معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران با اشاره به سرانجام ساخت خانه‌های کوچک مقیاس گفت: صدور پروانه ساختمانی در ۹ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۶درصد کاهش یافته و میزان عوارض ساختمانی در تهران کمتر از سایر کلان شهرها است.

موضوع تهیه مسکن از چالش‌ها و دغدغه بسیاری از خانواده‌ها به ویژه زوج‌های جوان در پایتخت است، موضوعی که طی ۳ سال اخیر با شیب تندی به لحاظ نرخ مواجه بوده و اکنون خرید خانه هرچند کوچک مقیاس برای بسیاری دغدغه شده است.

هرچند طی یک تا دو ماه گذشته نرخ مسکن در شهرها به ویژه تهران اندکی کاهش یافته ولی خرید آن بودجه زیادی نیاز دارد. همین مسئله سبب شده که آمار ساخت ساز در پایتخت کاهش یابد و میزان خرید و فروش انواع ملک در متراژهای مختلف نیز نسبت به گذشته اندک شود. برخی کارشناسان معتقدند شهرداری نسبت به گذشته کمتر ارتفاع ساخت‌وساز می‌دهد و همین موضوع گرانی مسکن را به همراه داشته است. البته گران شدن مصالح ساختمانی و بالارفتن نرخ ملک و زمین در این راستا بی‌تأثیر نبوده است.

موضوع خانه‌های کوچک مقیاس هم همزمان با افزایش نرخ مسکن مطرح شد. این مسئله مخالفان و موافقان زیادی داشت، برخی معتقدند شأن خانواده‌ها با زندگی در خانه‌های ۳۵ متری زیر سوال می‌رود و برخی معتقدند این طرح، روش مناسبی برای مسکن‌دار شدن خانواده‌ها به ویژه زوجین جوان است و با پس‌انداز پولشان آنها را به رسیدن به خانه ایده‌آل نزدیک می‌کند.

 درباره تعداد و فراوانی صدور پروانه، میزان ساخت‌وساز، استقبال تهرانی‌ها در مناطق مختلف از ساختمان و آپارتمان سازی، آخرین وضعیت پروانه‌های تخریب و نوسازی صادرشده طی ۹ ماه امسال همچنین فرآیند گران شدن ملک در تهران، ملاک‌های خانه خوب، سرانجام خانه‌های کوچک مقیاس و مباحث دیگر با عبدالرضا گلپایگانی، معاون شهرسازی و معماری شهردار تهران به بحث و گفت‌وگو نشستیم که جزییات آن به شرح ذیل است:

وضعیت صدور پروانه در ۹ ماه نخست امسال در پایتخت چگونه بود؟

 از ابتدای فروردین تا پایان آذر امسال، ۵ هزار و ۱۲۴ مورد پروانه ساختمانی صادر شده است که این آمار در مدت مشابه سال قبل ۶ هزار و ۹۳۰ مورد بوده است و کاهش ۲۶ درصدی صدور پروانه ساختمانی نسبت به مدت مشابه سال گذشته را داریم.

از لحاظ متراژ ساخت‌وساز در ۹ ماه اول امسال نیز، مجوز ساخت حدود ۷ میلیون و ۵۱۵ هزار مترمربع صادر شده است؛ این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته مجوز ساخت حدود ۸ میلیون و ۸۲۷ هزار مترمربع صادر شده بود که شاهد کاهش حدود ۱۵ درصدی ساخت‌وساز از لحاظ متراژ نیز هستیم.

همچنین از تعداد پروانه‌های صادره در ۹ ماه نخست امسال، ۴ هزار و ۷۴۳ مورد در پهنه R (مسکونی)، ۲۸۵ مورد در پهنه M (مختلط تجاری، اداری و مسکونی)، ۹۵ مورد در پهنه S (کار و فعالیت) و ۱ مورد در پهنهG (فضای سبز) قرار دارند. در سال گذشته نیز از مجموع پروانه‌های صادر شده ۶ هزار و ۴۳۱ مورد در پهنه مسکونی، ۳۸۶ مورد در پهنه مختلط و ۱۱۱ مورد در پهنه کار و فعالیت و ۲ مورد در پهنه فضای سبز جای گرفته‌اند.

