش فروش بعدی خود را استارت می‌زند بنابراین می‌توان به وضوح سرعت گرفتن عرضه خودرو را در هفته‌های اخیر مشاهده کرد.

افزایش عرضه خودرو به بازار از طریق قرعه کشی ایران خودرو و سایپا می‌تواند به علت افزایش تولید و تعداد بالای خودروهای دپو شده در پارکینگ این دو شرکت باشد که تعداد آنها بر اساس گزارش‌های مالی ارائه شده به بورس حدود ۱۵۲ هزار دستگاه برآورده می‌شود.

انتظار متقاضیان خودرو این است که با وجود انباشته شدن این تعداد خودرو در پارکینگ‌های این دو شرکت روند قرعه کشی ایران خودرو و سایپا متحول شود و زمان تحویل خودروها نیز که اکنون ۹۰ روزه است کاهش قابل توجهی پیدا کند.

خودروهای تولید شده کمتر از خودروهای فروخته شده است

کنکاش در اطلاعات و گزارش‌های ارائه شده از سوی سه خودروساز بزرگ کشور به بورس، نشان می‌دهد فروش آنها در هشت ماه امسال کمتر از میزان تولیدشان بوده و به نظر می‌رسد این موضوع با دپوی خودروها در ارتباط است.

بر اساس آمار منتشر شده سه شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس خودرو (که زیرمجموعه سایپا به شمار می‌رود) در مجموع طی هشت ماه امسال حدود ۵۶۷ هزار دستگاه تولید داشته‌اند، حال آنکه جمع کل فروش‌شان حدودا ۴۱۵ هزار دستگاه بوده است. با این حساب، غول‌های جاده مخصوص تا پایان آبان امسال، به‌طور حدودی ۱۵۲ هزار دستگاه کمتر از میزان تولید خود فروخته‌اند.

آیا پای احتکار در میان است؟

تفاوت آماری تولید و فروش خودروهای پرتیراژ داخلی در حالی است که گفته می‌شود ده‌ها هزار دستگاه محصول در پارکینگ‌های خودروسازان دپو شده‌اند و روایات مختلفی در مورد آنها وجود دارد. از دید برخی، خودروهای دپویی در واقع احتکار شده‌اند و با قیمت‌هایی بالاتر به فروش بروند. این در حالی است که خودروسازان می‌گویند دپویی‌ها کسری قطعه دارند و در انتظار تامین قطعات برای تجاری‌سازی هستند.

اکنون با توجه به انتشار آمار عملکرد خودروسازان در هشت ماه امسال که کمتر بودن فروش را نسبت به تولید نشان می‌دهد و همچنین جلسه اخیر در سازمان بازرسی، خودروهای دپویی باز هم خبرساز شده‌اند. بنابر آماری که سه خودروساز بزرگ کشور به بورس ارائه داده‌اند، میزان کل فروش آنها در هشت ماه امسال و نسبت به رقم تولید، بیش از ۱۵۲ هزار دستگاه کمتر بوده است. از همین رو بار دیگر این پرسش پیش آمده که چرا خودروسازان کمتر از میزان تولید خود، فروخته‌اند؟ آیا پای احتکار در میان است؟ اگر پاسخ مثبت است، دلیل آن چیست؟ پرسش دیگر اینکه آیا بین «کمتر بودن فروش نسبت به تولید» و «محصولات ناقص» ارتباطی وجود دارد؟ هرچند وجود خودرو در پارکینگ هر خودروسازی به خودی خود طبیعی بوده و نمی‌توان حتمی و قطعی برچسب احتکار به آن زد، با این حال در خودروسازی ایران داستان متفاوت است به‌خصوص در دوران التهابات بازار.