دیابت بر سرعت ابتلای بیماران به کرونا تاثیر دارد؟
روند رو به رشد شیوع بیماری دیابت در سال‌های اخیر یکی از بزرگترین دغدغه‌های نظام سلامت بوده که این معضل با همه‌گیری کرونا در کشور دوچندان شده است؛ این بیماری به اعتقاد جمعی از پزشکان و کارشناسان تأثیر بسزایی بر سرعت ابتلای افراد دیابتی به این ویروس دارد.
بر اساس آخرین آمار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حدود ۱۱ درصد از مردم ایران به بیماری دیابت مبتلا هستند و هر سال تعداد قابل توجهی به جمع این بیماران اضافه می‌شوند که علاوه بر تبعات اجتماعی و روحی و روانی، هزینه‌های سنگینی را نیز به خانواده‌ها، نظام سلامت و اقتصاد ملی تحمیل می‌کند.
دیابت یا بیماری قند (Diabetes Mellitus) یک اختلال سوخت و‌سازی (متابولیک) در بدن است و توانایی تولید هورمون انسولین در بدن از بین می‌رود یا بدن در برابر انسولین مقاوم می‌شود؛ ۴۶۰ میلیون نفر در دنیا به دیابت مبتلا هستند و سالانه چهار میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.
به اعتقاد کارشناسان، تغییر سبک زندگی، تغذیه ناسالم، کم تحرکی، اضافه وزن، مصرف دخانیات و سیگار، سابقه فامیلی مثبت، مسائل اجتماعی و فرهنگی و جدی نگرفتن آموزش‌ها از جمله دلایل شیوع بیماری دیابت در کشور است.
به گفته مدیرکل مرکز مدیریت بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ۱۱ درصد افراد بالای ۲۵ سال در کشور به دیابت مبتلا هستند که معادل ۵.۵ میلیون نفر است و شیوع این بیماری روند افزایشی دارد.
افشین استوار گفت: در کشورمان به دلیل تغییر سبک زندگی، افزایش چاقی و اضافه وزن و تغذیه نامناسب با افزایش روند ابتلا به دیابت مواجه هستیم اما وزارت بهداشت در سند پیشگیری و کنترل بیماری‌های غیر واگیر متعهد شد که از روند شیوع افزایشی این بیماری در کشور با ارائه خدمات با کیفیت پیشگیری کند.
میزان شیوع این بیماری در استان اصفهان نسبت به میانگین کشوری بالاتر و حدود ۱۲ درصد است و حتی به گفته محمدعلی عطاری رئیس هیات مدیره انجمن خیریه دیابت اصفهان، یک سوم افراد بالای ۳۰ سال در استان پنج میلیون نفری اصفهان دچار دیابت هستند یا در معرض ابتلا به آن قرار دارند.
دیابت و کرونا
ویروس کرونا از اواخر سال گذشته در دنیا و کشورمان شیوع پیدا کرد و امروز همه گیری آن به بزرگترین معضل کشورها تبدیل شده و همه ابعاد زندگی بشر از جمله بهداشت و درمان را تحت تاثیر قرار داده است؛ مبتلا شدن به این ویروس علائمی مانند تب، سرفه، تنگی نفس و مشکلات حاد تنفسی را به همراه دارد و در موارد حاد می‌تواند به مرگ و میر منجر شود.
افراد دارای بیماری زمینه‌ای و ضعف ایمنی از جمله گروه‌های آسیب پذیر در برابر این ویروس بشمار می‌آیند که مبتلایان به دیابت در زمره آنها هستند زیرا افزایش قند خون در دراز مدت باعث تخریب اعضای بدن از جمله قلب، کلیه، اعصاب و چشم می‌شود و آسیب‌پذیری آنها را در برابر عوامل خطری مانند ویروس کرونا تشدید می‌کند.
