جبران زیان شرکت‌های هواپیمایی از جیب مردم!
ورود ویروس کرونا به عنوان یک مهمان ناخوانده، زحمت زیادی را بر جوامع انسانی تحمیل کرد و صنعت گردشگری نیز مانند سایر بخش‌ها از آسیب‌های این بیماری همه گیر مصون نماند، بی‌تردید سال۱۳۹۹ را می‌توان سال سخت صنعت گردشگری کشور نامید.
از زمان آغاز شیوع این ویروس همه گیر، بخش‌های مختلفی تحت تاثیر آن قرار گرفتند و مسئولان امر نیز در بازه‌های زمانی متعددی مجبور به اعلام تعطیلی صنوف مختلف به منظور کنترل شیوع این بیماری شدند. تعطیلی مراکز تفریحی و گردشگری، محدودیت فعالیت مراکز خرید و بازاریان، ممانعت از انجام سفرهای تفریحی و برگزاری کنسرت‌ها و مراسمات مذهبی همگی تصمیماتی بودند که برای حفظ سلامتی مردم گرفته شدند اما این محدودیت‌ها خسارات زیادی را برای صنوف مختلف به همراه داشت.
در کنار صنایع مختلفی که از گزند شیوع این ویروس همه گیر در امان نماندند، شرکت‌های هواپیمایی نیز با خسارات زیادی روبه‌رو شدند. چراکه به دنبال محدودیت‌های ایجاد شده مسافران ایرلاین‌ها به شدت کاهش یافت و از سوی دیگر با وجود تحریم‌ها هزینه نگهداری و تجهیز هواپیماها نیز افزایش یافت. حمایت از صنایع مختلف در شرایط سختی که شیوع گسترده این بیماری برای بخش‌های مختلف کشور ایجاد کرده، مطالبه‌ای به حق است اما این حمایت باید از جانب دولت صورت گیرد.
اما در اواخر مهر ماه امسال، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی از افزایش نرخ پروازهای داخلی خبر داد که بر اساس این دستور العمل قرار بر این شد تا به صورت میانگین نرخ بلیت هواپیما در مسیرهای داخلی ۵۰ تا ۸۰ درصد افزایش یابد. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شد که نرخ بلیت هواپیما در خرداد ماه نیز افزایش یافته بود. اما با این وجود دوباره انجمن شرکت‌های هواپیمایی با انتشار جدول نرخنامه‌ای جدید نرخ بلیت هواپیما را از آبان ماه افزایش داده و براساس این جدول، نرخ پروازهای داخلی از حداقل ۴۹۱ هزار تومان تا حداکثر دو میلیون و ۶۷۴ هزار تومان تعیین شده بود.
انجمن شرکت‌های هواپیمایی رعایت پروتکل‌های ستاد ملی مقابله با کرونا مبنی بر استفاده حداکثر ۶۰ درصد از ظرفیت هواپیماها به منظور رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در کابین پرواز را یکی از دلایل افزایش نرخ بلیت هواپیما تلقی کرد. از سوی دیگر افزایش نرخ ارز تا حدود ۳۰ هزار تومان و تامین تجهیزات هواپیما از دیگر دلایلی بود که به منظور افزایش نرخ بلیت ایرلاین‌ها به میان آمد.
نمایندگان مجلس شورای اسلامی به ویژه اعضای کمیسیون عمران مجلس از همان روز اول مخالفت خود را با این تصمیم اعلام کرده و قول ورود جدی مجلس به منظور جلوگیری از اجرای این تصمیم را دادند.
غلامرضا شریعتی به عنوان یک عضو از کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، ضمن ابراز مخالفت با اجرای این تصمیم بیان کرد: کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی یقینا مخالف افزایش نرخ بلیت هواپیما می‌باشد، چرا که افزایش نرخ بلیت پروازها هیچ مبنای منطقی ندارد. در طول سال‌های گذشته نرخ بلیت ایرلاین‌ها سالی یکبار و در چارچوب قانون و با مجوزهای لازم صورت گرفته است و در امسال نیز یکبار افزایش نرخ داشته‌ایم و لذا اکنون هیچ مبنای منطقی برای افزایش مجدد قیمت‌ها وجود ندارد.
