شهرک‌های صنعتی در بزنگاه شرکت داری

مدت هاست شهرک های صنعتی در حال افزایش بوده و حتی گفته می شود با کمبود زمین نیز مواجه اند. از سویی شهرک‌هایی باید احداث شود و مصوبه دولت است (شهرک های صنعتی دولتی) و شهرک‌های صنعتی خصوصی با اهداف صنعتی خاص قرار، احداث شوند. همه آنها؛ نه تنها در توسعه صنعتی بلکه در بخش کلان تر به توسعه اقتصادی منجر می شوند. اینک این سوال مطرح است که این شهرک سازی‌ها می تواند توسعه اقتصادی را به دنبال داشته باشد؟ یک تحلیلگر اقتصادی به این سوال این گونه پاسخ می دهد که اگر شرکت های شهرک های صنعتی به دنبال شرکت داری باشند، از اهداف اصلی خود بازمانده و مسیر را اشتباه خواهند رفت.

مصاحبه ذیل حاصل گفتگوی گسترش نیوز با سعید باستانی نماینده کمیسیون صنایع و معادن مجلس دهم و تحلیلگر اقتصادی است که در ذیل می خوانید. با گسترش نیوز همراه باشید.

سعید باستانی نماینده کمیسیون صنایع و معادن مجلس دهم و تحلیلگر اقتصادی، با بیان این که  در پازل توسعه صنعتی؛ شهرک‌های صنعتی می‌توانند یک بخش از این پازل باشند، راه اندازی شهرک‌های صنعتی را صحیح دانسته و به گسترش نیوز می‌گوید: «زمانی‌ که نگاه مسئولان به شرکت شهرک های صنعتی‌، تجاری باشد، باید نگران برخی اتفاقات حاصل از این دیدگاه بود».

وی با بیان این که نگاه تجاری به شرکت شهرک‌های صنعتی می‌تواند آنها را تبدیل به شرکت‌های هزینه – درآمد کند یادآور شد: « درخواست تراز مالی در پایان سال، اثربخشی صنعتی شهرک های صنعتی را تحت شعاع قرار داده و این تراز مالی طبیعا نفس کار حمایتی، هدایتی و نظارتی دولت را کاهش داده و به سمت تصدی گری می برد».

شهرک های صنعتی زیرساخت ساز توسعه صنعتی

این تحلیلگر اقتصادی در ادامه با بیان این که حسابرسی شرکت های شهرک‌های صنعتی در پایان سال با این مضمون که چقدر سرمایه اندوخته‌اید؟ چه میزان هزینه کرده‌اید؟ چقدر زمین فروخته اید؟ میزان سوددهی از تامین زیرساخت ها چقدر بوده است این تفکر را القا می کند که شرکت‌ها ملزم به انجام کار اقتصادی هستند یادآور شد: «در حالی که شرکت شهرک های صنعتی، یک شرکت دولتی زیر ساخت ساز برای توسعه صنعت کشور بوده و به هیچ وجه مهم نیست که آن شرکت زیان ده و یا سود ده باشد».

باستانی عنوان کرد: بزرگ شدن شهرک‌های صنعتی با این نیت که متولیان و مسئولان؛ خودی نشان دهند و بگویند ما کار انجام می دهیم نه تنها از مسیر اصلی هدایتی، حمایتی و نظارتی که متولی گری آن بر عهده دولت است خارج می شوند بلکه به سمت و سوی تصدی ‌گری رفته و از اهداف اصلی خود باز می مانند».

وی با اشاره به این که مسیر پیمایشی شهرک‌های صنعتی اشتباه است اذعان کرد: « به طور مثال اگر فردی، زمینی خریده و صنعتی راه اندازی کند باید از شرکت شهرک های صنعتی مجوز گرفته و لازمه اخذ مجوز هم؛ خرید زمین است. در نتیجه اینجاست که گفته می شود؛ مسیر پیمایشی شرکت‌های شهرک‌های صنعتی اشتباه بوده. در حالی که شرکت‌های دولتی باید حد خود را به صنعت نشان دهند به این شکلی که متولیان امر به محض پذیرش مسئولیت، توسعه صنعتی شهرک ها را نسبت به قبل برآورد کنند».

مسیر مخالف با طرح آمایش

باستانی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به این که اگر شرکت های شهرک های صنعتی به جای سیاستگذاری به شرکت های درآمد-هزینه تبدیل شوند، در این صورت دیگر در راستای اجرای طرح آمایش نیز حرکت نخواهند کرد با ذکر مثالی اذعان کرد: «به عنوان مثال؛ زمینی قرار نبوده زون شیمیایی باشد اما چون پول خوبی از سوی سرمایه ‌گذار پرداخت می‌شود در نتیجه زون بندی براساس آمایش سرزمینی انجام نمی شود چرا که شرکت از آن جنبه حمایتی، هدایتی و نظارتی خارج شده و به دنبال هزینه درآمد است».

این تحلیلگر اقتصادی در پاسخ به این سوال که شما معتقدی شهرک سازی ها به نوع مدیریت و طرح آمایشی بستگی دارد؟ افزود: « اکثر شرکت‌های شهرک های صنعتی علاقمند به دریافت سود خوب از فروش و واگذاری زمین ها دارند در نتیجه به جای این که به سمت و سوی رفع مشکلات صنعتی بروند به دنبال شرکت داری خواهند بود».