بر اساس تحقیقات انجام شده، میزان شدت بیماری زایی کووید ۱۹ با افزایش وزن و چاقی ارتباط مستقیم دارد و افزایش قند خون می‌تواند باعث تغییر عملکرد سلول‌های موثر در سیستم دفاعی بدن و ایجاد التهاب بیشتر شود؛ همچنین دیابت کنترل نشده می‌تواند باعث افزایش غلظت قند در ریه‌ها و سیستم تنفسی شود و زمینه رشد و تکثیر عوامل بیماری زا را افزایش دهد.
با توجه به موارد مذکور، بیماران مبتلا به دیابت در دوران همه گیری کرونا با مشکلات و تهدیدهای بسیاری همراه هستند و لازم است نهایت تلاش خود را در کنترل بیماری و قند خود داشته باشند، تا جای ممکن از خانه خارج نشوند و شیوه نامه‌های بهداشتی را بطور کامل رعایت کنند.
به گفته مدیرکل مرکز مدیریت بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت، بیماران دیابت در زمان بحران کرونا با مشکلات جدی مواجه هستند زیرا از یک طرف بدلیل محدودیت هایی که در ارائه خدمات درمانی در بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها و مراکز سرپایی ایجاد شده و با توجه به اینکه عمده خدمات این مراکز به‌ویژه در بخش دولتی به بیماران کرونا اختصاص داده شده، ارائه خدمات درمانی به بیماران دیابت دچار اختلال شده و تعداد زیادی از کادر درمانی که از قبل برای خدمت به این بیماران فعال بودند به بخش‌های کووید ۱۹ منتقل شده‌اند.
استوار با بیان اینکه در ماه‌های گذشته برخی درمانگاه‌های دیابت تعطیل شدند و این مسائل بیماران دیابت را دچار مشکل کرده است، افزود: این افراد در صورت ابتلا به کرونا با خطرات بیشتری مواجه هستند و احتمال تشدید علایم و حتی مرگ ناشی از کووید ۱۹ در بیماران دیابت بیشتر است بنابراین کنترل مداوم قند خون و دریافت به موقع دارو از جمله انسولین برای این بیماران ضروری است.
تاثیر دیابت در سرعت ابتلای به کرونا
شماری از پزشکان و کارشناسان اعتقاد دارند که با توجه به ابتلای حدود ۱۱ درصد از مردم کشور به دیابت و شیوع فزاینده آن، این بیماری تاثیر بسزایی در افزایش روند ابتلا به کووید ۱۹ دارد و اگر بیماران دیابتی به خوبی کنترل نشوند، سهم آنها در تعداد بیماران و جان باختگان از کرونا افزایش می‌یابد.
جمعیت کشور بر اساس آمار رسمی موجود ۸۵ میلیون نفر است.
به گفته رئیس هیات مدیره انجمن خیریه دیابت اصفهان، نمی‌توان آمار دقیقی از سهم بیماران دیابتی در بین افراد مبتلا به کرونا ارائه کرد اما بدون شک کنترل نشدن دیابت، صعودی بودن شیب ابتلا به کرونا را تشدید می‌کند و باعث بالا رفتن شتابگونه تعداد مبتلایان می‌شود.
محمدعلی عطاری با اشاره به اینکه تعداد افراد مبتلا به دیابت در اصفهان حدود ۴۰۰ هزار نفر تخمین زده می‌شود، افزود: احتمال می‌رود که تعداد واقعی افراد بیشتر از این رقم باشد زیرا حدود نیمی از مبتلایان به دیابت از بیماری خود خبر ندارند.
وی با بیان اینکه دیابت دارای ۲ تیپ یک برای افراد زیر ۳۵ سال و تیپ ۲ برای افراد بالای ۳۵ سال است، تصریح کرد: در سال‌های اخیر تیپ ۲ دیابت در بین کودکان و نوجوانان نیز مشاهده شده که یکی از مهم‌ترین دلایل آن کم تحرکی و افزایش وزن است و شرایط ناشی از کرونا این موضوع را تشدید خواهد کرد.
