بررسی عملکرد مثبت فولاد خوزستان

ولی مهدی پور رییس اطلاعات و رسانه: شرکت فولاد خوزستان یکی از قدیمی‌ترین واحدهای فولادی و دومین قطب صنعت فولاد کشور است. هرچند کیفیت بالای تولیدات این مجموعه زمینه مناسبی برای حرکت در مسیر رشد صادرات و ارزآوری به کشور فراهم کرده، شرکت فولاد خوزستان اولویت اصلی خود را تامین نیاز داخلی قرار داده است.

این شرکت سعی دارد تا با ایجاد حداکثر ارزش افزوده، در اقتصاد کشور و استان خوزستان نقش آفرینی موثری داشته باشد. عملکرد موفقیت‌آمیز این مجموعه در راستای توسعه فعالیت‌ها و گسترش تولیدات و ایجاد حداکثر ارزش افزوده باعث شده است تا در سال‌های اخیر سهم قابل ملاحظه‌ای از تولید ناخالص داخلی استان خوزستان را به خود اختصاص دهد.

یکی از عوامل مهم در افزایش سودآوری صنعت فولاد، مکان‌یابی مناسب واحدهای فولادی است. مسئله دسترسی به آب فراوان به منظور تامین آب مورد نیاز تولید، دسترسی به راه‌های ارتباطی و سهولت در حمل‌ونقل می‌تواند افزایش چشمگیری در سودآوری و ارزش افزوده رقم بزند. شرکت فولاد خوزستان، با قرارگیری در جنوب کشور و دسترسی مناسب به آب‌های آزاد و راه‌آهن جنوب به شمال، یک نمونه جانمایی مناسب در صنعت فولاد به شمار می‌آید که امروز نقش مهمی را در اقتصاد استان خوزستان ایفا می‌کند. این واحد صنعتی موفق شده است محصولات خود را به یک بِرند مطرح تبدیل کند و هم‌اکنون مبادلات تجاری بین‌المللی و صادرات محصولات از نقاط قوت این شرکت محسوب می‌شود.

اقدامات موثر در مسیر ارزش افزوده

شرکت فولاد خوزستان، در راستای حداکثرسازی ارزش افزوده، اقدامات متعددی را در دستور کار خود قرار داده است که از جمله آن‌ها می‌توان به متنوع‌سازی تولیدات، تکمیل زنجیره بالادست و پایین‌دست، افزایش ظرفیت تولید و سرمایه‌گذاری‌های پرشمار اشاره کرد. این شرکت، که متشکل از سه واحد گندله‌سازی، احیای مستقیم و فولادسازی است، طی سال‌های گذشته با اتخاذ سیاست‌های راهبردی توانسته است ظرفیت‌های تولید خود را به میزان قابل‌توجهی افزایش دهد.

با توجه به اهمیت توسعه تولیدات در بهبود سودآوری و ایجاد ارزش افزوده، شرکت فولاد خوزستان همواره گام‌هایی بلند در مسیر توسعه برداشته و از دهه ۶۰ به طور پیوسته طرح‌هایی به منظور افزایش ظرفیت و بهبود کیفیت به اجرا درآورده است، به طوری که ظرفیت تولید شمش فولاد این شرکت که در سال ۱۳۸۲ برابر با ۴/۲ میلیون تن بود در سال ۱۳۹۹ به ۸/۳ میلیون تن افزایش یافت. شرکت فولاد خوزستان، با هدف تقویت تاثیرگذاری خود در صنعت فولاد کشور، همچنان مسیر روبه‌رشد خود را با اجرای طرح‌های توسعه‌ای ادامه می‌دهد، به طوری که از سال ۱۳۹۶ فاز چهارم توسعه ظرفیت تا افق ۱۴۰۴ گروه فولاد خوزستان، به منظور دستیابی به تولید پایدار در کل زنجیره ارزش فولاد از سنگ‌آهن تا محصول نهایی، کلید خورده و در حال اجراست.