بیشترین فراوانی صدور پروانه در منطقه ۱۵/ کمترین صدور پروانه در منطقه ۹

بیشترین فراوانی صدور پروانه ساخت‌وساز در کدام منطقه بوده است؟

در ۹ ماه نخست سال ۹۹ بیشترین فراوانی صدور پروانه در منطقه ۱۵ با ۶۶۷ مورد، منطقه ۴ با ۴۳۱ مورد و منطقه ۱۴ با ۳۶۱ مورد رقم خورد؛کم‌ترین میزان صدور پروانه نیز به ترتیب در منطقه ۹ با ۹۲ مورد، منطقه ۶ با ۱۴۶ مورد و منطقه ۱۹ با ۱۴۷ مورد اتفاق افتاد. همچنین در ۹ ماهه سال ۹۸ نیز بیشترین تعداد پروانه با ۶۳۶ مورد در منطقه ۱۵، ۵۷۱ مورد در منطقه ۴ و ۵۳۰ مورد در منطقه ۱۴ صادر شد، همچنین منطقه ۶ با ۱۲۵ مورد، منطقه ۱۹ با ۱۷۲ مورد و منطقه ۱۲ با ۱۷۳ مورد کم‌ترین میزان صدور پروانه در ۹ ماهه سال گذشته را ثبت کردند.

 بیشترین مجوز متراژ ساخت‌وساز برای مناطق ۴، ۵ و ۳

بیشترین مجوز متراژ ساخت‌وساز برای کدام مناطق بوده است؟

در ۹ ماه نخست سال مناطق۴، ۵ و ۳ مجوز بیشترین متراژ ساخت‌وساز را داشته و مناطق ۹، ۱۹ و ۱۰ مجوز کمترین متراژ ساخت‌وساز را گرفته‌اند، این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته مناطق ۵، ۴ و ۱ بیشترین و مناطق ۱۲، ۱۹ و ۹ کمترین مجوز ساخت‌وساز را دریافت کرده‌اند.

 آخرین وضعیت پروانه‌های تخریب و نوسازی صادرشده در پایتخت

در خصوص پروانه‌های تخریب و نوسازی صادرشده به تفکیک مناطق ۲۲گانه وضعیت در ۹ ماه امسال چگونه بوده است؟

در نه‌ماهه نخست امسال برای منطقه یک ۱۹۳ مورد، منطقه دو ۲۹۹ مورد، منطقه سه ۱۷۸مورد، منطقه چهار ۴۳۱ مورد، منطقه پنج ۲۴۰ مورد، منطقه شش ۱۴۶ مورد، منطقه هفت ۲۲۷ مورد، منطقه هشت ۲۵۰ مورد، منطقه نه ۹۲ مورد، منطقه ده ۱۵۶ مورد، منطقه یازده ۲۱۴ مورد، منطقه دوازده ۱۶۰ مورد، منطقه سیزده ۱۶۰مورد، منطقه چهارده ۳۶۱ مورد، منطقه پانزده ۶۶۷ مورد، منطقه شانزده ۲۲۶ مورد، منطقه هفده ۱۹۷ مورد، منطقه هجده ۱۶۸ مورد، منطقه نوزده ۱۴۷ مورد، منطقه بیست ۲۱۹ مورد، منطقه بیست‌ویک ۱۹۶ مورد و منطقه بیست‌ودو ۱۹۷ مورد پروانه تخریب و نوسازی صادر شده است.

 همچنین در نه‌ماهه نخست سال گذشته برای منطقه یک ۲۲۷ مورد، منطقه دو ۳۸۹ مورد، منطقه سه ۲۰۵ مورد، منطقه چهار ۵۷۱ مورد، منطقه پنج ۲۷۱ مورد، منطقه شش ۱۲۵مورد، منطقه هفت ۴۷۷ مورد، منطقه هشت ۳۴۸ مورد، منطقه نه ۱۹۹ مورد، منطقه ده ۳۲۷ مورد، منطقه یازده ۲۹۱ مورد، منطقه دوازده ۱۷۳ مورد، منطقه سیزده ۲۴۰ مورد، منطقه چهارده ۵۳۰ مورد، منطقه پانزده۶۳۶ مورد، منطقه شانزده ۲۸۸ مورد، منطقه هفده ۳۳۸ مورد، منطقه هجده ۳۴۸ مورد، منطقه نوزده ۱۷۲ مورد، منطقه بیست ۳۴۵ مورد، منطقه بیست‌ویک ۲۳۹ مورد و منطقه بیست‌ودو ۱۹۱ مورد پروانه تخریب و نوسازی صادر شده است.