این پزشک متخصص با تاکید بر اینکه اگر بیماران دیابتی به کرونا مبتلا شوند، عوارض شدید و جدی در آنها ایجاد می‌شود، افزود: ابتلا به کرونا باعث می‌شود تا لوزالمعده این افراد بطور کامل از کار بیفتد و همچنین هیچ انسولینی در بدن آنها تولید نشود.
وی با تاکید بر اینکه بیماران دیابتی به شدت در معرض خطر ابتلا به کرونا قرار دارند، تصریح کرد: بیماران دیابتی که تحت کنترل هستند در صورت ابتلا به کرونا از کنترل خارج می‌شوند.
محدود بودن عرضه قلم انسولین مهم‌ترین مشکل دیابتی‌ها
این پزشک متخصص یکی از مهم‌ترین مشکلات بیماران دیابت در زمان حاضر را محدود بودن عرضه قلم‌های انسولین ذکر کرد و توضیح داد: به عنوان مثال به یک بیمار ۲ قلم انسولین از روی نسخه تحویل داده می‌شود به همین دلیل بیماری که به ۶ قلم در ماه نیاز دارد باید در هر ماه سه بار به پزشک مراجعه کند که در شرایط همه گیری کرونا این کار با خطر همراه است.
وی با اشاره به اینکه بیماران دیابت همچنین ناچار به مراجعه به مراکز درمانی برای معاینه همه نهادهای تحت تاثیر بدن خود بمنظور پوشش بیمه‌ای هستند، اضافه کرد: بسیاری از این مراکز شلوغ و پر تجمع هستند که حضور بیماران دیابتی در آن با توجه به شیوع کرونا خطرناک است.
۶۵ درصد مرگ و میرهای کرونا در اصفهان دارای بیماران زمینه‌ای هستند
نگاهی به بیماران بدحال مبتلا به کرونا و بستری شده در بخش مراقبت‌های ویژه ( ICU )بیمارستان‌ها نشان می‌دهد که تعداد قابل توجهی از آنها بیماران دیابتی هستند که به گفته مسوولان و پزشکان میزان مرگ و میر در آنها نسبت به افراد عادی بیشتر است.
به گفته رامش حسین‌خانی مسوول پیشگیری و کنترل دیابت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اگر مبتلایان به کرونا بیماری زمینه‌ای و خاص نداشته باشند احتمال فوت در آنها ۲.۳ درصد است اما این احتمال برای بیماران دیابتی سه برابر بوده و ۷.۳ درصد است.
حسین‌خانی با بیان اینکه حدود ۶۵ درصد از مرگ و میرهای کرونا در استان اصفهان مربوط به بیماران زمینه‌ای است، افزود: دیابت به تنهایی سهم ۲۳ درصدی در این مرگ و میرها دارد و این آمار اهمیت کنترل بیماری دیابت را در مواجهه با کرونا گوشزد می‌کند.
به گفته وی دیابت در سال ۹۷ حدود چهار درصد از کل مرگ و میرها را به خود اختصاص داده بود و امروز سهم آن نیز در مرگ و میرهای ناشی از ویروس کرونا چشمگیر است.
حسین‌خانی افزود: میزان مراجعه بیماران دیابتی به مراکز بهداشت و پزشکان در چند ماه گذشته بدلیل واهمه از ابتلا به کرونا بسیار کاهش یافته در حالی که کنترل این بیماری و برخی شاخص‌ها مانند قند خون برای آنها ضروری است و نباید داروهای آنها بدون تجویز پزشک، تغییر کند یا کاهش یابد.
وی تاکید کرد که اگر بیماران دیابتی به موقع مراقبت‌های پزشکی و کنترلی را انجام ندهند به زمینه‌سازی بیشتر برای ابتلا به کرونا و ایجاد عوارض مختلفی در آنها منجر می‌شود.
حسین‌خانی با اشاره به اینکه این افراد باید هر سه ماه یک بار به پزشک یا مراقبت سلامت خود برای کنترل قند خون مراجعه کنند، تصریح کرد: این کار باید با رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی صورت گیرد.
