کرونا و رکود در تقابل با امید بازار فلزات

در روزهای گذشته پیش‌بینی از شاخص مدیران خرید تولیدی امریکا برای ماه نوامبر منتشر شد که حکایت از بروز رکود جدی در بخش تولید این کشور داشت. با این ‌وجود انتشار خبر یادشده تاکنون تاثیر منفی قابل‌توجهی بر بازار فلزات تزریق نکرده، چراکه فعالان بازار به کاهش شتاب رشد نرخ بهره دلار امریکا در ماه دسامبر باتوجه به شرایط جدید امیدوار شده‌اند. البته موج جدید همه‌گیری ویروس کووید ۱۹ در چین از تداوم روند صعودی قیمت فلزات در بازار جهانی ممانعت به عمل‌ آورده است. پس از انتشار اخباری مبنی بر احتمال کاهش محدودیت‌های کرونایی در چین، بازارها به رشد مصرف فلزات در چین امیدوار شده بودند، اما این امید دیری نپایید و شاهد شیوع دوباره این ویروس در دومین اقتصاد بزرگ دنیا هستیم. انتشار این خبر و محدودیت‌های قابل‌توجه در شهرهای بزرگ چین سیگنال کاهشی را به بازار فلزات تزریق کرده است.

اقتصاد، محرک اصلی بازار فلزات

عادل ابراهیم‌زاده، کارشناس بازار کالایی در گفت‌وگو با صمت در ارزیابی شاخص‌های موثر بر عملکرد بازارهای کالایی و فلزات در هفته‌ای که گذشت اظهار کرد: شاخص‌های اقتصادی امریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا همچنان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین فاکتورهای اقتصادی، سمت‌وسوی بازارهای کالایی و فلزی دنیا را مشخص می‌کند. شاخص مدیران خرید بخش تولید امریکا در ماه نوامبر برابر ۴۷.۶ واحد برآورد شده است؛ بنابراین این شاخص کمترین رکورد را پس از ماه مه سال ۲۰۲۰ میلادی ثبت کرده است. این شاخص در شرایطی کمتر از ۵۰ پیش‌بینی ‌شده که در ماه اکتبر به ۵۰.۴ واحد رسید و امید قابل‌توجهی را در میان فعالان صنعتی و اقتصادی زنده کرد. البته روند رو به رشد این شاخص در ماه نوامبر ادامه‌دار نبوده است.

وی افزود: رقم دقیق شاخص مدیران خرید بخش تولید امریکا برای ماه نوامبر در روز نخست ماه دسامبر اعلام می‌شود، با این ‌وجود انتظار می‌رود برآورد موردبحث نزدیکی قابل‌توجهی با شاخص نهایی داشته باشد. افت شاخص مدیران خرید سیگنال رکود را به بازارهای کالایی تزریق می‌کند. به‌اعتقاد فعالان صنعتی و اقتصادی تداوم سیاست‌های سختگیرانه انقباضی ازسوی فدرال‌رزرو که با رشد نرخ بهره در امریکا همراه بوده، از مهم‌ترین دلایل افت شاخص مدیران خرید در این کشور است. باوجود روند کاهشی شاخص مدیران خرید امریکا در ماه نوامبر، کامودیتی‌های فلزی واکنش محدودی را نسبت به این افت از خود نشان دادند، در نتیجه کاهش قابل‌توجه قیمتی را در بورس‌های فلزی دنیا شاهد نبودیم.

این کارشناس بازار گفت: باتوجه به روند کاهشی شاخص مدیران خرید امریکا در ماه نوامبر، امیدها به کاهش شدت سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو افزایش‌ یافته است. در واقع انتظار می‌رود رشد نرخ بهره دلار امریکا در ماه پیش‌ رو کمتر از ۰.۷۵ درصد باشد. بااین‌وجود نمی‌توان تا قبل از برگزاری نشست فدرال‌رزرو با قاطعیت در این ‌باره سخن گفت یا اظهارنظر کرد.

سیاست‌های مالی چین، محرک بازار فلزات

ابراهیم‌زاده با اشاره به نقش و جایگاه چین در وضعیت بازارهای مالی و فلزات دنیا اظهار کرد: عملکرد اقتصادی دولت چین در طول یک سال اخیر با انتقادات گسترده‌ای روبه‌رو بوده و عملا سایه رکود را در بازارهای این کشور و دنیا، تقویت کرده است. دولت چین تلاش کرد با تغییر در سیاست‌های مالی و بانکی خود، اقتصاد این کشور را تحریک کند؛ هرچند این تلاش‌ها آنقدر هم که باید و انتظار می‌رفت نتیجه‌بخش نبودند. دولت این کشور در جدیدترین تلاش خود اقدام به کاهش دوباره ۰.۲۵ درصدی نسبت سپرده بانک‌ها نزد بانک مرکزی کرده است.