نماینده مردم بهشهر در مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: اینکه به بهانه‌های مختلف نظیر به حداقل رساندن ظرفیت هواپیما برای رعایت پروتکل‌های بهداشتی یا تامین هزینه‌های دلاری نگهداری از هواپیماها، تقاضای مجدد افزایش قیمت‌ها مطرح شود قابل قبول نیست. کماکان نظارت‌ها نشان می‌دهد که ظرفیت هواپیماها پر است و توجهی به پروتکل‌ها نیز در این حوزه نمی‌شود. هیچ توجیه منطقی برای افزایش قیمت ها وجود ندارد. اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی اجازه افزایش افسارگسیخته قیمت‌ها را بدون هیچ مبنای منطقی نمی‌دهد. امروز همه کسب و کارها تحت تاثیر ویروس کرونا لطمه دیده‌اند. نمی‌توان ضرر و زیان ایرلاین‌ها را نیز از جیب مردم جبران کرد.
اسماعیل حسین زهی از دیگر اعضای کمیسیون عمران مجلس در واکنش به این تصمیم، بیان کرد: افزایش نرخ بلیت هواپیما اقدامی نامعقول و به دور از مبنای منطقی است، کمیسیون عمران مجلس در خصوص این موضوع ورود جدی خواهد داشت.
محمدرضا رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز بلافاصله در واکنش به اتخاذ این تصمیم، اعلام کرد: وزیر محترم راه شهرسازی را به کمیسیون عمران دعوت خواهیم کرد تا مخالفت مجلس و نارضایتی مردم از افزایش نرخ بلیت پروازهای داخلی را اعلام کنیم. نرخ‌های جدید نه تنها راهگشا نیست بلکه منجر به محرومیت قشر زیادی از مردم از خدمات پروازی و زیان بیشتر شرکت‌های هواپیمایی خواهد شد.
اعضای کمیسیون عمران مجلس از ابتدا تاکید داشتند که اتخاذ این تصمیم هیچ جایگاه قانونی نداشته و اجازه جبران ضرر و زیان ایرلاین‌ها از جیب مردم را نخواهند داد.
پس از انتشار این اخبار در رسانه‌ها رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، اظهار کرد: بر اساس جلسات برگزار شده، قرار است افزایش نرخ بلیت هواپیما تا هفته آینده متوقف شود و در طول این روزها بررسی‌های بیشتری داشته باشیم. مقرر شده تا ایرلاین‌ها در جلسه‌ای با حضور وزیر راه و شهرسازی، اعضای کمیسیون عمران شرکت کنند و ضمن ارائه صورت‌های مالی شان در بازه زمانی سال‌های ۱۳۹۷، ۱۳۹۸ و نیمه امسال درباره هزینه‌های افزایش یافته شان صحبت کنند.
تورج دهقان زنگنه تاکید کرد: در جلسات پیش رو مقرر شده بررسی بیشتری درباره هزینه‌هایی که ایرلاین‌ها از نظر ارزی صرف می‌کنند انجام شده و راهکاری برای جبران آنها بیاندیشیم.
وزیر راه و شهرسازی همچنین با اشاره به رد درخواست افزایش نرخ بلیت هواپیماها اعلام کرد: برای تعیین نرخ نهایی افزایش قیمت‌ها با توجه به لزوم رعایت حداکثر ۶۰ درصدی ظرفیت هواپیماها از اول آبان ۱۳۹۹ و نوسان‌های قیمتی و اقتصادی، خواستار ارائه صورت‌های مالی حسابرسی‌شده در سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ و شش ماهه نخست ۱۳۹۹ به سازمان هواپیمایی کشوری شد تا بر اساس بررسی‌های مالی دقیق، تصمیمات لازم برای حمایت از ایرلاین‌ها گرفته شود و تسهیلات لازم برای برون‌رفت از شرایط حاکم اتخاد شود.
وی خاطرنشان کرد: با بررسی‌هایی که سازمان هواپیمایی کشوری با همکاری انجمن شرکت‌های هواپیمایی انجام می‌دهد به‌زودی نرخ‌های جدید اعلام خواهد شد.