ملاک صدور پروانه با توجه به تنوع و تعداد املاک است

البته آمار ارائه‌شده با توجه به تنوع و تعداد املاک واقع در محدوده جغرافیایی مناطق ۲۲ گانه بوده و ملاک برتری و ارزشیابی مناطق ۲۲ گانه در صدور پروانه نیست.

عوارض ساختمانی در تهران پایین‌تر از سایرکلان‌شهرهاست

وضعیت میزان عوارض ساختمانی در پایتخت چگونه است و چقدر با سایر کلان‌شهرها تفاوت دارد؟

عوارض ساختمانی در تهران پایین‌تر از سایر کلان‌شهرهاست این در حالی است که هزینه توسعه زیرساخت‌ها و نگهداشت شهر تهران به‌عنوان پایتخت بالاتر از سایر کلان‌شهرها است، عوارض ساختمانی در سایر کلان‌شهرها غالباً بیش از ۴ درصد نرخ آپارتمان است.

عوارض ساختمانی در مناطق برخوردار به‌طور میانگین حدود یک و دو ‌دهم درصد نرخ آپارتمان است و این در حالی بوده که با توجه به میزان تورم ایجادشده در مسکن طی یک سال گذشته، عوارض ساختمانی در سال ۹۹ در مناطق کم برخوردار تهران کمتر از یک درصد ارزش آپارتمان و در مناطق برخوردار و مرغوب تهران به‌طور میانگین حدود یک و دو ‌دهم درصد نرخ آپارتمان هست.

پروانه ساختمانی در بافت‌های فرسوده برای کاربری مسکونی رایگان است

همچنین عوارض تراکم در پایین محور خیابان انقلاب از طبقه چهارم و در بالای محور خیابان انقلاب از طبقه سوم محاسبه می‌شود که این یک تبعیض مثبت برای اقشار متوسط و کم‌درآمد جامعه است لازم به ذکر است در بافت‌های فرسوده پروانه ساختمانی برای کاربری مسکونی رایگان هست که این املاک غالباً در مناطق جنوبی تهران است.

بخشی از فرآیندهای صدور پروانه و گواهی ساختمانی غیرحضوری شد

خدمات غیرحضوری ایجادشده توسط اداره کل تدوین ضوابط، نظارت و صدور پروانه به چه صورت است؟

در راستای فرآیند هوشمند‌سازی و به‌منظور رفاه حال شهروندان تهرانی و تسریع در امور تاکنون ۱۰ خدمت ازجمله: ثبت درخواست غیرحضوری انواع پروانه ساختمانی و پایان کار آپارتمانی، انتخاب مهندس معمار طراحی؛ امکان رؤیت فرم‌های دستور نقشه و اعلام عوارض بدون مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک شهر، امکان ثبت اعتراض و دفاعیه به آرای کمیسیون ماده ۱۰۰، امکان رؤیت جزییات اقدامات پرونده به انضمام دلایل برگشت و عدم تایید در هر مرحله، امکان ثبت اعتراض به نظریه‌های کمیسیون‌های ماده ۷، امکان پرداخت غیرحضوری عوارض ماده ۷، امکان خود اظهاری مالک نسبت به اعلام درختان داخل و بر ملک، امکان تعیین کارشناس رسمی دادگستری در خصوص آرای ماده صد و پرداخت هزینه کارشناسی و امکان استعلام ضوابط طرح تفصیلی بر اساس مشخصات ملک عملیاتی شده است و شهروندان می‌توانند از طریق حساب شهروندی در سامانه «تهران من» (my.tehran.ir) از این خدمات بهره‌مند شوند، همچنین به‌زودی این خدمات کامل‌تر هم خواهد شد.

