حصول توافق توقعات مردم را فزاینده می‌کند/ دولت باید اعتراض مردم را به رسمیت بشناسد

«تحریم در میانه اعتراضات» گزاره‌ای است که گمانه زنی‌ها را در مورد پایان توافق هسته‌ای قوت داد اما با این اوصاف مسئولین امر در جمهوری اسلامی ایران همچنان معتقد بر این هستند که مذاکرات با قوت ادامه دارد و میز را ترک نخواهند کرد. ایالات متحده آمریکا پس از گسترش اعتراضات مردم ایران در اولین اقدام دست به تحریم دوباره زد. این درحالی است که سخنگوی دستگاه دیپلماسی صراحتا اعلام کرد که هرگونه واکنش به اتفاقات داخل ایران مداخله جویانه است و ایران هم به وقتش پاسخ این تحریم هارا خواهد داد. در نتیجه این سوال مجددا مطرح می‌شود که آیا مذاکرات به بن بست رسید؟ در همین زمینه گفتگویی با مهدی مطهرنیا کارشناس مسائل بین‌الملل داشتیم که در ادامه می خوانید. با گسترش نیوز همراه باشید.

برجام در ایستگاه سکته !

مهدی مطهرنیا در رابطه با ادامه مذاکرات و احتمالات در این مورد اظهار کرد: آنچه در وضعیت کنونی شاهد آن هستیم، لغزندگی در همه لایه‌های موجود نه تنها در ارتباط با تهران بلکه در منطقه و نظام بین‌الملل است. آنچه در ایران رخ می‌دهد در کنش و واکنش محیط درونی، منطقه‌ای و بین المللی معنا پیدا می‌کند. ایران هم اثر می پذیرد و هم اثر می‌گذارد. اکنون نظام حاکم بر ایران مسئله نیست بلکه طرح مجدد مقوله ایران در نظام بین‌الملل مطرح است. با توجه به تعاملات دائمی ایران در ۲۰ روز گذشته، فقط جمهوری اسلامی ایران در نظام بین الملل مطرح نیست. اگر چه در مرحله قبل جمهوری اسلامی از ایران مجزا شده بود اما امروز نه تنها تمایز میان مردم ایران و جمهوری اسلامی ایران در ادبیات سیاسی جهان نقش بسته است بلکه کلیتی به نام ایران، آینده ایران و تاثیرات آینده ایران بر نظم منطقه‌ای و نظام بین الملل هم مطرح است.

وی افزود: باید به این نکته توجه داشت که براساس نقش‌بندی ایران بر نظام اندیشگی جهان به عنوان مرکزیت یک تحول جدید که خود را در مرزهای ایران محدود نمی‌بیند و شعارهایی جهان شمولی که مطرح می‌کند، به سرعت در لایه‌های گوناگون فرا همسنگان اجتماعی در گستره جهانی خود را به نمایش می‌گذارد. تا حدود زیادی مسائل مربوط به ایران من جمله پرونده هسته‌ای و بالاتر از آن، برنامه جامع اقدام مشترک تحت تاثیر قرار می‌گیرد. اکنون نوعی همگرایی در ارتباط با اهمیت ایران در آینده نظام بین‌الملل در ابعاد گوناگون محیط دور یعنی محیط بین‌المللی و محیط میانی یعنی محیط منطقه‌ای و محیط نزدیک یعنی محیط داخلی کشور ایران شکل گرفته است. تغییر نسبت به گذشته اجتناب ناپذیر نشان می‌دهد. به طبع گفتمان انقلابی حاکم بر تهران اکنون تحت فشارهای فزاینده لایه‌های گوناگون قرار دارد اگر از یک طرف در بافت موقعیتی کنونی به کمتر از برجام یا حتی برجام تن دهد، به الطبع دچار ترک ایدئولوژیک می‌شود. در وضعیت کنونی موجودیت یک اعتراض گسترده جنبش گونه در داخل کشور می‌تواند ایجاد خروجی‌ها و پیامدهایی سخت داشته باشد که ترک ایدئولوژیک را شکل بدهد. از طرف دیگر اگر برجام را بپذیرد و به یک موافقت نامه دست پیدا کند، این توافق نامه نسیمی را در دایره تحمل میان تهران و واشنگتن ایجاد می کند که پیامدهایی داخلی دارد و توقعات مردم را فزاینده می‌کند.

دولت باید خواست مردم را به رسمیت بشناسد

مطهرنیا تاکید کرد: به الطبع با وجود توافق نیم‌بندی که در این زمینه امکان حصول دارد، زمینه هایی ایجاد می شود که توقعات فزاینده انباشت بیشتری پیدا کند. در مرحله بعد بهانه وجود تحریم‌ها در سو مدیریت داخلی نخواهد بود و حجم گسترده‌تری از مسائل را برای دولت ایجاد میشود. این فشار  از سطح موجود به سطح بالاتری در بافت موقعیتی نزدیک خواهد شد. لذا نمی‌توان اثرات متقابل صحنه داخلی، منطقه‌ای و بین المللی را نادیده گرفت. نمی توان مسائل مربوط به صلح ابراهیم را در منطقه و جنگ اوکراین را در حوزه بین‌الملل و پیامد‌های آن را در مسائل داخلی ایران نادیده انگاشت نباید وقوع مسائل داخلی در ایران را بر این محدوده و این مولفه‌ها مورد غفلت قرار داد.

وی در پایان پیرامون بهترین نوع مدارا با مردم در شرایط فعلی گفت: دولت باید فقط دولت باشد. دولت به معنای state یعنی حاکمیت، حکومت یعنی مردم و سرزمینی که قدرتش را از طرف ملت دارا است. دولت فقط اصل ۵۶ قانون اساسی را به رسمیت می شناسد. حاکمیت از آن خدا است و او اراده کرده که حاکمیت را به مردم تفویض کند. هیچ کسی حق ندارد این حق خداداد را از مردم سلب کند.  دولت باید خواست مردم، نقد مردم، اعتراض مردم و در یک کلمه ملت را به عنوان ولی نعمت در عمل و نه در سخن، به رسمیت بشناسد. در این شرایط می توانیم امیدوار باشیم که بار دیگر نسیمی از بازگشت اعتماد و اعتبار حاصل شود و ایجاد اتحاد میان اقشار و طبقات گوناگون مردم را شکل دهد. آنچه که در عمل دیده می شود نشان دهنده این امر نیست.