علی رغم مخالفت وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، نرخ بلیت ایرلاین‌ها در مسیرهای داخلی افزایش یافت. افزایش نرخ بلیط هواپیما در کنار ضررهایی که با شیوع ویروس کرونا به صنعت گردشگری کشور وارد شد، ضربه‌ای دیگر را به این حوزه وارد کرد. وزیر گردشگری و میراث فرهنگی نیز طی نامه‌ای به وزیر راه و شهرسازی خواستار لغو اجرای این تصمیم شد.
کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز چندین جلسه پیرامون این موضوع با حضور نمایندگان سازمان هواپیمایی کشوری، ایرلاین‌ها و نمایندگان دفاتر مسافرتی و گردشگری برگزار کرد و در نهایت مجوز افزایش ۱۰ درصدی نرخ بلیت را به ایرلاین‌ها داد. اما برگزاری این جلسات و ادعای تلاش از سوی مسئولان امر برای ممانعت از افزایش چشمگیر نرخ بلیت‌ها تاثیر چندانی بر روی نرخ‌ها نداشت.
نرخ بلیت ایرلاین‌ها به پرواز خود ادامه داد و حتی در برخی از مسیرها افزایش بیش از ۶۰ درصد را رقم زد. در کنار این افزایش قیمت‌ها برخی از ایرلاین‌ها حتی از اجرای تعهد خود مبنی بر استفاده حداکثری از ۶۰ درصد ظرفیت پروازها نیز سرباز زده و نسبت به فروش بلیت برای تمام صندلی‌ها با نرخ افزایش یافته اقدام کردند.
مجتبی یوسفی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی دوباره، با اشاره به ضرورت برخورد با گران فروشی ایرلاین ها، بیان کرد: یکی از دغدغه‌های جدی این روزهای مردم، گرانی‌های افسارگسیخته‌ای است که هر از چندگاهی در حوزه‌های مختلف اتفاق می‌افتد. متاسفانه این روزها نیز شاهد افزایش ۱۵۰ درصدی نرخ بلیت پروازها در ایامی هستیم که حتی پیک سفرها را نداریم و این افزایش نرخ واقعا جای سوال دارد.
وی در ادامه اظهار کرد: به دلیل عدم نظارت در مجموعه وزارت راه و شهرسازی و سازمان هواپیمایی کشوری شاهد این روند بوده و ما در چندین جلسه در کمیسیون عمران این موضوع را دنبال کردیم و تاکید شد که ایرلاین‌ها حق افزایش نرخ ندارند. اما باتوجه به شرایط موجود تنها مجوز افزایش ۱۰ درصدی قیمت‌ها برمبنای نرخ پایه برج ۳ داده شد. اما این روزها شاهد افزایش ۱۵۰ درصدی قیمت‌ها هستیم و توجیه آقایان این است که کف قیمت‌ها برداشته شده است.
نماینده مردم اهواز در مجلس تصریح کرد: درست است که ایرلاین‌ها باتوجه به تحریم‌ها و شیوع کرونا شرایط سختی را پشت سر می‌گذارند اما این وظیفه دولت و حاکمیت است که از آنان حمایت کند. نمی‌توان با توجیه اینکه فقط پولدارها سوار هواپیما می‌شوند قیمت‌ها را بالا برد و قشر اعظمی از جامعه را محروم کرد.
یوسفی در ادامه تاکید کرد: خیلی از مردم برای انجام سفرهای کاری و یا درمانی مجبور به استفاده از هواپیما هستند. نگرانی ما از این است که در ایام پیک افزایش قیمت‌ها چند برابر شود. بنده سوالی را از وزیر راه و شهرسازی در این زمینه مطرح کرده و قطعا این موضوع را دنبال خواهیم کرد. متاسفانه به دلیل سوء مدیریت‌ها همیشه آسان‌ترین مسیر که افزایش نرخ و فشار به مردم است از سوی برخی از مسئولان برگزیده می‌شود.
