مکرون درباره ایران چه گفت؟

تصاویر و اخبار منتشر شده از اجلاس و حاشیه‌های آن بر جایگاه مهم ایران در عرصه منطقه ای و بین‌المللی صحه می‌گذارد. اما علاوه بر آن امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه نیز در مصاحبه ای که با سه رسانه «لوموند»، «وال استریت ژورنال» و «النهار» داشت، نکاتی را درباره این کنفرانس از جمله ایران بیان کرده است.

مکرون در این مصاحبه که لوموند آن را منتشر کرده است می‌گوید: «من از همان ابتدا متقاعد شده‌ام که مسائل لبنان، سوریه و فراتر از آن فقط در صورتی می‌توانند حل شوند که ما چارچوبی برای گفتگو شامل ایران، با توجه به نفوذش در منطقه، پیدا کنیم.»

این نقل قول از رئیس جمهور فرانسه در رسانه ای فرانسوی به صراحت موید گزاره پیشگفته در گزارش ایرناست. اما برخی از رسانه های داخلی در اقدامی خواسته یا ناخواسته تصویری وارونه و ناقص از گفته های مکرون ارائه کرده و از «پروژه حذف ایران» نوشته اند. اما واقعیت ماجرا بر اساس گزارش رسانه های فرانسوی، اقرار رئیس جمهور فرانسه بر لزوم حضور ایران در گفتگوهای منطقه ای به واسطه نفوذش در منطقه است. حال اینکه رئیس جمهور فرانسه، به جایگاه و اهمیت ایران را اذعان می کند، اما یک رسانه ایرانی آن را انکار، خود محل سوال است.

البته منبع گزارش ناظر بر حذف ایران، روزنامه النهار لبنان است که رسانه ای وابسته به جریان ۱۴ مارس است. این جریان قرابت سیاسی معناداری را با عربستان و متحدانش رقابت غیرقابل انکاری را هم با محور مقاومت دارد. طبیعی است که روایت چنین رسانه ای، انعکاس گزینشی گفته های رئیس جمهور فرانسه باشد. اما آنچه که افراطی ترین برداشت از روایت یک رسانه ضدایرانی می تواند باشد، در نگاه خوش بینانه، افتادن ناخواسته در دام چنین گزارشی است. در غیر اینصورت، صرفا با عینک حزبی به این موضوع سیاست خارجی که حوزه منافع ملی است، نگریسته شده است.

علاوه بر این، به لحاظ حرفه ای، بهتر آن است که نقل قول های منتسب به مقام یک کشور از رسانه های آن کشور (که در اینجا فرانسه است) مورد استناد قرار گیرند، تا اینکه رسانه ای که تصویری ناقص هر چند بعضا مطلوب نویسنده را منعکس کند. دست کم وقتی رسانه های فرانسوی روایت متفاوتی را ارائه کردند، نگارنده گزارش مزبور می توانست به آنها نیز اشاره کند. اما حذف کلیدی ترین بخش ها و برداشت التقاطی از اظهارات رئیس جمهور فرانسه، هدفی جز خلق گزاره ای غیرواقعی و ارائه یک صورت بندی جعلی از واقعیت روی زمین ندارد. مگر آنکه نگارنده سهوا چنین اشتباهی را مرتکب شده باشد، که در این صورت قابل اصلاح است.

نکته آخر اینکه، تلاش برای کاهش نفوذ ایران در منطقه توسط کشورهای غربی امر بدیعی نیست که خبر محسوب شود. چه بسا که این سیاست چندین دهه است که توسط غرب پیگیری می شود؛ هر چند که به نتیجه نرسیده است. گزاره «تلاش برای کاهش نفوذ منطقه ای ایران»، ابتدا به ساکن اذعان به موجودیت نفوذ و قدرت ایران در منطقه است. علاوه بر این، اظهارات صریح و شفاف مکرون درباره لزوم حضور ایران در گفتگوهای منطقه ای، بر اجتناب ناپذیر بودن ایران به عنوان بازیگری موثر در منطقه دلالت دارد. حال، پروژه ای تحت عنوان حذف ایران، بیشتر به یک فانتزی و آرزو می ماند که قرار نیست محقق شود. و گرنه میزبان اجلاس بغداد ۲ بر حضور ایران در بالاترین سطح در این کنفرانس اصرار چندین باره نمی کرد.