نحوه تفسیر نوار قلب، راهکارهای کاوشکام برای حفظ سلامتی شما

افرادی که دچار انواع مشکلات و بیماری قلبی هستند، بعد از مراجعه به متخصص قلب اولین موردی که برای آنها تجویز خواهد شد، انجام تست نوار قلب ECG و یا EKG بوده که جهت پی بردن دقیق مشکل قلب این تجویز داده خواهد شد. پزشک بر اساس منحنی ها و موج های چاپ شده بر روی نوار قلب به بررسی و شناسایی مشکل قلب بیمار می‌پردازد.

سوالی که برای بسیاری از افراد وجود دارد این است که تفسیر نوار قلب ECG به چه صورت می باشد و پزشکان چگونه می‌توانند مشکلات قلبی را بر اساس نوار قلب تشخیص دهند؟ همچنین ممکن است این سوال وجود داشته باشد که قیمت دستگاه نوار قلب برای خرید و استفاده چقدر می‌باشد؟

کارشناسان ما در مجموعه کاوشکام آسیا با ارائه این گزارش در نظر دارند تا شما عزیزان را با نحوه چگونگی تفسیر نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام آشنا کنند. با ما همراه باشید.

در بسیاری از بیماران، آریتمی ‌های قلب دایمی نیست. ممکن است به هنگام مراجعه بیمار به مطب، نوار قلب ECG کاملا طبیعی باشد ولی با خروج بیمار از مطب و در حین زندگی روزمره آریتمی خود را نشان دهد. گاهی ممکن است برای تعیین شدت و اهمیت آریتمی یا ارتباط آن با علایم بیمار لازم باشد نوار قلب ECG بیمار برای مدت طولانی بررسی شود. در این موارد از روشی به نام هولتر Holter استفاده می‌شود.

هولترهای موجود با کابل به بدن بیمار وصل شده و انجام فعالیت‌ های روزانه را برای بیمار سخت می‌کنند. از طرف دیگر برای خواندن نوار قلب‌ های ذخیره شده و بازبینی آنها توسط متخصص قلب، بیمار باید به کلینیک مراجعه کند. علاوه بر این ظرفیت حافظه آنها محدود بوده و احتمال از دست رفتن آریتمی‌ های نادر در آنها خیلی بالاست.

درباره تست نوار قلب بیشتر بدانید

هر ضربان قلب، یک پالس یا موج الکتریکی را از قلب عبور می‌دهد. این موج، باعث فشردگی و انقباض ماهیچه‌های قلب می‌شود و در نهایت پمپاژ خون به تمام اعضای بدن را در پی دارد.

نوار قلب یا الکتروکاردیوگرام که به اختصار (ECG) یا (EKG) هم نامیده می‌شود، آزمایشی است که در آن این فعالیت قلب اندازه‌گیری می‌شود و از سلامت قلب و فعالیت الکتریکی آن اطمینان حاصل می‌شود. در نوار قلبی، فعالیت الکتریکی قلب به صورت منحنی نشان داده می‌شود و پزشک با مشاهده این منحنی‌ها، متوجه آریتمی قلب و مشکلات قلبی می‌شود.

شکل نوار قلب و نام گذاری اجزای آن

در نوار قلب ECG یا EKG هر یک از اجزایی که مشاهده می‌کنید، بخشی از فعالیت الکتریکی قلب را نمایش می‌دهد. تصویر زیر نشان می‌دهد که فرد دارای وضعیت قلب نرمال می‌باشد:

ضربان قلب نرمال

به صورت قراردادی در علم پزشکی اجزای نوار قلب با حروف به خصوصی نامگذاری شده‌اند که در ادامه به معرفی هر یک از آنها می پردازیم:

• موج P: اولین موج در نوار قلب ECG که با عبور جریان الکتریکی قلب از دهلیزها ایجاد می‌شود.
• فاصله PR: فاصله‌ی میان ابتدای موج P تا شروع کمپلکس QRS را فاصله PR می‌نامند که نشان دهنده زمانی است که برای رسیدن موج دپولاریزاسیون از دهلیزها به بطن‌ها سپری شده است.
• کمپلکس QRS: این مجموعه از سه موج تشکیل شده است که مجموع آن‌ها نشان از دپلاریزاسیون بطن‌ها دارد.
• قطعه ST: قطعه‌ی ST از انتهای کمپلکس QRS شروع می‌شود و تا ابتدای موج T ادامه دارد و مراحل ابتدایی رپولاریزاسیون بطن‌ها را نشان می‌دهد.
• موجT: این موج گرد و مثبت بعد از کمپلکس QRS قرار می‌گیرد و مراحل انتهایی رپولاریزاسیون بطن‌ها را نشان می‌دهد.
• فاصله‌ی QT: این فاصله از ابتدای کمپلکس QRS تا انتهای موج P را دربرمی‌گیرد و زمان مورد نیاز برای مجموع فعالیت بطن‌ها را در یک چرخه قلبی نشان می‌دهد.
• موج U: این موج بعد از موج T دیده می‌شود و گرد و کوچک است. موج U همیشه ظاهر نمی‌شود.