در نهایت علی رغم پافشاری نمایندگان مجلس شورای اسلامی به منظور ممانعت از افزایش چشمگیر نرخ پروازها، تغییر چندانی بر روی قیمت‌های اعمال شده از سوی شرکت‌های هواپیمایی صورت نگرفت.با افزایش نرخ بلیت پروازها محدودیتی برای استفاده از ناوگان هوایی ایجاد شده و شاهد نوعی انحصار برای اقشار مرفه جامعه هستیم.
در کنار افزایش نرخ بلیت پروازها، زمزمه هایی از افزایش ۲۵ درصدی نرخ بلیت قطار نیز به میان آمد و بررسی‌های میدانی نیز بیانگر افزایش نرخ بلیت قطار می‌باشد.
چندین تن از اعضای کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی به این موضوع نیز واکنش نشان داده و تاکید کردند که افزایش نرخ در حوزه حمل‌ونقل ریلی قابل قبول نیست.
مجتبی یوسفی در این زمینه، بیان کرد: ما نباید نقش حاکمیت در تصمیم گیری‌ها و تصمیم سازی‌ها را فراموش کنیم. اینکه دولت اعم از وزارتخانه‌ها و مسئولان متولی هر حوزه در موضوعاتی که باید تصمیم گیری کنند، منفعل عمل کرده و یا صرفا دنباله رو تصمیات می‌شوند، قابل قبول نیست. اینکه عده‌ای فقط تماشاچی باشند این پیام را به افرادی که تمایلی به تبعیت از قانون ندارند القا می‌کند تا هرطوری که می‌خواهند رفتار کنند.
وی در ادامه اظهار کرد: خروجی این عملکرد باعث شده تا هر روز شاهد گرانی یک خدمات یا یک کالا باشیم که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در زندگی مردم اثرگذار است. در حوزه حمل‌ونقل عمومی نیز این وضعیت حاکم است. افزایش نرخ بلیت هواپیما و قطار یا حاکی از این است که یا وزارتخانه در تصمیم گیری‌ها نقش نداشته و منفعل عمل می‌کند یا بدتر اینکه وزارتخانه تصمیم گیری کرده ولی اعلام نمی‌کند.
نماینده مردم اهواز در مجلس تصریح کرد: ما قبول داریم که افزایش نرخ ارز و شیوع بیماری کرونا بر روی صنعت حمل‌ونقل تاثیر گذاشته و آنها را با مشکل روبه‌رو کرده است اما ما نباید همیشه کوتاه‌ترین راه را انتخاب کرده و سریع دست در جیب مردم کنیم. این روش مدیریتی نیست. متاسفانه به جای اصلاح فرآیندها و بهره‌وری صحیح به سراغ افزایش نرخ می‌رویم. این تصمیمات غیر کارشناسی باعث شده تا استفاده از حمل‌ونقل عمومی از چرخه زندگی مردم حذف شود.
وی در ادامه تاکید کرد: امروز اگر یک خانواده چهار نفره که درآمد متوسطی نیز دارد بخواهد یک سفر با هواپیما داشته باشد باید حقوق یک ماه خود را فقط برای بلیط بپردازد. کجای این امر با استانداردهای زندگی سازگار است. این امر مردم را سوق می‌دهد تا از خودروهای شخصی خود استفاده کنند که منجر به افزایش مصرف بنزین و آلودگی‌های زیست محیطی می‌شود.
یوسفی با تاکید بر اینکه افزایش نرخ در حوزه صنعت ریلی و هوایی قابل قبول نیست، بیان کرد: این وظیفه دولت است که از صنعت حمل‌ونقل حمایت کند. ما شاهد هستیم که در کشورهای اروپایی شیوع کرونا آسیب جدی به این صنعت وارد کرده است اما در آنجا نیز این دولت است که هم از مردم و هم از صنایع مختلف حمایت می‌کند. افزایش نرخ در حوزه صنعت ریلی و هوایی باعث می‌شود تا مردم قدرت خرید خود را از دست داده و با کاهش تقاضا در این حوزه مواجه می‌شویم که خود این امر به ضرر شرکت‌ها است.
