افزایش رشد بخش صنعت و معدن

 وزیر صنعت، معدن و تجارت در این اجلاس که با حضور وزیر علوم، وزیر صنعت، معدن و تجارت و رؤسای دانشگاه‌ها برگزار شد، گفت: رشد اقتصادی در ۶ ماهه نخست امسال به ۳.۳ درصد و رشد بخش صنعت و معدن ۴.۹ درصد رسیده، در حالی که این شاخص در سال‌های ۱۴۰۰، ۱۳۹۹، ۱۳۹۸ به ترتیب ۳.۵، ۱.۹ و منفی بوده است.  وی افزود: وضعیت تولید بسیار مناسب است. براساس گزارش مرکز آمار، رشد اقتصادی در ۶ ماه نخست سال جاری ۳.۳ درصد بوده و این رشد در بخش صنعت و معدن به ۴.۹ درصد رسیده که رشد این بخش به‌دلیل اشتغالزایی مهم است؛ همچنین این رشد در سال‌های گذشته به ترتیب ۳.۵، 9‌.‌1 و منفی بوده است. وزیر صنعت، معدن و تجارت در جمع رؤسای دانشگاه‌ها با اشاره به آمار تجارت ایران گفت: امسال آمار صادرات ایران با ۱۹ درصد افزایش تا ۱۰ دی سال جاری به ۴۲ میلیارد دلار و واردات با ۱۴ درصد افزایش به ۴۳ میلیارد دلار رسیده، بر این مبنا و کسری تراز تجاری واردات و صادرات به ۱.۳ میلیارد دلار کاهش‌یافته که قصد داریم این شاخص را سال آینده به صفر برسانیم.

افزایش سرمایه‌گذاری در بخش ماشین‌آلات

وی در این اجلاس در سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، تصریح کرد: سرمایه‌گذاری در بخش ماشین‌آلات ۱۵ درصد افزایش یافته و رکود ۸ سال گذشته شکسته شده است.

صمتفاطمی‌امین به طرح این سوال پرداخت که چرا این پیشرفت‌ها در زندگی مردم محسوب نیست و پاسخ داد: دلیل این امر تورم است. جبهه تولید خوب پیش می‌رود و با هم‌افزایی بین کسب‌وکارها باید روند را تقویت کنیم. وزیر صنعت، معدن و تجارت دو هدف عمده این وزارتخانه را اقتدار بین‌المللی و بهبود زندگی مردم دانست و ادامه داد: اقتدار بین‌المللی در ۴ بعد مشخص می‌شود در بعد اقتصادی یکی از معیارها صادرات کالای پیچیده است که براساس آن شاخصی به نام پیچیدگی معرفی می‌شود این شاخص یعنی محصولی صادر کنیم که کشورهای کمتری تولید کنند و محصولی وارد کنیم که کشورهای زیادی تولید می‌کنند. وی بیان کرد: رسیدن به چنین جایگاهی، نشان‌دهنده قدرت اقتصادی و دانشی بودن کشور است. جامعه دانشی، جامعه‌ای است که توانسته کسب‌وکارهایی شکل دهد و محصولاتی درست کند که جوامع دیگر تولید نمی‌کنند.

کارکردهای مراکز علمی

فاطمی‌امین کارکردهای مراکز علمی را ارتقا و پیشبرد علم و فناوری و تربیت سرمایه انسانی دانست و گفت: بدون ارتباط با کسب‌وکارها این دو هدف محقق نمی‌شود و این نیاز دو طرفه است. وی به فرصت مطالعاتی اعضای هیات علمی در صنعت اشاره کرد و گفت: ۲۷ نفر از اعضای هیات علمی از فرصت مطالعاتی در صنعت استقبال کردند، بازدیدهای استادان و دانشجویان از صنایع و بنگاه‌های بزرگ نیز در شناخت مردم از وضعیت صنعت بسیار مهم است.

