حراجی پر سود ساتبیز به کام هنرمندان ایرانی/گران ترین اثر ایرانی ۴۰ هزار پوند فروخته شد

در بین هنرمندان ایرانی حاضر در حراج، اثر «بدون عنوان» مسعود عربشاهی و فتوگراوورهای فریده لاشایی با نام «هنگامی‌که شمردم، فقط تو بودی اما وقتی نگاه کردم، سایه‌ای بیش نبود»، با برآورد قیمت ۳۰ تا ۴۰ هزار پوند گران‌ترین آثار از مجموع ۱۶ اثر ایرانی عرضه شده‌اند. فتوگراوورهای لاشایی از جهاتی بسیار بااهمیت‌اند زیرا آخرین آثاری هستند که پیش از مرگ هنرمند در سال ۱۳۹۱ خلق‌شده‌اند. این مجموعه متشکل از ۸۰ اثر ملهم از «مجموعه فجایع جنگ» فرانسیسکو گویا است که ۲۰۰ سال بعد توسط لاشایی برای مخاطب مدرن مورد بازبینی قرار می‌گیرد. این چاپ‌ها به همراهی با نوکتورن ۲۱ سی ماینور شوپن و با فیگورهای متحرکی که توسط پروژکتور روی چاپ‌ها پیدا و پنهان می‌شوند به نمایش درمی‌آیند و صحنه‌های وحشیانه جنگ و خاورمیانه جنگ‌زده را تداعی می‌کنند.

سایر آثار ایرانی درخور توجه در این حراج، دو اثر از گروه هنری ایرانی مقیم در امارت متحده عربی، یعنی رکنی حائری‌زاده، رامین حائری‌زاده و حسام رحمانیان است. این گروه که از سال ۲۰۰۹ کار خود را آغاز کرده، سابقه‌ فعالیتش به سال ۱۹۹۹ برمی‌گردد. هنرمندان این گروه که هریک به‌طور جداگانه برای آثار ساتریکال و کنایه‌آمیز خود بر فرهنگ‌عامه و تاریخ سیاسی ایران شناخته می‌گردند در کار مشترک خود روش‌های فردی‌شان را به‌طور مؤثر برای ایجاد یک هنر واحد و چندبعدی به چالش می‌کشند. رویکرد این هنرمندان معمولاً میان‌رشته‌ای است و از اجرا، اینستالیشن، نقاشی و مجسمه‌سازی بهره می‌گیرد. آثار این گروه توسط مجموعه‌های عمومی شناخته‌شده‌ای مثل «موزه لاکما» خریداری‌شده است.

پورتفولیویی از ۴۱ کار طراحی و چاپ متعلق به اردشیر محصص، یکی دیگر از آثار شاخص ایرانی حاضر در این حراج است. این آثار که مستقیماً توسط بنیاد هنرمند به صاحب کنونی‌اش در آمریکای شمالی هدیه داده‌شده، شامل ۳۰ اثر طراحی با جوهر و مداد و ۱۱ اثر چاپ سنگی است. برآورد این آثار در بازه‌ ۱۵ تا ۲۰ هزار پوند قرار دارد و با نقلی از محصص در کاتالوگ حراج قرار گرفته است: «هرگز نمی‌توان چیزی را با هنر تغییر داد. تنها چیزی که می‌توان گفت این است که هنرمندان در هر دوره‌ای از تاریخ، کارنامه‌ای از خود به‌جای می‌گذارند تا مردمان آینده را از اتفاقات زمان خود آگاه کنند […] من صرفاً یک گزارشگر هستم.» سایر آثار ایرانی حاضر در این حراج از رکنی حائری زاده، سهراب سپهری، حسین زنده‌رودی، فریدون رحیمی آسا و مصطفی سرابی است.

نتیجه حراج

حراج ساتبیز خاورمیانه کار خود را در ۲۸ اکتبر ۲۰۲۳ به پایان رساند. ۷۳ هنرمند با ۱۲۳ اثر در این حراج حضور داشتند و با فروش ۶۶ اثر، مجموع فروش ۴،۷۸۰،۰۲۶ میلیون پوند را به دست آوردند. مجموع فروش این حراج کمی بالاتر از میانگین برآوردها به میزان ۴،۵۳۴،۷۸۵ میلیون پوند بوده است. عنوان گرانترین اثر این حراج، به اثر «بدون عنوان» محمد السلیم (Mohammed Al Saleem)  با قیمت ۸۸۹ هزار پوند تعلق گرفت. این اثر رشد چشمگیر ۶۱۱+% را تجربه کرد. بعد از این نقاشی، آثار أوغیت الخوری کالان و سامیه حلبی  (Samia A. Halaby) به ترتیب با قیمت ۴۴۴ و ۳۸۱ هزار پوند در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. اثر «ایشیا» از فخرالنسا زید که بالاترین برآورد را پیش از آغاز حراج به خود اختصاص می‌داد (۳۵۰ تا ۵۵۰ هزار پوند)، با رشد ۲۱-% و با فروش ۲۵۵،۶ هزار پوند در رتبه چهارم در بین گرانترین‌های این حراج قرار گرفت.