یک بام و دو هوای برگزاری امتحانات دانش آموزان

تغییر زیست بوم که به دنبال شیوع کرونا در سراسر جهان به وجود آمد موجب شده است تا وضعیت تعلیم و تربیت در آموزش و پرورش ایران هم با تغییراتی جدی مواجه شود.

ورود فن‌آوری‌های جدید و آموزش‌های مجازی که تا پیش از این صرفا روی کاغذ می‌آمد حالا به ناچار باید در عمل هم مورد توجه و اجرا قرار می‌گرفت و بر این اساس کلاس‌های آنلاین آموزش‌های مجازی در برنامه درسی دانش‌آموزان گنجانده شد و گوی کرونا ویروس در آموزش و پرورش ایران نقش کاتالیزور داشت با برنامه‌هایی که در زمینه هوشمند‌سازی مدارس آموزش مجازی و ورود محتوای الکترونیکی به نظام تعلیم و تربیت به تعویق افتاده بود با سرعت بیشتری نسبت به گذشته به مرحله اجرا برسند.

راهکار آموزش و پرورش برای ورود به دنیای مجازی و آموزش‌های در این بستر راه‌اندازی شبکه شاد بود، شبکه‌ای که به ادعای آموزش و پرورشی‌ها تمام دانش‌آموزان کشور را باید تحت پوشش قرار دهد با توجه به نبود زیرساخت‌های لازم کما بیشترین هدف موفق شد؛ علیرغم تغییراتی که نسبت به سال گذشته داشت، اما هنوز هم نتوانست رضایت کامل کاربران را به دنبال داشته باشد.

بر همین اساس بود که یا دانش آموزان از این شبکه بی‌بهره شدند یا آنکه به سراغ دیگر شبکه‌های اجتماعی که سابقه فعالیت بیش از شبکه شاد را داشتند رفتند، در این میانه گویی چند طبقگی در آموزش بار دیگر شدت گرفت و آنها که متمول و محصل در مدارس غیردولتی یا خاص بودند توانستند آموزش‌های با کیفیت تری را دریافت کنند و آنها که بی‌بهره از این امکانات بودند بازهم محروم ماندند.

چند سناریو برای برگزاری امتحانات دانش آموزان

با وجود شرایطی که برای آموزش دانش آموزان در زیست بوم جدید فراهم شد؛ در نهایت نیمسال اول سال تحصیلی رو به اتمام می‌رود و آنچه باعث نگرانی شده است چگونگی برگزاری امتحانات در این فضای جدید و بعضاً چالش برانگیز است؛ دانش آموزان در دوراهی برگزاری آزمون حضوری یا غیرحضوری و معلمان نگران از برگزاری آزمونی سالم هستند.

بر اساس تصمیم گیری مسئولان آموزش و پرورش و در رأس محسن حاجی میرزایی وزیر آموزش و پرورش شرایط برگزاری امتحانات برای تمام دانش‌آموزان چه آن‌هایی که از آموزش مجازی استفاده کردند و چه آن‌هایی که از طریق درسنامه یا سایر روش‌ها توانستند دوره نیمسال اول را سپری کنند، تمام و کمال باید محتوای مربوط به نیمسال اول را امتحان دهند بنابراین تغییری در حجم مطالب درسی که دانش‌آموزان باید امتحان بدهند حاصل نخواهد شد.

از طرفی یکی دیگر از نگرانی‌هایی که دانش آموزان داشتند برگزاری آزمون حضوری یا غیر حضوری برای امتحانات نوبت اول است که بر اساس تصمیم گیری‌ها و مصوبات شورای‌عالی آموزش و پرورش و قرار بر این شد تا امتحانات نهایی یعنی برای پایه‌های نهم و دوازدهم آن هم در نوبت دوم به صورت حضوری برگزار شود و سایر پایه‌ها که امتحانات داخلی دارند طبق نظر شورای مدرسه عمل کنند.

