بلایی که بر سر صنعت نساجی آمد

افسانه محرابی مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت با حضور در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری سه شنبه شب شبکه دو سیما با اشاره به اینکه صنعت نساجی و پوشاک از سال‌های دور تا کنون از مسئله قاچاق لطمه خورده است، افزود: از آن جایی که پارچه‌ها بسیار متنوع و سلیقه‌ها هم متفاوت است نمی‌توانیم جلوی واردات آن را بگیریم و این واردات باید انجام شود اما باید به صورت رسمی و درست انجام شود.

محرابی اضافه کرد: با توجه به افزایش نرخ ارز، واردات کمتری انجام می‌شود.

ریشه قاچاق‌ کجاست؟

 مجید الماسی کارشناس مبارزه با قاچاق هم با اشاره به گزارش تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی از عملکرد ستاد قاچاق کالا و ارز، افزود: ریشه قاچاق‌ها از مبادی رسمی است.

وی ادامه داد: در این گزارش، ۳۱ شگرد برای قاچاق از مبادی رسمی ذکر شده بود که یکی از مهم‌ترین آنها اظهار خلاف واقع است که در قاچاق پارچه‌های پرده‌ای هم اتفاق می‌افتد.

 الماسی با اشاره به اینکه ریشه این اظهار خلاف واقع به تعرفه‌گذاری بر می‌گردد، اضافه کرد: تعرفه‌گذاری باید برای پارچه‌های مختلف، متفاوت باشد.

او ادامه داد: اگر پارچه معمولی، با عوارض پایین به گمرک اظهار شود اما در داخل کانتینر، پارچه پرده‌ای زینتی با عوارض و تعرفه بالا باشد گمرک باید با توجه به ابزارهای خود، آن را تشخیص دهد.

 الماسی افزود: همچنین کیفیت سیاستگذاری‌ها از جمله قانون و مقررات، پایین است و ابزار و فرآیند مورد نیاز تشخیص و شناسایی کالای قاچاق فراهم نیست.

این کارشناس مبارزه با قاچاق اضافه کرد: با دستگاه «ایکس ری» نمی‌توان تفاوت پارچه‌های داخلی کانتینر را تشخیص داد و بازرسی‌ها هم به صورت رندوم انجام می‌شود.

گمرک کار خود را به درستی انجام داده است

معاون فنی و امور گمرکی گمرک با اشاره به اینکه از ابتدای امسال تا کنون حدود ۱۸ هزار و ۹۰۰ تن پارچه را ترخیص کردیم، گفت: گمرک، تشریفات خود را به درستی انجام داده است مگر خلاف آن ثابت شود که در این صورت یا مصداق قاچاق و یا تخلف است.

مهرداد جمال ارونقی در ادامه برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری در ارتباط تصویری با این برنامه با اشاره به اینکه ثبت سفارش برای واردات کالا باید از طریق وزارت صنعت، معدن و تجارت انجام شود، افزود: ثبت سفارش پارچه هم انجام می‌شود و ردیف تعرفه مربوط به گمرک نیز در یکی از گزینه‌های ثبت سفارش وجود دارد.

وی ادامه داد: به محض رسیدن کالا به گمرک با ثبت سفارش و مجوز ورود، به گمرک اظهار و عملیات و تشریفات گمرکی آغاز می‌شود که یکی از این موارد، ارزیابی کالاست.

ارونقی اضافه کرد: بیشتر پارچه‌ها را در مسیر قرمز و یا در مسیر زرد تعریف کردیم و به صورت گزینشی توسط گمرک بررسی و ارزیابی اولیه فیزیکی انجام می‌شود.

وی افزود: برخی از منسوجات به گرفتن مجوز استاندارد نیاز دارند و برخی از آنها برای تعیین ماهیت حتماً به آزمایشگاه‌های استاندارد ارسال می‌شود.

ارونقی اضافه کرد: اگر کالا با ثبت سفارش، مطابقت داشته باشد حقوق ورودی، وصول و ارزش کالا بررسی و نسبت به ترخیص کالا اقدام می‌شود اما اگر مطابقت نداشته باشد یا یکی از مصادیق تخلف به آن اطلاق می‌شود و یا اینکه بحث قاچاق پیش می‌آید.