عضو کابینه دولت سیزدهم با اشاره به سامانه‌هایی مانند سامانه ONet در امریکا گفت: این سامانه‌ها ویژگی‌های شغلی و فرعی را دسته‌بندی می‌کند، همچنین مشخص می‌کند هر رشته شغلی چند نفر در این رشته شاغل هستند، دستمزد چقدر است و چه مهارت‌هایی نیاز دارد و اطلاعات مرتبط با آن را ارائه می‌دهد.

فاطمی‌امین تأکید کرد: امروز واحدهای تولیدی حتی در مرحله ورشکستگی با چالش جذب نیروی انسانی مناسب روبه‌رو هستند؛ بنابراین سامانه‌هایی مشابه با ONet اطلاعات شغلی فرصت‌های شغلی را ارائه می‌دهند و از این طریق به بنگاه‌ها کمک و همچنین داده لازم را هم برای آموزش عالی فراهم می‌کنند تا متناسب با نیازهای صنعت، سرفصل‌های آموزش را تغییر دهند.

رتبه‌بندی دانشگاه‌ها براساس کارآفرینی

وی با تاکید بر اهمیت رتبه‌بندی دانشگاه‌ها گفت: رتبه‌بندی کیواس/ QS براساس ارزیابی کارفرمایان کسب‌وکارها، دانشگاه‌ها را رتبه‌بندی می‌کند؛ یعنی از صاحب یک کسب‌وکار می‌پرسد دانش‌آموخته دانشگاهی چقدر در توسعه کسب‌وکارها مفید بوده است. وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین با اشاره به اهمیت رشته‌های تحصیلی و تخصصی تاکید کرد: در حوزه تخصصی و تحصیلی پیشرفت‌های خوبی داریم؛ اما در حوزه علم و فناوری حکمرانی به‌شدت عقب هستیم و همین باعث خلق پیشرفت کشور شده است. استعداد و توانمندی زیادی در زمینه تنوع علم و فناوری داریم و در همه این زمینه‌های علم و فناوری نیروی انسانی توانمندی داریم. وی تصریح کرد: توانمندی علم و فناوری حکمرانی در حد ساخت یک ساختمان دوطبقه است ولی نیاز بسیار بیشتری داریم.

فاطمی‌امین خاطرنشان کرد: فرصت مطالعاتی در صنعت باعث می‌شود اعضای هیات علمی نه فقط با مشخصات آن صنعت آشنا شوند؛ بلکه با سیاست‌گذاری و حکمرانی آن حوزه نیز آشنا شوند.

صمتعلی بابایی، مدیرکل دفتر فناوری و نوآوری وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در این اجلاس با اشاره به نام‌گذاری سال جاری به‌نام سال تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین از ایجاد ستاد کارگروه مشترک میان وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و علوم خبر داد.

بابایی توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، افزایش بهره‌وری، کاهش قیمت، افزایش کیفیت، حفظ محیط زیست و توسعه صادرات را از برنامه‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال دانش‌بنیان ذکر کرد و ادامه داد: برای ارتقا و توسعه فعالیت‌های دانش‌بنیان در بنگاه‌های اقتصادی بخش تحقیق و توسعه در این بنگاه‌ها باید شکل بگیرد و تا این بخش ایجاد نشود، ظرفیت جذبی در حوزه فناوری در این بنگاه‌های صنعتی ایجاد نخواهد شد. وی، با تاکید بر اینکه بسیاری از بنگاه‌های صنعتی درک درستی از تحقیق و توسعه ندارند، اظهار کرد: برای این منظور پروژه‌های پیشران تعریف کردیم که شامل این موارد است؛ توسعه حمل‌ونقل الکترونیکی و خودران، هوشمندسازی اکتشاف و بهره‌برداری از معادن ایران، توسعه فناوری الکترونیک و میکروالکترونیک، توسعه فناوری‌های مرتبط با خانه‌های هوشمند و هوش مصنوعی، توسعه فناوری‌های حوزه آب و انرژی، افزایش عمق ساخت تجهیزات آزمایشگاهی و پزشکی، توسعه فناوری نوین در حمل‌ونقل هوایی، توسعه فناوری‌های نوین مرتبط، با صنایع فرهنگی و خلاق توسعه فناوری نوین در صنایع غذایی.

