دلیل سقوط حکومت پهلوی پس از سال‌ها افشا شد
یک اقتصاددان معتقد است: یکی از دلایل سقوط شاه این بود که عناصر تکنوکرات را کنار زد؛ این یکی از اشتباهات فاحش شاه بود که عامل سقوطش شد و در ۲۰ جلد تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد نوشته شده و صاحب‌منصب‌های شاه، یعنی خود وزرای شاه، می‌گویند.
مهدی پازوکی، اقتصاددان، با اشاره به آنچه در زمان پهلوی دوم در ایران گذشته، گفت: الکساندر مژلومیان، کارشناس برجسته سازمان برنامه و بودجه که به تخصص و پاک‌دستی شهره بود، زیر گزارش تجدیدنظر برنامه پنجم که مطابق نظرات شخصی شاه تنظیم شده بود، شجاعانه نوشت: «این کارها را نکنید، از این کارها بوی خون می‌آید.» او گفته بود که «این پول‌ها پا در می‌آورند، به خیابان می‌آیند، و انقلاب می‌شود.» در آن زمان که گزارش سازمان برنامه برای شاه خوانده شد، او عصبانی شد و حرف‌های سازمان برنامه را باور نکرد.
حال برخی از کارشناسان عقیده دارند که یکی از دلایل سقوط شاه کنار زدن تکنوکرات‌ها بود.
من در برنامه‌های قبل از انقلاب مطالعه کردم، یکی از دلایل سقوط شاه این بود که عناصر تکنوکرات را کنار زد؛ [این] یکی از اشتباهات فاحش شاه [بود] که عامل سقوطش شد و در ۲۰ جلد تاریخ شفاهی دانشگاه هاروارد نوشته شده و صاحب‌منصب‌های شاه، یعنی خود وزرای شاه، می‌گویند.
جامعه طوری شده بود که شاه دوست داشت هرچه دوست دارد، بگویند. در نتیجه نمی‌شد به شاه راست گفت. به قول یکی از جامعه‌شناسان، به پدرش نمی‌شد دروغ گفت و به ایشان نمی‌شد راست گفت. یعنی طرف سعی می‌کرد در گزارشی که ارائه می‌کند تا جایی که می‌شود واقعیت‌ها را نگوید.
وقتی دو سه تن از کارشناسان خدوم سازمان برنامه گزارش واقعی نوشتند، شاه عصبانی شد و گفت اینها را از کشور بیرون کنید.
اینها رفتند و کارشناس بانک جهانی شدند ولی پیش‌بینی‌هایی که کرده بودند [به حقیقت پیوست]. از جمله سازمان برنامه یک کارشناس مسیحی داشت به نام آقای دکتر آلکس مژلومیان که تا رده معاونت هم پیش رفت.
پیش‌بینی‌ای که ایشان به عنوان یک اقتصاددان ایرانی کرده بود، امروز که ما اسناد عملکرد برنامه‌های دوره شاه را می‌خوانیم، می‌بینیم که چقدر خوب تشریح کرده بود ولی شاه متوجه نبود و نمی‌فهمید و تکنوکرات‌ها را کنار زد و خودش زمینه سقوط خودش را فراهم کرد.
ارسال نظر