او با بیان اینکه گمرک، فیلترها و ابزارهای لازم را دارد، گفت: از ابتدای فرآیند تا انتها ۶ یا ۷ فیلتر در زمینه ارزیابی و مطابقت کالاها وجود دارد و در نهایت به درب خروج می‌رسد که در آن جا در کنار گمرک، پلیس امنیت اقتصادی هم حضور دارد و بررسی می‌کند.

الماسی کارشناس مبارزه با قاچاق هم در ادامه این برنامه با بیان اینکه باید ریشه‌ها و گلوگاه‌های قاچاق و نقص کار، شناسایی شود، گفت: برای بررسی پدیده کارت بازرگانی یک بار مصرف، چاره اندیشی نمی‌شود و همچنین اعتبار سنجی بازرگان نیز به درستی انجام نمی‌شود.

وی افزود: فلسفه ایجاد منطقه آزاد و ویژه، حمایت از تولید و صادرات است اما اکنون این گونه نیست.

الماسی با اشاره به اینکه فرآیند رسیدگی به پرونده‌های قاچاق، اشکال دارد، گفت: بر اساس آمار ستاد قاچاق کالا و ارز، در سال ۱۳۹۵، میزان کشفیات ۱۷ هزار میلیارد تومان و از این تعداد، پرونده‌های محکوم شده تعزیرات ۶۱۳ میلیارد تومان بود.

او با بیان اینکه در رسیدگی، کشف و وصول جرائم، دچار اشکالات زیادی هستیم، ادامه داد: میزان وصول جریمه‌ها توسط اجرای احکام سازمان تعزیرات هم ۲۷ درصد بود.

مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صنعت، معدن و تجارت هم با بیان اینکه سال‌ها تخلفات و کم اظهاری در گمرک انجام شده است، گفت: اکنون قاچاق به صورت رسمی انجام می‌شود.

رئیس کمیته بافندگی انجمن نساجی هم گفت: قاچاق، آفت صنعت نساجی و بزرگترین مشکل تولیدکنندگان داخلی در این صنعت است و سال‌ها با این مشکل دست به گریبان هستیم.

مجتبی دستمالچیان افزود: به گونه‌ای شده است که دلخوشیم که تحریم‌ها جدی شود تا واردات بی‌رویه و قاچاق کمتر شود و تولید داخل، جان بگیرد.

وی اضافه کرد: حجم واردات به اندازه‌ای زیاد است که تولیدات ما نمی‌تواند با آن رقابت کند در صورتی که توانایی تولید همه نوع پارچه را در کشور داریم.

 دستمالچیان افزود: ریسک برای تولیدکنندگان صنعت نساجی به اندازه‌ای بالاست که حاضر به سرمایه‌گذاری برای توسعه این صنعت، نیستند.

۴۴۰ هزار تن؛ میزان تولید پارچه در کشور

مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صمت گفت: حدود ۶۰۰ هزار تن مصرف پارچه در کشور داریم و این در حالی است که حدود ۴۴۰ هزار تن میزان تولید داخلی داریم که ما به التفاوت آن از طریق واردات انجام می‌شود.

افسانه محرابی در ادامه برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما درباره اقدامات وزارت صمت برای مقابله با قاچاق پارچه افزود: در این موضوع حمایت‌های تعرفه‌ای داریم که درحال‌حاضر تعرفه پارچه ۳۲ درصد است.

وی ادامه داد: با هماهنگی‌های انجام شده با گمرک و استاندارد مقرر شد تا سؤالات از طریق دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صمت به آزمایشگاه‌های استاندارد ارسال شود که از نظر فنی ارزش پارچه مشخص شود تا در تعرفه اصلی خودش قرار بگیرد.

محرابی با اشاره به این که پارچه به عنوان اقلام گلوگاهی در زنجیره صنعت نساجی به شمار می‌رود گفت: درحال‌حاضر کمبود پارچه داریم و حدود ۶۰۰ هزار تن مصرف پارچه در کشور است با توجه به اینکه حدود ۴۴۰ هزار تن میزان تولید داخلی داریم که ما به التفاوت آن از طریق واردات انجام می‌شود.