به گفته وی قرار است با مشارکت بخش‌های صنعتی و دانشگاهی این پروژه‌های پیشران تعریف شده، اجرایی شود و سرریز این طرح‌ها به سایر حوزه‌ها رسوخ خواهد کرد.

مدیر کل دفتر فناوری و نوآوری وزارت صنعت، معدن و تجارت، خاطرنشان کرد: این وزارتخانه ابزارهای تشویقی چون تخصیص ارز، شهرک‌های صنعتی و منشورهای بیمه‌ای در اختیار دارد تا بنگاه‌های بزرگ را به سمت بهره‌گیری از فناوری حرکت کنند.

اقدامات وزارت صنعت، معدن و تجارت برای توسعه دانش‌بنیان در کشور

بابایی به بیان اقدامات وزارت صنعت، معدن و تجارت در سال دانش‌بنیان پرداخت و گفت: تصویب آیین‌نامه حمایت از تولید دانش‌بنیان صنعت، معدن و تجارت اولین گام ما در این حوزه بوده است. وی اضافه کرد: بزرگ‌ترین گلوگاه اقتصاد دانش‌بنیان، درگیر نبودن بخش تقاضا به فناوری است و این عدم‌اتصال میان عرضه و تقاضای فناوری، باعث شده تا بنگاه‌های صنعتی نیازهای واقعی خود را ارائه ندهند ازاین‌رو هر دستگاهی که وارد فناوری شوند، برای آنها ابزارهای تشویقی در نظر گرفته‌ایم. بابایی، انعقاد تفاهمنامه بزرگ با وزارت علوم را از دیگر اقدامات وزارت صنعت، معدن و تجارت ذکر کرد و یادآور شد: این تفاهم‌نامه در حوزه‌های آموزشی، پژوهشی و فناوری است و طبق آن در برخی از حوزه‌های فناوری، کنسرسیوم‌هایی تشکیل شده است.

به گفته وی این کنسرسیوم‌ها دارای ۶ ضلع بنگاه‌های اقتصادی، مشتریان و بازار، شرکت دانش‌بنیان، دانشگاه‌ها، تامین کنندگان زیرساخت و نهادهای مالی است.

ایجاد کنسرسیوم‌های فناوری

مدیرکل دفتر نوآوری و فناوری وزارت صنعت، معدن و تجارت، با تاکید بر اینکه تاکنون ۲۵ کنسرسیوم تشکیل شده است، گفت: توسعه فناوری و صنعتی هالوفایبر پزشکی و صنعتی از جمله این کنسرسیوم‌هاست، چراکه سالی ۹ میلیارد تومان واردات هالوفایبرها برای بیماران دیالیزی به کشور داریم. وی آنالیز تصاویر پزشکی مبتنی بر هوش مصنوعی را از دیگر کنسرسیوم‌های تشکیل شده نام برد و خاطرنشان کرد: دقت تشخیص از چالش‌های حوزه پزشکی است که با استفاده از هوش مصنوعی، دقت تشخیص را ارتقا داد و سرریز این فناوری در مناطق محروم خواهد بود. دانشگاه‌های امیرکبیر و شهید بهشتی از اعضای این کنسرسیوم به‌شمار می‌روند.

به گفته وی سایر کنسرسیوم‌ها به این شرح است:

- طراحی و ساخت دامپتراک معدنی با مشارکت دانشگاه شریف

- طراحی و ساخت تراشه میکروکنترلر برای کاربردهای صنعتی با مشارکت دانشگاه تبریز

- ساخت پرینتر ۳ بعدی تصویری برای تولید قطعات هواپیما با مشارکت دانشگاه‌های صنعتی اصفهان و مالک اشتر

- تولید سوآپ تشخیص سریع آلودگی میکروبی با مشارکت دانشگاه تربیت مدرس.