این عضو کمیسیون عمران مجلس افزود: افزایش نرخ بلیت هواپیما امروز منجر به کاهش تقاضا در این حوزه شده است که خود به ضرر ایرلاین‌ها است. این رویه در صنعت ریلی هم این تاثیر را خواهد گذاشت. افزایش نرخ در صنعت ریلی منجر به فشار به اقشار مختلف جامعه می‌شود و قطعا ما این موضوع را در مجلس دنبال خواهیم کرد تا جلوی آن را بگیریم.
محمد رضا رضایی کوچی رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز در واکنش به این موضوع، بیان کرد: مسئله این است که اگر قصد داریم بار مسافر را از جاده‌ها به سمت قطار ببریم باید برای مردم جاذبه ایجاد کنیم و در گام اول باید از نظر اقتصادی برای مردم به صرفه باشد تا آنها شبکه ریلی را ترجیح دهند اما افزایش نرخ بلیت قطار منجر به هدایت مسافر از حوزه ریلی به سمت جاده‌ها می‌شود.
در پی انتقاد نمایندگان مجلس به افزایش یافتن نرخ بلیت قطار، رئیس انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی اعلام کرد: نرخ بلیت قطار افزایش پیدا نکرده است و تنها ۲۵ درصد از نرخ بلیت صندلی‌های خالی را از مسافران دریافت می‌کنیم. پیش از این چنین قانونی وجود داشت که اگر مسافری صندلی خالی را کنارش بخواهد باید صد درصد پول بلیت آن را پرداخت کند. در شرایط کنونی شیوع ویروس کرونا دولت از حوزه ریلی خواست تا قانون ۵۰ درصد را برای پذیرش مسافر در کوپه‌ها اجرا کنند و در این راستا با توجه به اینکه دولت هیچ حمایتی از ما نکرد، درخواست دادیم تا مسافران ۵۰ درصد بلیت صندلی‌های خالی را پرداخت کند.
وی افزود: پس از پیگیری‌های فراوان مصوب شد تا مردم تنها ۲۵ درصد از این هزینه را پرداخت کنند که البته این هزینه‌های اضافه برای مسافرانی اعمال می‌شود که در کوپه‌هایی با صندلی خالی هستند اما خانواده‌هایی که با هم سفر می‌کنند می‌توانند کوپه‌هایی به اندازه تعداد خودشان تهیه کنند تا مشمول این قانون نشوند.
رئیس انجمن صنفی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی با اشاره به دلایل اتخاذ این تصمیم، تصریح کرد: شیوع ویروس کرونا، افزایش نرخ ارز و تورم هزینه‌های عملیاتی شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی را چند برابر افزایش داده‌اند در حالی که دولت هیچ‌گونه منابعی برای جبران این هزینه‌ها به شرکت‌های ریلی در نظر نگرفته‌اند و حتی تسهیلات کرونایی که تقریبا به همه بخش‌ها اختصاص پیدا کرده است، تاکنون به حوزه ریلی پرداخت نشده است.
وی با اشاره به مشکلات شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی، افزود: شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی در شرایط کنونی در آستانه توقف فعالیت قرار دارند و نگرانی‌های آنها برای سال‌های آتی بیشتر و بیشتر می‌شود. چراکه در امسال مجموعه حمل‌نقل ریلی بالغ بر یک هزار و یکصد میلیون دیده است و حتی توان خرید نیازهای خود را برای سال‌های بعدی ندارد. بنابر این در شرایطی که دولت هیچ کمکی به حمل‌نقل ریلی نکرده است. شرکت‌های این حوزه نمی‌توانند از جیب خودشان هزینه‌های اضافی را پرداخت کنند و بیشتر از این زیان ببینند چراکه تنها درآمد شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی، بلیت قطارهایی است که آنها می‌فروشند.
همان طوری که در ابتدای این گزارش تاکید شد، شیوع ویروس کرونا فعالیت صنوف مختلف را تحت تاثیر قرار داده و هر بخشی به نوبه خود متضرر شده است. اما افزایش نرخ خدمات برای جبران خسارات و حفظ فعالیت صنعت حمل‌ونقل هوایی و ریلی کشور تنها فشار را بر مردم جامعه افزایش داده و حتی این خدمات را از دسترس قشر متوسط و ضعیف جامعه دور می‌کند.
ارسال نظر