هند سپر سیاسی بایدن شد!

 لوید آستین وزیر دفاع ایالات متحده در نخستین سفر خارجی خود در هفته گذشته به دیدار راجنات سینگ وزیر دفاع هند رفت و دو طرف مذاکراتی درباره همکاری‌های دفاعی انجام دادند. آستین همچنین از ژاپن و کره جنوبی  نزدیکترین متحدان نظامی خود در آسیا هم بازدید کرد.

هرووا جایشانکار مدیر اجرایی موسسه تحقیقاتی آبزرور در مورد این سفر به سی‌ان‌بی‌سی گفت:‌ این نکته‌ای بسیار مهم و قابل توجه است که وزیر دفاع آمریکا در نخستین سفر خود به آسیا نخست به هند و سپس به ژاپن و کره جنوبی رفته باشد.

جایشانکار همچنین تصریح کرد که سرمایه‌گذاری دولت بایدن در ایجاد اتحاد استراتژیک غیررسمی میان ایالات متحده، هند، استرالیا و ژاپن به اندازه همان سفر از اهمیت خاصی برخوردار است.

آستین در سفر خود هند را یک شریک فزاینده مهم در میان پویایی بین‌المللی کنونی که به سرعت در حال تغییر و تحول است خواند و تاکید کرد که روابط دو جانبه «دژی محکم برای ایجاد یک منطقه آزاد و باز در هند و اقیانوس آرام» است.

حضور چین در اقیانوس هند

پکن در سه دهه گذشته فعالیت‌های خود را در اقیانوس هند به شکل قابل توجهی افزایش داده و به خصوص از سال ۲۰۰۸ تا به امروز در این منطقه بسیار پررنگ ظاهر شده است.

گزارش موسسه بروکینگز در ژوئن گذشته بیانگر آن بود که استراتژیست‌های آمریکایی و هندی نگران افزایش حضور دریایی چین و همچنین استفاده از «تله دیپلماسی بدهی» هستند که می‌تواند مزایای نظامی برای پکن به دنبال داشته باشد.

چین نخستین پایگاه نظامی خود را در خارج از کشور در جیبوتی -شاخ آفریقا- در سال ۲۰۱۷ ایجاد کرد و در توسعه، مدیریت و یا به دست آوردن بندرهای استراتژیک در کشورهای اطراف هند از جمله پاکستان، سریلانکا و میانمار سرمایه‌گذاری چشمگیری داشته است.

آرون سینگ، سفیر سابق هند در ایالات متحده در این باره خبر داد:‌ حضور چینی‌ها در منطقه اقیانوس هند رو به افزایش است. وی امروز دوشنبه در گفت‌وگویی با سی‌ان‌بی‌سی عنوان کرد:‌ هند باید برای حفظ منافع و امنیت خود تلاش کند؛ بنابراین روشی که آنها در پیش گرفته‌اند که ایجاد ظرفیت نیروی دریایی در مشارکت با دیگر کشورهاست باید در این زمینه مورد توجه قرار گیرد.

به گفته جایشانکار، نیروی دریایی هند همچنین طی سال‌های گذشته گشت‌های دریایی خود را در این مناطق افزایش داده چرا که دهلی نو رویکرد فعالانه‌تری در زمینه کمک‌های بشردوستانه و امداد رسانی در برابر حوادث در سراسر اقیانوس هند در پیش گرفته است.

جایشانکار تصریح کرد:‌ از آنجایی که چین و هند بیشتر در این منطقه با یکدیگر اختلاف دارند، قطعا میان دهلی نو و واشنگتن همگرایی طبیعی وجود دارد. گرچه این همکاری‌ها به اندازه حضور در اقیانوس آرام قابل توجه نیست اما ایالات متحده از طریق پایگاه‌های نظامی در خاورمیانه، جیبوتی و جزیره دیه‌گو گارسیا که بخشی از قلمروی اقیانوس هند است، در این منطقه حضور دائمی دارد.