وی افزود: در سال گذشته حدود ۳۰ هزار تن واردات داشتیم و مابقی از طریق غیررسمی وارد شده است.

مدیرکل دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صمت گفت: یکی از کارهایی که پیگیری کردیم حضور گمرک در مناطق آزاد بود تا از راه‌های دیگر کالا وارد کشور نشود.

محرابی افزود: درحال‌حاضر ۷۸ واحد فعال داریم که از ۹۵ میلیون متر، حدود ۹۰ میلیون متر تولید می‌کنند و همچنین تولیدات واحدهای فعال از نظر کیفی و کمی خوب است.

وی با اشاره به این که کمبود پارچه وجود دارد و باید از طریق واردات تامین شود، گفت: حتی اگر به اندازه نیاز داخل از نظر کمی تولید داشته باشیم ولی بر اساس ماهیت صنعت باید واردات انجام شود.

محرابی ادامه داد: تنوع پارچه پرده بسیار زیاد است و از نظر کیفیت پارچه؛ مشکلی نداریم ولی تنوع آن در بازار کم است که از طریق واردات انجام می‌شود و در ماده ۱۳ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، موضوع شناسه دار شدن کالاهاست؛ تمام فرآیند آن از طریق دفتر صنایع نساجی و پوشاک وزارت صمت انجام شده و اطلاع رسانی‌ها هم صورت گرفته است و الآن باید نظارت و رسیدگی شود و از تولید کنندگان، موضوع شناسه دار شدن کالا را مطالبه کنند چون بر اساس اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا وارز امکان جدا‌سازی کالای داخلی با کالای قاچاق بدلیل شناسه دار نبودن کالا وجود ندارد.

 مجید الماسی کارشناس مبارزه با قاچاق هم در ادامه این برنامه گفت: هدف منطقه آزاد؛ حمایت از تولید و صادرات بود ولی درحال‌حاضر به محل واردات تبدیل شده است.

وی ادامه داد: قانون‌گذار اجازه انبارگردانی را به گمرک نمی‌دهد و انبارگردانی در مناطق آزاد انجام نمی‌شود و نقش ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هم سیاست‌گذاری و فرماندهی است.

 الماسی افزود: یکی از مشکلات نگرش ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نسبت به نظارت و ارزیابی و سیاست‌گذاری است و البته تعارض منافع هم وجود دارد.

در ادامه مهرداد جمال ارونقی معاون فنی و امور گمرکی گمرک ایران درباره نقش گمرک در مناطق آزاد گفت: در مناطق آزاد و ویژه گمرک در مبادی ورودی به داخل کشور حضور دارد و زمانی که کالا به گمرکات اظهار می‌شود تشریفات آن انجام می‌شود.

وی افزود: کالاهایی که تجاری باشند در مبادی رسمی، کالا به گمرک اظهار می‌شود و تشریفات انجام و کالا از گمرک خارج می‌شود و زمانی که کالایی به صورت قاچاق وارد می‌شود از جاهایی است که گمرک در آنجا حضور ندارد.

 ارونقی ادامه داد: انبارداری مناطق آزاد بر عهده گمرک نیست و اگر کالایی وارد منطقه شود توسط گمرک نظارت می‌شود، البته نظارت در ورود به منطقه بسیار کم است و بعد از خارج شدن از منطقه، مقررات و تشریفات مربوط به کالای تجاری اعمال می‌شود.

 مجتبی دستمالچیان نیز در ارتباط تلفنی با این برنامه گفت: روند مبارزه با قاچاق پارچه قابل قبول نیست چون صنعت ما از قاچاق لطمه خورده است.

وی ادامه داد: بیشتر واردات با کارت‌های یک بار مصرف انجام می‌شود و از طریق یک شخص وارد‌کننده صورت نمی‌پذیرد و ترخیص کاران؛ واردات را پشتیبانی می‌کنند.

 دستمالچیان افزود: قاچاق زیادی از طریق مناطق آزاد انجام می‌شود.