اعلام اضطراری امریکا در مذاکرات وین/پیام مستقیم برای ایران

هشتمین دور مذاکرات هسته‌ای وین در حال انجام است. سفر همزمان ابراهیم رئیسی و انریکه مورا، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به مسکو نشان می‌دهد که مذاکرات به نقطه حساس رسیده و احتمالا بخشی از مذاکرات به جای وین در مسکو در حال انجام است.

همزمان اقتصاد نیوز هم در گزارشی اعلام کرده که امریکا از طریق عراق برای ایران پیامی ارسال کرده و ایران در حال بررسی این پیام است. البته منابع خبری، اطلاعاتی از جزئیات این پیام منتشر نکرده‌اند.

اما به نظر می‌رسد که آمریکا تمایل دارد مذاکرات هسته‌ای وین زودتر به نتیجه برسد. مقامات آمریکا پیش از این ضرب‌الاجلی برای مذاکرات اعلام کرده و گفته بودند مذاکرات باید تا اول فوریه (۱۲ بهمن ماه) به نتیجه برسد.

اگرچه این ضرب‌الاجل از سوی برخی از مقامات آمریکایی رد شد، اما آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا دوباره به این مساله اشاره کرده و گفته «اکنون در میانه دور هشتم مذاکرات وین هستیم و به نقطه اضطرار رسیده‌ایم. هرچه مذاکرات طولانی‌تر شود، ایران برنامه هسته‌ای خود را پیشرفته‌تر می‌کند.»

تاکید وزیر خارجه آمریکا این است که طولانی شدن روند مذاکرات به این معناست که تهران زمان بیشتری برای پیشرفت در برنامه هسته‌ای خود دارد. برای همین است که آمریکا می‌خواهد مذاکرات هر چه سریع‌تر به نتیجه برسد.

وزیر خارجه امریکا تاکید کرده که «اگر توافقی در هفته‌های آینده حاصل نشود، آمریکا نمی‌تواند به برجام بازگردد.» اما تنها آمریکا بر تسریع روند مذاکرات تاکید نمی‌کند. آلمان و فرانسه هم خواستار تسریع روند مذاکرات شده‌اند. وزیر امور خارجه آلمان هم تاکید کرده که «پنجره فرصت برای یافتن راه حل در حال بسته شدن است.»

بر این اساس ممکن است پیامی که آمریکا از طریق عراق برای ایران ارسال کرده، اشاره به تسریع روند مذاکرات باشد.

آیا روند مذاکرات وین مثبت است؟

اخباری که تا پیش از این از مذاکرات هسته‌ای وین مخابره می‌شد متناقض بود. برخی مذاکرات را مثبت ارزیابی می‌کردند و برخی دیگر، می‌گفتند تا رسیدن به نتیجه مطلوب فاصله زیادی وجود دارد. اگرچه هنوز هم این تاکید وجود دارد اما به نظر می‌رسد که آمریکا و طرف‌های اروپایی خواستار تسریع در مذاکرات هستند.

در این میان نقش روسیه در روند مذاکرات برجسته‌تر از قبل شده است. نماینده روسیه در سازمان‌‎های بین‌المللی واقع در وین پس از دیدار با رئیس هیات ایران در مذاکرات هسته‌ای، اعلام کرد که “هماهنگی نزدیک” میان تهران و مسکو پیش‌نیاز تکمیل موفقیت‌آمیز مذاکرات احیای برجام است.

پیش‌نیازی که به نظر می‌رسد اجرا شده است. چون هفته گذشته هم ابراهیم رئیسی به مسکو رفت و هم مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا.

تغییر در تیم مذاکره‌کننده آمریکا در وین

یک شبکه آمریکایی مدعی شد، یکی از اعضای کلیدی تیم مذاکره‌کننده آمریکا در وین به دلیل اختلاف بر سر مسیر گفت‌وگوها این مذاکرات را ترک می کند.

یک شبکه آمریکایی مدعی شد، یکی از اعضای کلیدی تیم مذاکره‌کننده آمریکا در وین به دلیل اختلاف بر سر مسیر گفت‌وگوها این مذاکرات را ترک می کند.

شبکه  ان‌بی‌سی نیوز در گزارشی درباره روند مذاکرات ایران و ١+٤ در وین به نقل از دو منبع آگاه مدعی شد که تیم مذاکره‌کننده آمریکا اخیراً تغییر کرده است.

بنابر ادعای ان‌بی‌سی نیوز، ریچارد نفیو یکی از اعضای کلیدی تیم آمریکایی در وین، در حال ترک هیات مذاکره‌کننده است تا نقش متفاوتی را در وزارت امورخارجه آمریکا بر عهده بگیرد.

این دو منبع آگاه همچنین ادعا کرده‌اند که نفیو و رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران درخصوص مسیر مذاکرات هسته‌ای در وین اختلاف‌نظر دارند و به همین دلیل، دیگر در این سِمت حضور نخواهد داشت.

یک مقام وزارت امورخارجه آمریکا در این باره اظهار داشت: ریچارد نفیو تاکنون مشاوره های خوب و مفیدی در رایزنی های وین در طول حدودا یک سال گذشته داشته است و ازین پس نیز در وزارت خارجه باقی خواهد ماند.

 دور هشتم مذاکرات ایران و گروه ١+٤ با حضور غیرمستقیم آمریکا با هدف رفع تحریم های ظالمانه آمریکا علیه کشورمان و احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بیش از دو هفته است که به صورت فشرده و جدی در وین، پایتخت اتریش همچنان جریان دارد.

مذاکرات وین پس از هفت هفته به مرحله مهم و در عین حال سخت خود نزدیک شده است؛ با وجود برداشته شدن بخش زیادی از پرانتزها؛ موارد باقی مانده موضوعاتی هستند که دیگر به تصمیم‌گیری سیاسی در سطح بالا نیاز دارند.

پس از حدود دو ماه بخش قابل توجهی از مذاکرات احیای برجام و رفع تحریم ها در بخش های حقوقی، سیاسی و فنی پیش رفته است و بسیاری از اختلاف‌نظرها در خصوص پرانتزهای موجود در متون مورد نظر برطرف شده است. طرف ها درباره اغلب موارد اختلافی، ایده‌ها و پیشنهاداتی را مطرح کرده‌اند اما هنوز تا تبدیل شدن این ایده ها به متن فاصله وجود دارد.

با توجه به خروج یک جانبه آمریکا از برجام و اعمال تحریم های حداکثری علیه ایران، بخش قابل توجه تسریع در روند مذاکرات و دستیابی به توافق و بازگشت همه طرف ها به برجام نیازمند آن است که کاخ سفید اقدامات لازم را در راستای رفع تحریم ها و ارایه تضمین ها انجام دهد. به محض اینکه آمریکا تصمیمات لازم را برای رفع مؤثر، قابل راستی‌آزمایی و پایدار تحریم‌ها اتخاذ کند، سرعت گفت‌وگوها افزایش یافته و توافق در مدت زمانی کوتاه ممکن خواهد شد.

مذاکرات در روزهای اخیر در سطوح سیاسی و کارشناسی در چارچوب رایزنی های دو جانبه و چندجانبه ادامه داشت و گفت وگوها در این هفته نیز ادامه خواهد یافت.