نحوه ایجاد حساب شهروندی

 ایجاد حساب شهروندی در سامانه«تهران من» چگونه است؟

درصورتی‌که متقاضی فاقد حساب کاربری شهروندی باشد، ابتدا باید در سامانه «تهران من»(my.tehran.ir) ثبت‌نام کرده و پس از دریافت پیامک حاوی نام کاربری و رمز ورود برای ثبت تعهدنامه صیانت از نام کاربری، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک شهر مراجعه کند؛ بعد از تایید تعهدنامه در دفتر خدمات الکترونیک شهر، (مالک/ متقاضی) می‌تواند از خدمات غیرحضوری شهرسازی بهره‌مند شود.

فرآیند گران شدن ملک در تهران

بسیاری از کارشناسان معتقدند شهرداری با محدودیت روی طبقات ساخت‌وساز، باعث می‌شود تولید مسکن کاهش یافته و این قضیه باعث گرانی مسکن شود. نظرتان در این زمینه چیست؟

این هم یک نگاه است. از زمانی که بارگذاری و تعداد طبقات در شهر تهران بیشتر شده، فرآیند گران شدن ملک در تهران تشدید شده است، چرا؟ چون سود مورد انتظار برای سرمایه‌گذار بالا رفته است. این توقع آن‌قدر بالاست که باعث شده از سراسر کشور پول جذب ساختمان‌سازی در تهران شود. وقتی پول زیادی در این زمینه هزینه شد و تقاضا برای ملک بالا رفت، حتماً نرخ ملک بالا می‌رود که رفته است. آیا کیفیت زندگی در تهران پنج برابر کلان‌شهر اصفهان و شیراز است که نرخ ملکش باید پنج برابر باشد؟

فراوانی که به تهران آمد، باعث تشدید نرخ مسکن شد

پنج برابر! ؟ پول فراوانی که به تهران آمده باعث تشدید نرخ در شهر تهران شده است؟

 بله از قضا باعث شده ملک گران شود چون حجم زیادی پول جذب این کار شده. این پول به نفع ساخت‌وساز و به نفع طبقه فرودست نبوده و باعث شده طبقات فرودست به مناطق جنوبی بروند و محترمانه از شهر تهران خارج شوند که به‌شدت در تضاد عدالت و انسجام اجتماعی است.

وزارت مسکن مخالف ساخت مسکن کوچک مقیاس

طرح مسکن کوچک اندازه و ۳۵ متری به کجا رسید؟

وزارت کشور خیلی از این موضوع استقبال کرد اما وزارت مسکن کمی مقاومت می‌کند. حرفشان هم این است که می‌گویند خانه‌ها حداقل باید ۶۰ تا ۷۰ متر باشد. ولی در شهری همچون تهران تولیدکننده یا تسهیلگر تولید باید بتواند که یک منو جلوی شهروند بگذارد. مثلاً یک مجرد وقتی می‌خواهد خانه اجاره کند انگار مجرم است. درصورتی‌که این فرد هم حق زندگی باکیفیت در تهران دارد و باید متناسب با درآمد و شرایطش خانه‌ای باکیفیت داشته باشد. یا به زوج‌هایی که تازه ازدواج کرده‌اند دقت کنید. چرا خانواده‌ها می‌خواهند دخترشان بعد از ازدواج، خانه‌اش نزدیکشان باشد؟ چون همسرش وقتی از خانه بیرون می‌رود تا برگشتن به خانه دو ساعت باید در ترافیک باشد.

وقتی می‌گوییم خانه خوب، فقط منظور کمیت نیست

تصور کنید زوجی که تازه ازدواج کرده‌اند، احساس کنند با ۱۰ دقیقه می‌توانند به خانه والدینشان برسند. خانمی که شاغل نیست وقتی همسرش سرکار می‌رود، احساس کند همسرش در صورت نیاز با یک ربع زمان می‌تواند به خانه بگردد یا با دو ساعت زمان حس آرامش و امنیت کدام بیشتر است؟ وقتی می‌گوییم خانه خوب، فقط منظور کمیت نیست. خانه خوب یکسری کیفیت‌ها دارد.

شما ممکن است بخواهید بچه‌تان را در محدوده مرکز تهران به مدرسه نزدیک خانه‌تان بفرستید اما خانه‌تان کوچک باشد. وقتی جاهایی که سرانه خدماتش تأمین‌شده نیست خانه می‌سازیم، به بهانه اینکه برای طبقه فرودست خانه بسازیم، شهر و آدم‌ها را دچار مشکل می‌کند و پیامدهای تلخی دارد.