توسعه گردشگری در قالب فرهنگی امکان پذیر است؟

در این نشست محورهایی همچون الزامات فرهنگ‌سازی در صنعت گردشگری،  بایدها و نبایدهای فرهنگی در صنعت گردشگری، آسیب شناسی فرهنگی گردشگری، تجارب فرهنگی دست اندرکاران صنعت گردشگری، نقش ارتباطات در فرهنگ سازی  و نقش آموزش و ظرفیت سازی در صنعت گردشگری مورد  بررسی و ارزیابی قرار گرفت.

در ابتدای این نشست؛ دکتر رفیعی رئیس انجمن روابط عمومی ایران ضمن معرفی راهکارهای جدید توسعه گردشگری در ایران تاکید کرد: امروزه صنعت گردشگری یکی از راه‌های برون رفت اقتصاد کشورها از بن بست بوده و بسیاری با این صنعت به درآمدزایی بالایی رسیده‌اند.

وی ادامه داد: کشورهایی همچون ترکیه که درآمدزایی اصلی آنها از گردشگری است این سوال را در ذهن متبادر می کند که چگونه می توان گردشگری کشور را توسعه بخشید؟ اگرچه این سوال ذهن دست اندرکاران را درگیر خود کرده اما نبود یک پاسخ صحیح و خلا ارتباطات در صنعت گردشگری این صنعت را دستخوش مشکلاتی کرده است.

رئیس انجمن روابط عمومی ایران درادامه با تاکید بر این که باید هویت ایرانی بیش از پیش شناخته شود بر استفاده از فناوری‌های نوین در صنعت گردشگری تاکید کرد و افزود: باید فضا و پتانسیل های گردشگری کشور با تلاش مسئولانه به مردم شناسانده شود.

فرهنگ‌سازی سرلوحه توسعه گردشگری

جواد قاسمی مدیرعامل انجمن متخصصان گردشگری ایران در ادامه این جلسه یادآور شد: ما نیازمند فرهنگ‌سازی  برای مواجهه و برخورد با گردشگران هستیم.

وی ادامه داد:  باید همه ارگان‌هایی که به شکلی با گردشگری در ارتباط هستند مسیر خود به سمت توسعه این صنعت را رویه خود قرارداده و برخی خطوط قرمز تعیین و تعریف شده از اماکن صنعتی و ورزشی کاهش یا برداشته شود.

مدیرعامل انجمن متخصصان گردشگری ایران در بخش دیگری از سخنانش بر خلاء فرهنگی در راستای باورمندی مردم تاکید کرد و ادامه داد: فرهنگ کشورمان برای جامعه جا نیفتاده است که می توانیم مردم را به گردشگری راغب کنیم.

  قاسمی در ادامه با اشاره به این که از مهمترین مشکلات این صنعت عدم توجه به بخش خصوصی است یادآور شد: نهادهای مدنی در جایگاه خود قرار ندارند این در حالی است که در بسیاری از کشورها؛ انجمن های تخصصی می توانند پایه و اساس توسعه گردشگری باشند.

وی با تاکید بر این که؛ مدلی به وزارت راه ارائه داده‌ایم تا کارگروه گردشگری تشکیل شود اذعان کرد: مدل توسعه گردشگری پیش از این مطرح شده بود و قرار بود با همکاری انجمن های تخصصی این مدل را پیش ببریم اما متاسفانه گردشگری متولیان زیادی داشته و مشکلاتی در مسیر آن به وجود آمد.

مدیرعامل انجمن متخصصان گردشگری ایران در ادامه با تاکید بر این که در گردشگری حداقل‌های رعایت محیط زیست جایگاهی ندارد، خاطرنشان کرد: نگاه کلی به گردشگری بر مبنای فرهنگی است نه اقتصادی در نتیجه فضا برای فعالیت بخش خصوصی نیز محدود می شود.

ثبت جهانی زنگ خطر برای گردشگری و میراث فرهنگی ایران

دکتر محمدرضا مجیدی مدیر باشگاه گردشگری – فرهنگی پایدار یونسکو در این نشست با اشاره به این که گردشگری در کشور ما میراث پایه است، یادآور شد: میراث پایه مربوط به کنوانسیون سال ۲۰۰۲ است که پیش نیازها و چشم اندازهای فرهنگی است.