این شرکت توانسته است حوزه سرمایه‌گذاری‌های خود را از ابتدای زنجیره یعنی سنگ‌آهن تا شمش فولادی گسترش دهد. گام‌های موثر شرکت فولاد خوزستان در این حوزه منجر به تامین به‌موقع مواد اولیه شده و ریسک کمبود این مواد را کاهش داده است. تولید پایدار و حفظ روند روبه‌رشد تولید یکی از ارکان ارتقای ارزش افزوده محسوب می‌شود که اولین لازمه آن حل چالش‌های تامین مواد اولیه است. در اختیار گرفتن کارخانه کنسانتره‌سازی ۵/۲ میلیون تنی شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد یکی از اقدامات مناسبی بود که روند توسعه آن با احداث یک کارخانه گندله‌سازی تداوم می‌یابد. اجرای طرح‌های توسعه و متوازن‌سازی ظرفیت خطوط تولیدی، به ظرفیت رساندن و احیای کارخانه فولاد شادگان و تکمیل پروژه‌های فولادسازی از جمله پروژه‌هایی هستند که در مسیر ارتقای ارزش افزوده در سال ۱۴۰۰ عملیاتی خواهند شد.

شرکت فولاد خوزستان، با تاکید بر مولفه‌های تاثیرگذار بر نرخ تولید و تداوم سیر توسعه ظرفیت‌ها، موفق شد تا در سال ۱۳۹۹ میزان تولید را به نرخ ظرفیت اسمی برساند. حتی تشدید تحریم‌ها و شیوع ویروس کرونا نیز نتوانست مانع تحقق برنامه‌‌های این مجموعه شود و در سال ۱۳۹۹ بالغ بر ۳ میلیون و ۷۸۰ هزار تن فولاد، ۵ میلیون و ۷۶۰ هزار تن گندله و ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار تن آهن اسفنجی در شرکت فولاد خوزستان تولید شد. از طرف دیگر، با توجه به نیاز بازار به محصولات جدید مانند ورق عریض و فولادهای خاص، این شرکت برای عقب نماندن از سهم بازار در طرح‌های توسعه آتی، ایجاد اسلب عریض و بازسازی خطوط اسلب و بلوم را در دست اجرا دارد که علاوه بر افزایش ظرفیت تولید، گسترش سبد محصولات را در پی خواهد داشت و ارزش افزوده بالایی را ایجاد خواهد کرد. تنوع تولیدات و کیفیت قابل‌ملاحظه بِرند شرکت فولاد خوزستان به گونه‌ای است که ضمن اولویت‌بخشی به تامین مواد اولیه داخل کشور، مازاد تولید آن در بازارهای بین‌المللی در بیش از بیست کشور جهان متقاضی دارد. دسترسی این شرکت به آب‌های آزاد تحقق اهداف برنامه‌ریزی‌شده در صادرات را به‌راحتی امکان‌پذیر می‌کند.

فولاد، عاملی تاثیرگذار

با توجه به نقش مهم صنایع نفت و گاز در استان خوزستان، عملکرد موفقیت‌آمیز شرکت فولاد خوزستان در توسعه تولید و حداکثرسازی ارزش افزوده از سرمایه‌ انسانی و مالی موجب شده است تا در سال‌های اخیر سهم قابل‌توجهی از تولید ناخالص داخلی این استان به این مجموعه اختصاص یابد.

از آنجا که شرکت فولاد خوزستان یک بنگاه اقتصادی مادر محسوب می‌شود، استمرار فعالیت‌هایش به بقای صنایع داخلی کوچک کمک می‌کند. فعالیت مستمر سازندگان قطعات و تامین‌کنندگان مواد اولیه از ارکان اساسی چرخه اقتصادی کشور به شمار می‌آید. شرکت فولاد خوزستان، با رفع چالش‌های تامین مداوم قطعات و تجهیزات و رویکردِ به‌کارگیری متخصصان داخلی، توانسته است بیش از ۲۵ هزار قطعه و تجهیز مختلف را طی چند دهه و با استفاده از روش‌های مهندسی معکوس تولید کند. این رویکرد فولاد خوزستان، علاوه بر ارتقای ارزش افزوده، باعث شده است تا از تخصص جوانان این منطقه به نحوی شایسته استفاده شود.