دانش آموزان در دو راهی آزمون حضوری یا غیر حضوری

بعد از تعیین تکلیف امتحانات خسرو ساکی رئیس مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزش و پرورش درباره چگونگی برگزاری امتحانات داخلی دانش آموزان اظهار کرد که این امتحانات می‌توانند طبق تصمیم گیری شورای مدرسه به صورت حضوری و غیر حضوری باشد و حتی برای آزمون‌های غیر حضوری اجباری به برگزاری آن در بستر شاد نیست و امکان بهره‌مندی از سایر بستر‌ها وجود دارد.

با وجود این موضوع برخی از مدارس تصمیم گرفتند تا تعدادی از دروس خود را به صورت آزمون حضوری و با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی برگزار کنند، اما اخیراً برای شهر تهران وضعیت متفاوت شده و مسعود ثقفی سخنگوی اداره کل آموزش و پرورش تهران تاکید کرد که هیچ آزمون داخلی به صورت حضوری برگزار نخواهد شد و چنانچه مدرسه‌ای بخواهد از این موضوع تخطی کند با آن برخورد می‌شود بر این اساس پرونده برگزاری آزمون‌های حضوری در پایتخت بسته شد.

این موضوع در حالی پیش می‌رود که در سایر شهر‌ها و استان‌ها هنوز درباره ممنوعیت یا امکان برگزاری آزمون حضوری نظر قطعی داده نشده است.

چندی پیش هم بود که رضوان حکیم زاده معاون آموزش ابتدایی درباره چگونگی برگزاری ارزشیابی برای دانش آموزان این مقطع تحصیلی از فراهم شدن امکان ارزشیابی حضوری برای دروس ریاضی و فارسی خبر با رعایت شیوه نامه‌های بهداشتی خبر داده بود البته با وجود ممنوعیت برگزاری آزمون حضوری در پایتخت این موضوع برای دانش‌آموزان تهرانی صدق نخواهد کرد و برای سایر مناطق هم هاله‌ای از ابهام وجود دارد.

اما و اگر‌های برگزاری امتحانات بدون تقلب!

یکی از مشکلاتی که آموزش مجازی در پی داشته و باعث نگرانی معلمان می‌شود سلامت برگزاری امتحانات است.آنطور که معلمان از تجربه سال گذشته و حتی امتحانات میان ترم و کلاسی امسال می‌گویند برخی از امتحانات با چاشنی همفکری و همراهی برخی اعضای خانواده و دوستان برگزار شده است بنابراین طبیعت برگزاری آزمون و ارزشیابی دانش آموز از میزان آموخته‌های خود از بین رفته است.

طبق شواهد امسال هم همین روند ادامه پیدا کند چرا که بازهم آزمون‌ها قرار است غیر حضوری باشد و هنوز هم ساز و کاری برای جلوگیری از تقلب در امتحان وجود ندارد.

البته چندی پیش بود که سعید رضا عاملی دبیر شورای انقلاب فرهنگی با اشاره به کمبود برخی مسائل زیرساختی در آموزش مجازی به ویژه اطمینان از حضور همیشگی دانش آموز و دانشجو طی مدت برگزاری کلاس درس و صحت برگزاری امتحانات گفته بود که صحبت‌های اولیه با دانشگاه شهید بهشتی برای ایجاد طرحی در نظر گرفته شده است تا طبق آن بتوانیم جلوی بسیاری از این شرایط را بگیریم.

بی شک در شرایطی که برگزاری هرگونه تجمع می‌تواند خطر شروع کرونا را به اوج برساند وبرگزاری حداقلی تجمعات می‌تواند بهترین راهکار برای کنترل این بیماری باشد، اما در این میانه آنچه مورد توجه باید قرار گیرد همراهی خانواده‌ها در این ایام است تا آزمون‌های غیر حضوری بتوانند ملاک صحیحی از میزان آموخته‌های دانش آموز شود.