مسوول کنترل دیابت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه از اسفند پارسال تا کنون سه مرحله غربالگری کووید ۱۹ در استان انجام شده است، خاطرنشان کرد: در مرحله نخست این کار برای بیماران زمینه‌ای از جمله دیابت انجام شد و موارد شناسایی شده تحت مراقبت و درمان قرار گرفتند.
کرونا عامل کاهش مراجعه دیابتی‌ها به مراکز بهداشت
وی با بیان اینکه کار غربالگری برای حدود ۸۰۰ هزار بیمه زمینه‌ای اصفهان در یک مرحله دیگر از خرداد تا مرداد امسال انجام شد، اضافه کرد: این غربالگری‌ها با توجه به اینکه میزان مراجعه بیماران دیابتی به مراکز بهداشت کاهش یافته در کنترل بیماری آنها، شناسایی موارد مشکوک و پیشگیری از موارد یا عوارض جدید بیماری، موثر بود.
حسین‌خانی با اشاره به اینکه بطور میانگین از هر ۱۰ نفر یک نفر به دیابت مبتلاست، گفت: بر اساس آمار سال ۹۵ نرخ شیوع دیابت در استان اصفهان ۱۱.۷ درصد و معادل حدود ۳۵۰ هزار نفر از افراد بالای ۲۵ است که این آمار در چهار سال اخیر افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه در سه سال گذشته حدود یک میلیون و ۱۸۰ هزار بالای ۳۰ سال در استان اصفهان غربالگری دیابت شدند، افزود: در بین آنها حدود ۱۴۲ هزار نفر مبتلا به دیابت شناسایی و ثبت شدند.
وی تعداد کل بیماران دیابتی شناسایی و ثبت شده در استان را حدود ۲۸۰ هزار نفر اعلام و تاکید کرد که اجرای برنامه‌های غربالگری در سال‌های گذشته و شناسایی بیماران مبتلا به دیابت و زیر پوشش قرار دادن آنها برای مراقبت‌های بهداشتی و درمانی، ارزش بسیاری دارد زیرا چه بسا اگر این برنامه‌ها اجرا نمی‌شد امروز با تعداد بیشتر از افرادی مواجه می‌شدیم که بدلیل کنترل نشدن قند خون در معرض ابتلا به کووید ۱۹ قرار گرفته بودند.
اردستان و نطنز دارای بیشترین شیوع دیابت در اصفهان
این مسوول معاونت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه بیشترین شیوع دیابت استان در شهرستان‌های اردستان، نطنز است، اظهارکرد: هنوز دست کم ۷۰ هزار نفر از افرادی که دیابت دارند در استان شناسایی نشدند و ما از افراد بالای ۳۰ سالی که تا کنون غربالگری نشدند می‌خواهیم که به مراکز بهداشت مراجعه کنند تا در صورت ابتلا به این بیماری تحت مراقبت قرار گیرند.
حسین‌خانی از مردم خواست تا در روزهای همه گیری کرونا که ناچار به ماندن در خانه هستند از تحرک و تغذیه مناسب غفلت نکنند و گفت: حدود ۷۰ درصد جمعیت بزرگسالان و ۲۰ درصد دانش آموزان استان اضافه وزن و چاقی دارند.
پزشکان و مسوولان وزارت بهداشت توصیه می‌کنند که بیماران مبتلا به دیابت در دوران همه گیری کرونا تا زمانی که ضرورت پیدا نکند از خانه خارج نشوند، بطور مرتب قند خون خود را کنترل و توصیه‌های پزشکان خود را رعایت کنند، از حضور در دورهمی‌ها و تجمع‌ها خودداری کرده و شیوه‌نامه‌های بهداشتی را رعایت کنند.
بیست و چهارم تا سی ام آبان امسال هفته ملی دیابت نامگذاری شده است.
بر اساس آخرین آمار تا کنون ۷۸۸ هزار نفر در کشور بطور قطع به کرونا مبتلا شدند که از بین آنها بیش از ۴۲ هزار نفر جان باختند.
ارسال نظر