به واسطه فعالیت‌های شرکت فولاد خوزستان، هزاران نفر از مردم استان مشغول به کار شده‌اند. علاوه بر این، با رویکرد توسعه‌محور این مجموعه و توسعه تولیدات، بسیاری از صنایع نیز رشد کرده و موجب ایجاد اشتغال شده‌اند؛ زیرا تولیدات فولاد خوزستان محصول نیمه‌نهایی صنعت فولاد به شمار می‌آیند و سهم زیادی از محصولات این شرکت در اختیار کارخانه‌های نوردی استان قرار می‌گیرد. اولویت اصلی این شرکت حمایت از صنایع درون استان است و به این ترتیب، با رونق بخشیدن به چرخه تولید صنایع پایین‌‌دستی، بر اقتصاد، تحرک و پویاییِ شهری تاثیرگذار است.

با توجه به نقش مهم شرکت فولاد خوزستان در اقتصاد استان، عواملی که منجر به افزایش بهره‌وری این شرکت شوند از اهمیت زیادی برخوردارند. به همین دلیل، شرکت فولاد خوزستان، با اِعمال سیاست‌هایی چون بهینه‌سازی و کاهش توقف خطوط تولید، گام‌های موثری در راستای رشد تولید، کاهش قیمت تمام‌شده محصولات و در نتیجه رشد سودآوری برداشته است. حاصل تلاش‌های این شرکت موجب شد تا درآمدهای عملیاتی در دوازده‌ماهه منتهی به اسفند ۱۳۹۹ حدود ۹۳ درصد رشد یابد. مقایسه آن با افزایش ۵۵ درصدی بهای تمام‌شده درآمدهای عملیاتی حاکی از عملکرد مطلوب این شرکت در زمینه رشد بهره‌وری است که این مسئله رشد چشمگیری را در سودآوری شرکت فولاد خوزستان رقم زده، به طوری که سود خالص این مجموعه نسبت به سال گذشته ۲۳۳ درصد ارتقا یافته است.

درآمد ارزی نیز از جمله عوامل تاثیرگذار در سودآوری واحدهای صنعتی است. بررسی صادرات شرکت فولاد خوزستان نشان می‌دهد که به رغم چالش‌هایی همچون تحریم‌ها و همه‌گیری ویروس کرونا، ارزآوری و صادرات این مجموعه تحت تاثیر قرار نگرفت، به طوری که در سال ۱۳۹۹ حدود ۳۸درصد از محصولات تولیدی این شرکت به سایر کشورها صادر شد و این مجموعه توانست بیش از ۱۳۳ هزار و ۹۴۴ میلیارد ریال درآمد ارزی کسب کند.

تاثیر توسعه فعالیت‌ها و عملکرد مثبت شرکت فولاد خوزستان را می‌توان به‌راحتی در ارزش افزوده این شرکت و نیز سهم آن از تولید ناخالص داخلی استان خوزستان مشاهده کرد، به طوری که بر اساس محاسبات، این شرکت در سال ۱۳۹۹ نزدیک به ۱۳۹هزار میلیارد ریال ارزش افزوده در اقتصاد کشور ایجاد کرده است. روند روبه‌رشد ارزش افزوده این شرکت در سال‌های اخیر موجب شده است تا سهم این شرکت در اقتصاد استان خوزستان به میزان قابل‌توجهی ارتقا یابد، به طوری که سهم این شرکت از مجموع تولید ناخالص داخلی بدون نفت استان خوزستان که در سال ۱۳۹۳ به کمتر از ۴/۲ درصد می‌رسید در سال ۱۳۹۸ به ۶/۳ درصد ارتقا یافت.