تهرانی ها در یک قدمی مهاجرت معکوس

افزایش جمعیت در کلان شهر همیشه موضوعی بوده که چالش های مختلفی را به وجود آورده است.این اتفاق وقتی تشدید می شود که بخش روستایی و شهری از امکانات رفاهی و مشاغل مناسب برای زندگی برخوردار نباشند. از این رو با توجه به هزینه های گزاف زندگی در شهرهای بزرگ، اقشار کم درآمد راهی به جز مهاجرت به شهرهای کم هزینه تر ندارند همچنین اختلاف درآمد ها با سبد خانوار در بخش های مختلف اقتصادی  یکی از مهمترین علت های مهاجرت معکوس در کشور است.

در سال های اخیر رشد وحشتناک قیمت مسکن ،خرید و یا حتی اجاره یک خانه مناسب را برای دهک های پایین جامعه دشوار کرده است، زیرا در حال حاضر مسکن ۶۵ درصد هزینه های خانوارها را می بلعد.از این رو می‌توان گفت که شرایط اقتصادی و گرانی مسکن جدا از میل باطنی افراد، مسیر اجباری مهاجرت به شهرهلی کوچک تر و بافت روستایی را هموار کرده است. حال باید دید آیا با مهاجرت معکوس ، بخش شهری و روستایی ظرفیت افزایش جمعیت را در بخش های رفاهی،آموزشی ،اسکان و اشتغال دارد یا خیر .

ناصر یارمحمدیان کارشناس مسکن، در رابطه با این موضوع به گسترش نیوز می گوید: بازار مسکن از بازارهای اقتصادی تاثیر می پذیرد و دولت نقش گسترده ای بر این بازار ندارد و زمانی که دولت بخواهد به بازار مسکن ورود کند از ابزارهای اقتصادی کمک می گیرد. از این رو این بازار در ایران بر خلاف اقتصادهای مبتی بر بازار آزاد که دخالت مستقیم بر بازار مسکن دارند، شکل متفاوت تری به خود گرفته است.

یارمحمدیان گفت: به دلیل تقاضا برای برای سکونت در کلان شهرها ،مسکن گرانی بی سابقه ای را در سال های اخیر تجربه کرده است و تمایل افرادی که می خواهند به کلانشهر ها مهاجرت کنند نه تنها کاهش پیدا نکرده ،بلکه رو به افزایش است.آمارهای مربوط به مهاجرت و رشد جمعیت حاکی از این مسئله است که افزایش جمعیت در کلانشهر ها بخصوص استان تهران نسبت به متوسط کشوری رقم بالاتری است و گرانی ها تاثیری برای کاهش این روند نداشته است.نکته دیگر که باید به آن توجه کرد بحث کاهش زاد و ولد در کلانشهر ها نسبت به سایر مناطق کشور است که به خوبی نشان می دهد که دلیل افزایش جمعیت در کلانشهر ها مهاجرت است.

وی افزود: با افزایش گرانی ها در بخش مسکن دو حالت اتفاق می افتد ،حالت اول افرادی که نسبت به قیمت ها بی تفاوت هستند و گرانی ها تاثیری بر زندگی آنها ندارد و دسته دیگر افرادی که توان مالی برای مقابله با گرانی ها را نداشته و در نهایت مجبور به مهاجرت می شوند.

تاثیر مهاجرت معکوس بر رونق بافت غیر شهری

یارمحمدیان بیان کرد: تلاش های دولت برای توسعه ساخت و ساز در مناطق جدید و حومه شهر از طرفی این امید را به اقشار کم درآمد می دهد که در آینده صاحب خانه شوند و از طرفیخانه هایی که در این شهرک ها قرار دارند نقش سکونت گاه های خوابگاهی را  ایفا می کنند که به علت  کمبود ظرفیت های رفاهی و اقتصادی نه تنها پیشرفت چشمگیری را تجربه نمی کنند بلکه با تاثیر معکوس و افزایش جمعیت در این شهرها، با چالش های جدی روبرو می شوند. اتفاقی که چند سالی است در شهرهای پرند و پردیس در حال افتادن است.

نقش سیاست های دولت در ساماندهی بازار مسکن

یارمحمدیان خاطر نشان کرد: دولت باید با برنامه ریزی و اجرای سیاست های کوتاه مدت و بلند مدت در جهت بهبود و ساماندهی بازار مسکن گام برداشته و تولید مسکن را به سمتی ببرد که توان اقتصادی اکثر مردم جامعه برای خرید خانه به حد مطلوبی برسد، همچنین باید توجه کرد که انتظارات اقتصادی تفاوتی برای یک موضوع واقعی و غیر واقعی قائل نیست ،یعنی اگر افراد جامعه حتی به غلط درانتظار افزایش قیمت کالایی را باشند،آن کالا با افزایش قیمت روبرو می شود و انتظارات غیر واقعی، تاثیرات واقعی بر مسایل مختلف اقتصادی می گذارد، در نتیجه حتی اگر طرح های مسکنی دولت به سرانجام نرسد باز جنبه روانی مثبتی در جامعه ایجاد می کند و تا حدی بازار را ساماندهی می کند.

یارمحمدیان در پایان گفت: سازمان ها ذی ربط باید با ارائه آمارهای هماهنگ و دقیق بستر محکمی را برای برنامه ریزی و اجرایی کردن طرح ها و سیاست ها مسکنی به کار بگیرند تا روند تولید مسکن در کشور وارد فاز تازه ای شود ،در غیر این صورت با افزایش قیمت ها اگر مهاجرت معکوس، بدون برنامه ریزی شکل بگیرد مشکلات زیادی را در بخش مختلف به وجود می آورد.