روابط هند و آمریکا؛ جهش و مرز

به گفته جایشانکار روابط ایالات متحده و هند طی سال‌های گذشته در «جهش‌های چشمگیر» پیشرفت کرده است که بخشی از آن ناشی از نگرانی‌های مشترک دو طرف در رابطه با چین است.

وی همچنین افزود:‌ ما در مرحله‌ای قرار داریم که گرچه آنها متحد ما نیستند اما تعداد قابل توجهی رزمایش نظامی مشترک با خود و سایر متحدان انجام می‌دهند که هر سه بخش نظامی را تاکنون در بر گرفته است. این رزمایش‌ها شامل تمرین دریایی سه جانبه میان ایالات متحده، ژاپن و هند است که سال گذشته دهلی نو از استرالیا نیز برای حضور در این رزمایش دعوت به عمل آورد.

تحت دولت ترامپ، ایالات متحده سال گذشته نیز توافق نامه‌ای با هند به امضا رساند که بر آن اساس دهلی نو اجازه دسترسی به داده‌های ماهواره‌ای ایالات متحده را به دست آورده است که برای هدف قرار دادن موشک‌ها و سایر دارایی‌های نظامی بسیار حائز اهمیت است. این توافقنامه آخرین مورد از چهار توافقنامه بنیادی بود که ایالات متحده معمولا با متحدان نزدیک خود به امضا می‌رساند و امکان تبادل اطلاعات حساس و طبقه بندی شده را میان طرفین فراهم می‌کند.

ایالات متحده همچنین در رابطه با روسیه در حال تبدیل شدن به یک تامین کننده عمده تجهیزات نظامی هند است. گزارش‌های اخیر بیانگر آن است که هند همزمان با افزایش تنش‌ها با چین و پاکستان قصد دارد ۳۰ هواپیمای بدون سرنشین مسلح از ایالات متحده خریداری کند تا قدرت دفاع از دریا و زمین این کشور را افزایش دهد.

تحریم‌های احتمالی به دلیل روابط با روسیه

اما این نکته دارای اهمیت است که روابط هند و روسیه می‌تواند مانع از روابط نزدیکتر میان دهلی نو و واشنگتن شود. رویترز در این باره در گزارشی نوشت: هند قرار است سامانه‌های دفاع هوایی اس - ۴۰۰ روسی خریداری کند که بر اساس قانون سال ۲۰۱۷ آمریکا با هدف بازدارندگی کشورها از خرید سخت افزار نظامی از روسیه، این کشور را هدف تحریم‌هایی قرار خواهد داد. بر اساس اخباری که در ماه ژانویه منتشر شد تحت دولت جدید، ایالات متحده به هند هشدار داده بعید است از خرید برنامه ریزی شده اس - ۴۰۰ از سوی این کشور چشم پوشی کند.

سینگ سفیر پیشین هند در این باره به سی‌ان‌بی‌سی گفت که حتی با افزایش خرید تجهیزات نظامی هند از ایالات متحده در سال‌های اخیر، بیشتر موجودی‌های دفاعی این کشور همچنان روسی است. بنابراین دهلی نو انتظار دارد که ایالات متحده با درک این اجبار از ایجاد این تصور که واشنگتن شریک قابل اعتمادی برای آنها نیست خودداری کند.

سینگ همچنین تصریح کرد:‌برای ایالات متحده مهم است که به مردم در هند سیگنالی ارسال کند که این کشور را به عنوان یک شریک طولانی مدت و قابل اعتماد بشناسند و بنابراین به نفع آنهاست که از هر گونه تحریمی علیه هند به دلیل خرید سامانه‌های اس- ۴۰۰ خودداری کنند.

وی افزود: در چارچوبی برای چین، ایالات متحده هند را به عنوان یک شریک بسیار مهم خود می‌شناسد و من بر این باورم که این مساله جدای از نقاط قوت در روابط دو جانبه، یک پارامتر تعیین کننده برای پیشبرد روابط نیز خواهد بود.