وی گفت: افزایش قدرت وام‌دهی بانک‌ها یکی از مهم‌ترین ابزارهای دولت چین با هدف تحریک اقتصاد این کشور است. بر همین اساس انتظار می‌رود بانک مرکزی چین به‌زودی اقدام به کاهش نسبت سپرده بانک‌ها نزد بانک مرکزی این کشور کند. نرخ سپرده‌گذاری بانک‌های بزرگ چینی نزد بانک مرکزی این کشور ۱۱.۳ درصد، برای بانک‌های کوچک ۹.۳ درصد و برای بانک‌های تجاری فعال در نواحی کمتر توسعه‌یافته ۵ درصد گزارش‌شده است. ده‌ها میلیارد دلار پول آزادشده ناشی از این سیاست، می‌تواند تاثیر بسزای مثبتی بر عملکرد بازارهای فلزی دنیا داشته باشد.

کرونا، مانع جدی در مسیر بهبود

ابراهیم‌زاده گفت: همه‌گیری ویروس کرونا در ماه‌های گذشته اقتصاد چین را به‌شدت تحت تاثیر منفی قرار داده است. با وجود اینکه اغلب کشورهای دنیا، چالش‌های جدی پیرامون همه‌گیری این ویروس را پشت سر گذاشته‌اند، چین همچنان به‌دنبال کنترل این ویروس در کشور خود است.

این کارشناس بازار کالایی گفت: تداوم سیاست‌های کرونا صفر در این کشور لطمات قابل‌توجهی را به اقتصاد آن تحمیل کرد؛ با اینکه آن‌طور که انتظار می‌رفت نتیجه‌بخش نبود. بررسی همه‌گیری شیوع کووید ۱۹ در چین در هفته پایانی ماه نوامبر حکایت از آن دارد که وضعیت این بیماری در کشور چین در حال بدتر شدن است و آمار روزانه این ویروس در محدوده رکورد تاریخی و افزایشی قرار دارد. در چنین شرایطی ترددهای شهری در پایتخت چین ۶۴ درصد کاهش ‌یافته است. تردد در این منطقه به یک‌سوم حالت عادی رسیده و قرنطینه شدیدی در محله‌های این شهر برقرار است. بدون تردید تداوم این شرایط به ضرر بازار کامودیتی‌ها خواهد بود و مانع عقب‌گرد دولت این کشور از سیاست آزادسازی محدودیت‌های کرونایی خواهد شد.

بازار فلزات زیر ذره‌بین

سعید برزگر، کارشناس صنایع معدنی در گفت‌وگو با صمت در ارزیابی بازار فلزات در روزهای اخیر اظهار کرد: بازار مس و آلومینیوم در روزهای گذشته متاثر از سیگنال‌های مثبت و منفی در نوسان بوده است. با این ‌وجود با نگاهی گذرا به روند قیمت مس و آلومینیوم در بورس فلزات لندن می‌توان این‌طور ادعا کرد که بازار خریدوفروش این فلزات در نیمه دوم ماه رونق بیشتری داشته است.

نوسان مس در کانال ۸۰۰۰ دلاری

برزگر گفت: بهای مس از روز نهم نوامبر از مرز ۸۰۰۰ دلار به‌ازای هر تن عبور کرد. فروش این فلز سرخ‌رنگ در کانال ۸۰۰۰ دلاری تا روز ۱۸ نوامبر نیز ادامه یافت. بهای مس در روز ۲۱ نوامبر به ۷۹۰۰ دلار به‌ازای هر تن رسید؛ هرچند این روند ریزشی ادامه‌دار نبود، زیرا از روز ۲۲ نوامبر و تحت تاثیر تضعیف شاخص دلار امریکا شاهد رونق گرفتن دوباره بازار فلز سرخ بودیم؛ تا جایی که مس با نرخی در آستانه ۸۰۰۰ دلار معامله شد. بهای این فلز در روز ۲۵ نوامبر دوباره به بالای ۸۰۰۰ دلار رسید و میانگین قیمت ۸۰۷۰ دلار به‌ازای هر تن برای مس ثبت شد. در چنین شرایطی باید ادعا کرد کاهش ارزش شاخص دلار امریکا از ریسک‌پذیری فعالان بازارهای کالایی حمایت و زمینه بازگشت دوباره مس به کانال ۸۰۰۰ دلار را فراهم کرد.

وی افزود: همچنان شاهد تداوم سیگنال‌های کاهشی در بازارهای فلزی دنیا نیز هستیم. همه‌گیری دوباره ویروس کووید ۱۹ در چین و افزایش آمار مبتلایان در این کشور، احتمال شدت گرفتن قرنطینه و محدودیت‌های کرونایی را در این کشور تقویت کرد؛ این در حالی است که بعد مدت‌های طولانی از اجرای سیاست‌های سختگیرانه در اقتصاد چین با هدف کنترل کرونا، دوباره امیدی محدود به کاهش این سختگیری‌ها و تاثیر مثبت آن بر اقتصاد چین و به‌دنبال آن سایر کشورها، زنده شده بود. البته هنوز هم بسیاری از فعالان بازار این محدودیت‌ها را موقتی می‌دانند و به رفع آن در مدت‌زمان کوتاه امیدوار هستند.

