آیا تفکیک وزارت راه و شهرسازی الزام آور است؟

تفکیک وزارتخانه مساله‌ای که هر از چند گاهی بر سر زبان‌ها می‌افتد  و موضوع جدیدی نیست. ابتدا جدایی وزارت بازرگانی از وزارت صمت حالا هم نوبت به وزارت راه و شهر سازی رسیده است. وزارتخانه‌ای که تفکیک مخالفان و موافقانی را به دنبال دارد. اکنون  این پرسخ وجود دارد، آیا تفکیک وزارت راه و شهرسازی می‌تواند منجر به بهبود علمکرد دو وزارتخانه منفک شود؟ پرویز جاوید، عضو انجمن اقتصاددانان در رابطه با این موضوع به گسترش نیوز می‌گوید: «برای برسی این موضوع  باید مسائل ابتدایی را مورد کنکاش قرار داد.»

وی ادامه داد: مساله بر سر تفکیک وزارتخانه نیست، بلکه کیفیت خدمات است که در کلیه وزارتخانه‌ها حائز اهمیت است. اکنون قرار بر تفکیک وزارت راه و شهرسازی است، وزارتخانه‌ای که هیچ استراتژی و چشم اندازی ندارد. ابتدا باید استراتژی و چشم اندازهای مشخصی را در نظر بگیرند و سپس تصمیم به چنین اقدامی بکنند.

عضو انجمن اقتصاددانان  تاکید کرد: برنامه توسعه چهارم نشان می‌دهد که از زمان انقلاب تا کنون نه تنها هیچ اقدامی در راستای توسعه چهارم صورت نگرفته است و  هیچ برنامه ای  برای بهبود روند کاری این وزارتخانه و سایر وزارتخانه ها وجود ندارد. به عبارتی هیچ یک از وزارتخانه‌ها بالای ۵۰ درصد کارایی نداشته‌اند. به همین دلیل نباید گمان کرد که جداسازی وزارتخانه باعث بهره‌وری بهتر می‌شود. آنچه در این زمان از اهمیت بالایی برخوردار است کیفیت است.

تنها تفکیک وزارت بازرگانی الزام آور است

عضو انجمن اقتصاددانان  با اشاره به اینکه از میان وزارتخانه تنها تفکیک وزارت بازرگانی الزام‌آور است در این زمینه توضیح داد: اگرچه  تفکیک هیچ یک از وزارتخانه الزام آور نیست اما  وزارت بازرگانی شرایط متفاوتی دارد و  باید از روز اول جداسازی می شد تا بتواند خدمات مناسبی را ارئه دهد.  زیرا این وزارتخانه کاریی معینی دارد که تعاریف مشخصی برای آن وجود داشت. این وزارت خانه برنامه داشت و می دانست در شرایط بحرانی چه اقدامی انجام دهد، به همین دلیل با این حجم از گرانی روبرو نبودیم.

جدا سازی باید به صورت اصولی باشد

جاوید در پاسخ به این سوال که تفکیک این وزارتخانه در ارائه خدمات می‌تواند موثر واقع شود گفت: وزارتخانه ای که برنامه و اهداف روشنی نداشته باشد نمی تواند  به درستی ارائه خدمات کند. در چنین شرایطی تفکیک یا عدم تفکیک وزارت راه و شهر سازی چه فرقی دارد. در صورتی که برنامه و اهداف از پیش تعیین شده ای را به صورت شفاف معیین کند، این جداسازی می‌تواند مثمرثمر باشد.

اکنون یک سوال وجود دارد، آیا جدا‌سازی هزینه مازادی بر روی دوش دولت می‌گذارد؟ یا خیر! نیازی به تفکیک وزارتخانه وجود دارد؟ این کارشناس اقتصادی در این زمینه نظر متفاوتی دارد و می‌گوید: اگر وزارت راه و شهر سازی به صورت تخصصی تفکیک شود و تعاریف روشنی برای وزارت راه و وزات شهرسازی در نظر گرفت نه تنها اقدامی صحیح است، بلکه هزینه های مازاد فعلی  کاهش پیدا می کند  و می توان به بهبود عملکرد هر یک از وزارتخانه ها امید داشت.

تفیک وزارتخانه باید همراه با تفکر توسعه ای باشد

این کارشناس اقتصادی اضافه کرد: تفکیک وزارتخانه تا زمانی که بر مبنای تفکر توسعه‌ای نباشد راهی از پیش نخواهد برد. ضمن آنکه باید به مسائل  مالی نیز توجه داشت  و از افرادی استفاده کرد که از سواد مالی کافی برخوردارند. در غیر این صورت افرادی که راس امور قرار دارند، نمی توانند در پیشبرد اهداف سازمان را یاری کنند. زیرا باید بتوانند بگویند برای یک پروژه به چه مقدار پول، زمان و امکانات نیاز داریم.

وی اضافه کرد: ۱۲ سال پیش پروژه راه رودبار به رشت در دست برسی بود، که با ۷۰۰ میلیارد تومان امکان  اتمام آن وجود دشت. زیرا برنامه‌ و استراتژی های از قبل تعیین شده‌ای وجود داشت که با در نظر گرفتن نیرو‌های متخصص قرار بود این پروژه اجرایی شود، در آن زمان  این اتفاق نیفتاد.  اکنون با ۷ هزار میلیارد هم انجام چنین پروژه‌ای امکان‌پذیر نیست. با چنین اتفاقی شاهد هدرفت منابع  و عدم سواد مالی هستیم که هدف گذاری را غیر ممکن کرده است.