پشتیبانی عجیب ترکیه از طالبان

علی بیگدلی در تحلیل خود نسبت به تحولات افغانستان گفت: جو بایدن رئیس جمهور آمریکا در مبارزات انتخاباتی اعلام کرد که نیروهای آمریکا را از افغانستان خارج می‌کند. زیرا در این سال‌ها میلیاردها دلار هزینه داشته است. از طرفی تحت فشار ناتو قرار داشته است. 

وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد مذاکراتی که در دوحه میان طالبان و نماینده آمریکا انجام شد در پس و پنهان این مذاکرات استراتژی‌های بسیار محرمانه‌ای طراحی شده که یک نوع القاء بی‌تفاوتی و بی‌تعهدی را در ارتش افغانستان ایجاد کند. در واقع به گونه‌ای ارتش را از هم گسسته‌اند که پشتون‌ها از آن خارج و ازبک‌ها وارد شدند و نارضایتی در ارتش افغانستان ایجاد شد. 

این کارشناس مسائل بین الملل خاطرنشان کرد: بعید است که آمریکا بعد از ۲۰ سال حضور در افغانستان نیروهای ارتش را آموزش نداده باشد که به راحتی کنار بکشند و شهرها سقوط کنند. از برآیند تحولات اینگونه بر می‌آید که آمریکایی‌ها خارج می‌شوند تا افغانستان را با نگرش جدیدی و با حضور طالبان تعریف کنند. 

وی معتقد است: با توجه به شرایط پیش آمده طالبان کانون تهدید کننده برای کشورهای منطقه خواهد شد. زیرا بر خلاف القاعده و داعش که یک جریان جهان گرا بودند طالبان یک جریان درون گرا است و جنبش محلی محسوب می‌شود. رویه تند و تیز طالبان عامل تهدید کننده‌ای برای روسیه، ایران و برخی کشورهای دیگر خواهد بود. 

این استاد دانشگاه با اعتقاد بر اینکه طالبان کانون تهدید کننده علیه ما خواهد شد گفت: دولتمردان ما باید به این مسئله توجه داشته باشند و رفت و آمدهایی که طالبان به پایتخت کشورها داشته استراتژی سردرگمی را ایجاد کرده است و اینگونه نیست که اگر حاکم شود با منافع کشورها کاری ندارد. 

وی با بیان این که با توجه به این تحولات شاهد بودیم که روسیه مانور نظامی برگزار کرد، چینی‌ها از ناحیه اویغورها نگرانی‌هایی را داشتند اما ایران از بین کشورها بیشتر دلباخته بود، معتقد است: طالبان می‌تواند با گروه‌های غیر طالبانی اشتراک برقرار کرده و عامل تهدید کننده‌ای برای ما باشد. 

بیگدلی اظهار کرد: طبیعتا در چنین وضعیتی القاعده و داعش هم به طالبان نزدیک می‌شوند اگرچه اکنون روابط پنهانی دارند. به عنوان مثال زمانی که حادثه تروریستی در مدرسه سیدالشهدا اتفاق افتاد داعش مسئولیت آن را بر عهده گرفت اما طالبان محکوم هم نکرد فقط گفت کار او نبوده است. 

این کارشناس مسائل بین الملل تصریح کرد: گروه‌های دیگری مانند حقانی نیز در افغانستان قدرتمند هستند و این امکان وجود دارد که پیوندهای پنهانی را آشکار کنند. باید همه موضوعات مورد توجه قرار داشته باشد. 

این استاد دانشگاه درباره نقش ترکیه در این تحولات نیز گفت: ترکیه از سال‌های قبل از سپتامبر ۲۰۰۱ روابط نزدیکی با طالبان داشته و حتی هزینه مدرسه‌هایشان را تامین کرده و ترکیه به دنبال این بوده که در این منطقه پایگاه امنیتی ایجاد کند. از طرف دیگر روابط نزدیکی با پاکستان دارد که سررشته همه اینها دست پاکستان است. 

وی در ادامه گفت: امنیت فرودگاه کابل دست نیروهای ترکیه است. البته با توجه به اظهارات نیروهای طالبان شاید نیروهای ترکیه هم باید کنار بروند اما آنچه کاملا مشخص است روابط نزدیک اردوغان با طالبان است. 

وی در پایان یادآور شد: طالبان بخاطر اینکه تمایلات عمیق دیرینه‌ای نسبت به اخوان المسلمین دارد که مرکز آن‌ها هم در دوحه است، از طرفی هم اردوغان از اعضای برجسته اخوان المسلمین بوده، طبیعی است که اینها به هم نزدیک شوند.