تولید مس معدنی حامی تولید فلز سرخ

این کارشناس بازار کالایی گفت: روند رو به رشد تولید مس معدنی یکی از مهم‌ترین فاکتورهای موثر بر عملکرد بازار مس است. میزان برداشت از ذخایر معدنی این فلز سرخ‌رنگ، دورنمای این فلز را روشن می‌کند. در این میان اعتصابات کارگری به‌عنوان سیگنال رشد قیمت، هرازگاهی در بازار مس فرصت ظهور پیدا می‌کند. باتوجه به روند کاهشی موجودی انبارهای بورسی دنیا، افت تولید این محصول از حلقه نخست، محرک رشد قیمت مس در بازارهای جهان است. البته شرکت بی‌اچ‌پی چندی پیش اعلام کرد با اتحادیه کارگران معدن اسکاندیدا به توافق رسیده تا فعلا از اعتصاب خودداری کنند. بدون تردید انتشار این خبر حکایت از تضعیف بهای مس در بازارهای جهانی دارد.

سیگنال‌های متضاد در بازار آلومینیوم

برزگر در تشریح وضعیت بازار آلومینیوم در هفته‌های گذشته اظهار کرد: در نیمه نخست ماه نوامبر آلومینیوم به کانال ۲۴۰۰ دلاری به‌ازای هر تن صعود کرد. با این ‌وجود فروش آلومینیوم در این کانال برای روزهای متمادی ادامه نداشت. البته روند قیمتی این فلز نقره‌ای‌رنگ در نیمه دوم ماه نوامبر، پررنگ‌تر از نیمه نخست این ماه است.

وی افزود: باوجود روند مثبت قیمتی آلومینیوم در ماه نوامبر، موسسه فیچ سولوشون در جدیدترین گزارش خود، برآوردش از بهای آلومینیوم را برای ۳ ماه چهارم سال جاری میلادی از ۲۸۵۰ دلار به‌ازای هر تن به ۲۷۲۵ دلار کاهش داد. این موسسه در گزارش خود رشد کمتر از انتظار تقاضا در چین و بروز احتمالی رکود در اقتصادهای نوظهور و منطقه یورو را عامل اصلی تغییر پیش‌بینی خود اعلام کرده است. علاوه بر این تداوم روند صعودی شاخص دلار امریکا عامل موثری در تضعیف بهای فلزات صنعتی خواهد بود. باتوجه به تمام موارد یادشده این موسسه اعتقاد دارد ریسک‌های نزولی بازار همچنان در بازار می‌ماند.

برزگر گفت: موسسه فیچ سولوشون باوجود اینکه انتظار بازگشت بهای آلومینیوم به مسیر صعود را ندارد، بازگشت دوباره قیمت این فلز به نرخ‌های قبل از شیوع ویروس کرونا را هم پیش‌بینی نمی‌کند.

این کارشناس بازار کالایی گفت: در روزهای نخست ماه نوامبر، صحبت‌هایی درباره کاهش محدودیت‌های کرونایی در چین به میان آمد. از آنجا که چین بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده آلومینیوم در دنیا است، کاهش محدودیت‌های یادشده می‌تواند تاثیر مثبتی بر بازار این فلز داشته باشد. با این ‌وجود تاثیر مثبت این خبر بر بازار آلومینیوم دوام چندانی نداشت، زیرا در نیمه دوم ماه نوامبر شاهد انتشار اخباری مبنی بر افزایش تعداد مبتلایان به ویروس کووید ۱۹ در چین بودیم که در ادامه محدودیت‌های جدید قرنطینه در این کشور اعمال شد. در چنین شرایطی نباید به رشد ادامه‌دار آلومینیوم در بازارهای جهانی امید داشت.

برزگر در ادامه با اشاره به روند رو به رشد تولید آلومینیوم، این موضوع را مانع تداوم صعود قیمت این فلز در بازارهای جهانی دانست و افزود: داده‌های موسسه بین‌المللی آلومینیوم که در روز ۲۱ نوامبر منتشر شد حکایت از آن دارد که میزان تولید این فلز در ماه اکتبر سال جاری میلادی نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳.۱ درصد بیشتر شده است. بخش قابل‌توجهی از این رشد تولید در چین رقم خورده است؛ بنابراین باید ادعا کرد روند رو به رشد تولید آلومینیوم، آن‌هم در شرایطی که میزان تقاضا برای این فلز ثابت است، مانع رشد قیمتی آن می‌شود.

سخن پایانی

بازار فلزات پایه همچون مس و آلومینیوم در روزهای گذشته تحت تاثیر سیگنال‌های متناقض مثبت و منفی قرار گرفته و همزمان احتمال عقب‌نشینی فدرال‌رزرو از اجرای سیاست‌های انقباضی و رشد حداکثری نرخ بهره دلار، از مهم‌ترین سیگنال‌های موثر بر عملکرد بازارهای فلزی دنیا بود. در همین حال تداوم محدودیت‌های کرونایی در چین به‌ویژه پس از رشد دوباره آمار شیوع ویروس کرونا در این کشور مانع بازگشت جدی بازار فلزات به مسیر صعودی می‌شود.