چرا روسیه به اوکراین حمله کرد؟

علی بیگدلی در تحلیلی نسبت به افزایش تنش میان روسیه و اوکراین اظهارکرد: از آغاز دهه دوم فروپاشی اتحاد شوروی در سال ۱۹۹۱ روسیه تحت فشار دو جریان از طرف غرب قرار گرفت یکی گسترش اتحادیه اروپا و دیگری گسترش ناتو بود.

وی تصریح کرد: همان روزهای اول روسیه به طور مستقیم و غیر مستقیم نسبت به این مسئله اعتراض کرد اما غرب توجهی نکرد اکنون که مسئله عضویت اوکراین در ناتو مطرح شده روسیه به دلیل این که یک نوع تسلط سنتی و دیرینه در اوکراین داشته حساسیت نشان داده و ژست نظامی گری گرفته است.

این کارشناس مسائل بین‌الملل افزود: در سال ۲۰۱۴ در پی انقلاب مخملی در اوکراین حکومت طرفدار روسیه فروکش کرد و زلینسکی که طرفدار غرب بود حاکم شد، بلافاصله روس‌ها همان سال شبه جزیره کریمه را ضمیمه خاکشان کردند با این اعتقاد که ساکنان این منطقه روس تبار هستند، البته با مراجعه به پارلمان و رأی گیری این کار را کردند.

این استاد دانشگاه همچنین بیان کرد: در سال ۲۰۱۴ کنفرانسی تشکیل شد که رئیس‌جمهوری فرانسه، آنگلا مرکل و مقامات اوکراین و روسیه حضور داشتند و به جمهوری‌های دونتسک و لوهانسک خودمختاری داخلی داده شد، اکثریت مردمان این مناطق روس هستند.

بیگدلی خاطرنشان کرد: این اتفاق مسئله‌ای بود که زلینسکی که در اوکراین به قدرت رسیده بود به آن توجه نکرد و چه بسار رفتارهای غیرانسانی با ساکنان داشت، در نتیجه مردم این مناطق بارها از روسیه درخواست داشتند تا به آن بپیوندند.

وی اظهارکرد: با همه این شرایط روسیه طی چند روز اخیر استقلال جمهوری‌های دونتسک و لوهانسک را به رسمیت شناخت و اکنون هم هنوز جنگ به سرزمین اصلی اوکراین کشیده نشده و تنها نیروهای نظامی روسیه برای حمایت از این دو منطقه در مقابل نیروهای اوکراین وارد شده‌اند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل با تاکید بر این‌که «فکر نمی‌کنم روسیه خودش را آلوده جنگ کند»، یادآور شد: در زمان خروشچف هم این مناطق مستقل اعلام شد اما در مجموع زیر نظر امپراطوری سوسیالیستی شوروی بود.

وی خاطرنشان کرد: بنابراین نیروهای روسیه در حمایت از دونتسک و لوهانسک وارد شده‌اند اما هنوز جنگ به سرزمین اوکراین نرسیده است.

این استاد دانشگاه با بیان این‌که «شرایط امروز به دلیل این بحران بسیار پیچیده است»، گفت: امریکایی‌ها اعتقادشان این است که اگر در برابر روسیه سر مسئله اوکراین کوتاه آیند و اوکراین متعهد شود که عضو ناتو نمی‌شود، همین تصور را چینی‌ها در قبال تایوان خواهند داشت لذا شرایط به لحاظ سیاسی حساس است اما بعید به نظر می‌رسد جنگ تمام عیار رخ دهد.

بیگدلی درباره این که بعید است غرب و امریکا حمایت نظامی از اوکراین داشته باشند، . اظهارکرد: دلیل این رفتار غرب و امریکا این است که اوکراین عضو ناتو نیست، مسئله اصلی این است که امریکا نگرانی دارد اگر در مورد روسیه نسبت به اوکراین واکنش نشان دهد، از طرف دیگر چین هم چنین برخوردی را در قبال تایوان خواهد داشت. لذا در این مانده که با روسیه چه کار کند.

این کارشناس مسائل بین‌الملل ادامه داد: از طرفی پوتین هم اعلام کرده اگر کشورهای خارجی دخالت کنند دست به اقدامی می‌زند که اروپا تا به حال ندیده، گرچه فعلا پوتین در حال نشان دادن نمایش قدرت است و غرب هم. کاری جز صدور بیانیه و تحریم نمی‌تواند کند.

وی ابرازکرد: البته اعمال تحریم هم برای غرب کار مشکلی است زیرا اروپای غربی به انرژی روسیه نیاز دارد، روسیه هم در مقابل نیازهای دیگری دارد لذا پیچیدگی چند بعدی وجود دارد که جز از طریق مذاکره حل نمی‌شود ضمن این که غرب خودش را گرفتار عضویت اوکراین در ناتو نمی‌کند. تنها راه اوکراین این است که تعهد دهد عضو ناتو نمی‌شود.

بیگدلی در پایان گفت: پس از انقلاب مخملی در اوکراین که حکومت طرفدار غرب روی کار آمد برای روسیه نوعی شکست تلقی شد، روسیه و مخصوصا پوتین به قصد این نشسته بودند تا اقدام متقابلی انجام دهند و اکنون همان فرصت برای روسیه فراهم شده است.