اجزای قراردادی نوار قلب در علم پزشکی و معنای هر یک

آشنایی با مراحل تفسیر نوار قلب

برای تفسیر نوار قلب ECG یا EKG مراحلی وجود دارد که توسط این مراحل پزشکان می‌توانند وضعیت قلب بیمار را تشخیص دهند. در ادامه به معرفی و بررسی هر یک از مراحل تفسیر نوار قلب پرداخته‌ایم:

مرحله اول تفسیر نوار قلب: بررسی ضربان و ریتم قلب

ضربان قلب در افراد سالم در هر دقیقه بین ۶۰ تا ۱۰۰ تپش است. در صورتی که فرد کمتر از ۶۰ ضربان قلب در دقیقه داشته باشد مبتلا به ناهنجاری کند تپشی و در صورتی که بیش از ۱۰۰ تپش در دقیقه داشته باشد، مبتلا به تند تپشی است. برای تعیین تعداد ضربان قلب با کمک تفسیر نوار قلب سه روش وجود دارد:

• روش ۶ ثانیه‌ای: در این روش از ۳ مربع بزرگ داخل نوار قلب استفاده می‌شود که این ۳ مربع معادل ۶ ثانیه هستند. [HK۱] [MA۲] تعداد کمپلکس‌های QRS در این ۳ مربع بزرگ اندازه‌گیری می‌شوند و با ضرب کردن آن‌ها در عدد ۱۰، تعداد ضربان قلب به دست می‌آید.
• روش مربع بزرگ: در این روش، ابتدا تعداد مربع‌های بزرگ (برابر با ۲ ثانیه) بین دو کمپلکس QRS شمارش می‌شود و سپس این تعداد بر عدد ۳۰۰ تقسیم می‌شود تا تعداد ضربان قلب به دست آید.
• روش مربع کوچک: در این روش تعداد مربع‌های کوچک (معادل ۰/۴ ثانیه) بین دو کمپلکس QRS اندازه‌گیری می‌شود و سپس تعداد آن‌ها بر ۱۵۰۰ تقسیم می‌شود. به این ترتیب میزان ضربان قلب به دست می‌آید.

مرحله دوم تفسیر قلب: بررسی محور قلبی

محور قلبی مجموع تمامی فعالیت‌های الکتریکی قلب است. به دلیل این که بطن چپ قلب بزرگتر و عضلانی‌تر است، در قلب سالم محور مقداری به سمت چپ منحرف است و در محل ساعت، بین ساعت ۱۱ تا ساعت ۵ قرار می‌گیرد. لیدهای I، II و III محور قلبی را تعیین می‌کنند.

لید III انحراف راست محور قلبی را نشان می‌دهد و بیشترین انحراف مثبت را دارد. لید I انحراف منفی را نشان می‌دهد.

لید I نشان دهنده بیشترین انحراف مثبت در انحراف به چپ است و لیدهای II و III انحراف منفی را نشان می‌دهند.

مرحله سوم تفسیر نوار قلب: تعیین نظم قلب

در مرحله‌ی دوم، باید به فاصله RR نگاه کنید تا از منظم بودن ضربان قلب اطمینان یابید.

تفسیر نوار قلب: ECG تعیین نظم قلب

ضربان قلب منظم

مرحله چهارم تفسیر نوار قلب: امواج P

مرحله‌ی چهارم در تفسیر نوار قلب بررسی امواج P است. در این مرحله ابتدا باید بررسی شود که آیا امواج P در نوار قلبی وجود ندارند یا خیر.

اگر وجود دارد، باید بررسی شود که هر کدام از موج‌های P به یک کمپلکس QRS منتهی می‌شود و آیا امواج P عادی به نظر می‌رسند. در صورتی که امواج P وجود نداشته باشد، باید بررسی شود که فعالیت دهلیزی وجود دارد یا خیر.

مرحله پنجم تفسیر نوار قلب: فاصله PR

در مرحله‌ی پنجم فاصله PR باید بررسی شود. این فاصله در حالت نرمال بین ۰¡۱۲ ثانیه تا ۰¡۲ ثانیه است. همچنین باید بررسی شود که تمامی فواصل PR در نوار قلبی ریتم ثابت و مساوی داشته باشند.

مرحله ششم تفسیر نوار قلب: بررسی عرض کمپلکس QRS

در مرحله‌ی آخر، باید عرض کمپلکس QRS اندازه‌گیری شود. این عرض در عملکرد طبیعی قلب بین ۰¡۰۴ تا ۰¡۲ ثانیه است. همچنین این اندازه باید در تمام کمپلکس‌های QRS یکسان باشد تا عملکرد قلب طبیعی تلقی شود.

ضربان قلب نامنظم

بی نظمی منظم قلب

نوار قلب زیر ضربان کاملاً نامنظم قلب را نشان می‌دهد:

ضربان قلب کاملا نامنظم

از کجا دستگاه نوار قلب ECG بخریم؟

قطعا کسانیکه قصد خرید دستگاه نوار قلب را دارند به کیفیت و همینطور قیمت آن اهمیت می‌دهند. اگر به دنبال خرید دستگاه نوار قلب با کیفیت و قیمت مناسب هستید، ما به شما شرکت کاوشکام آسیا را معرفی می‌کنیم.

چرا کاوشکام آسیا؟

گروه کاوشکام آسیا، به عنوان یکی از پیشگامان صنعت مخابرات و فناوری اطلاعات در کشور، در سال ۱۳۷۰ توسط تعدادی از اعضاء هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف تاسیس گشت.

فعالیت اولیه‌ی این گروه طراحی و ساخت مدارهای مجتمع الکترونیکی- مخابراتی و صادرات خدمات مهندسی بوده و پس از آن در ارائه‌ی راهکارهای فنی و مهندسی در حوزه سیستم‌های الکترونیکی مخابراتی و فناوری اطلاعات و ارتباطات به طور مستمر فعال بوده است.

در حال حاضر خدمات این گروه شامل مشاوره، طراحی، تامین و تولید، اجرا و پشتیبانی در زمینه‌های سیستم‌های پیشرفته الکترونیکی و شبکه‌های مخابراتی است. این شرکت با استفاده‌ی بهینه از انگیزه و تجربه نیروی انسانی متخصص و توانمند در راستای اهداف کلان خود گام بر می‌دارد.