وی ضمن تاکید به نسبت فرهنگ و گردشگری در ایران گفت: برخورد با میهمانان در دنیا برای ما فرهنگ است و همین فرهنگ ما به عنوان میراث ملی در حوزه جهانی را قابل ثبت کرده است.

وی ثبت جهانی آثار میراث فرهنگی و گردشگری ایران را اگرچه افتخاری برای کشورمان دانست اما معتقد است ماجرای ثبت جهانی برای ما زنگ خطری نیز محسوب می شود و افزود: با ثبت جهانی دائما زیر ذره بین نهادهای جهانی هستیم بنابراین این بار نه به کشور بلکه به مجامع بین المللی هم متعهد خواهیم بود در غیر این صورت از ثبت جهانی خارج می شویم.

گردشگری با رویکرد فرهنگی؛ غلط یا درست؟

دکتر ولی تیموری از فعالان صنعت گردشگری و مشاور عالی کمیسیون گردشگری اتاق ایران معتقد است: گردشگری در کشورما در قالب فرهنگی می گنجد و با رویکرد فرهنگی به آن نگریسته می‌شود.

وی ادامه داد: ظرفیت گردشگری در کشور یکی از مهمترین فضای ارتقای فرهنگی و اقتصادی محسوب می شود و بسیار خرسندیم که دنیا؛ ایران را سرزمین فرهنگ می شناسند و این یکی از مهمترین ویژگی های ایران در عرصه بین المللی است.

تیموری در بخش دیگری از سخنانش ادامه داد: وقتی وارد بخش فرهنگی می شویم و با نگاه فرهنگی به گردشگری نگریسته می شود، در این صورت صنعت گردشگری با آسیب جدی مواجه می شود که یکی از این آسیب ها را می توان به تدوین سیاست های فرهنگی اشاره کرد که گردشگری را در زیرگروه آن قرار می دهند و در نهایت فضای کاری برای آن محدود شده و خروجی آن می شود گردشگری  مذهبی.

وی داشتن متولیان فرهنگی متعدد را از دیگر آسیب های صنعت گردشگری دانست و افزود: وقتی گردشگری در قالب فرهنگی تعریف می شود نه تنها بودجه درستی به آن تخصیص نمی‌یابد بلکه محدودیت در برنامه‌ریزی کلان کشوری به وجود می‌آید به عبارتی  استفاده از ظرفیت های فرهنگی و علمی صنعت گردشگری بیشتر مد نظر قرار می گیرد تا تاثیرات اقتصادی آن.

تیموری پیشنهاد کرد: در میان ابعاد فرهنگی گردشگری بهتر است ابعاد اقتصادی آن هم مد نظر قرار گیرد.به عبارتی سیاست های سلبی در گردشگری جای خود را به سیاست های ایجابی دهد.

آموزش نمی بینیم آزمون می دهیم مردود می شویم

در ادامه این نشست دکتر پرویز محسن پور کارشناس برنامه ریزی صنعت گردشگری افزود: آموزش نمی‌بینیم، آزمون می دهیم مردود می شویم. لذا اگر سند چشم اندازی ۲۰ ساله را نگاهی بکنیم چاره ای جز انجام برنامه ریزی در راستای توسعه صنعت گردشگری در اسناد بالا دستی نداریم.

وی با اشاره به این که  باید اسناد توسعه بررسی شوند و نقش اتاق بازرگانی به عنوان بزرگترین نهاد غیر دولتی بسیار می تواند مثمرالثمر باشد، افزود: اگر برای کاهش و یا رفع یک مشکل بخش خصوصی حضور دارد باید بخش دولتی به عنوان شنونده حضور داشته باشد.

محسن پور ادامه داد: باید مخاطبان آموزش مشخص شوند و اتاق بازرگانی ایران به عنوان تصمیم ساز باید از تصمیم گیرها نیز دعوت به عمل آورد.

این کارشناس ارشد برنامه ریزی گردشگری با اشاره به این که اگر گردشگری پیشگام شود می توانیم کارهای زیادی انجام دهیم، یادآور شد: برای جذب انواع گردشگری دارای قطب های مختلفی هستیم که به تنهایی می تواند جذب گردشگر داشته باشد.

به گفته محسن پور تا زمانی که آموزش نبینیم چگونه می توانیم از ظرفیت ها استفاده کنیم؟