اینترنت ملی در چه مرحله‌ای است؟

اما آیا با توجه به شرایط اقتصادی کشور و ظرفیت های موجود داخلی امکان راه اندازی آن تا زمان اعلامی وجود دارد؟

ایجاد شبکه ملی اطلاعات از همان ابتدای معرفی دولت سیزدهم جزو اصلی ترین برنامه ها عنوان شد. ایجاد شبکه ملی اطلاعات از سال ۱۳۸۴ در کشور مطرح شده است و طی ۱۵ سال اخیر دولت ها تلاش کردند این شبکه را راه اندازی کنند، اما تا امروز همچنان ناکام مانده اند.

چند روز پیش عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت رئیسی بار دیگر با تاکید بر جدیت دولت سیزدهم بر راه‌اندازی این شبکه مدعی شد: بر اساس برنامه ارائه شده تا سال ۱۴۰۴ و خیلی زودتر از آن با حداکثر استفاده از توان داخلی و بخش خصوصی، لایه‌های مختلف شبکه ملی اطلاعات را راه‌اندازی می‌کند.

شرایط اقتصادی ‌‌و تحریمی کشور نسبت به سال های گذشته بدتر شده است و همانطور که دیروز مدیرعامل ایرانسل عنوان کرد: راه اندازی این شبکه بدون چالش نخواهد بود چرا که افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی و تحریم موانعی هستند که در پیش روی قرار دارند.

حال این پرسش پیش می آید که با توجه شرایط کنونی کشور دولت جدید می‌تواند پس از سال ها ناکامی شبکه ملی اطلاعات را به ثمر‌ برساند؟

فرامرز رستگار، دبیر و عضو هیئت مدیره سندیکای صنعت مخابرات ایران در پاسخ به این پرسش اظهار کرد: شبکه ملی اطلاعات از لایه های مختلفی تشکیل می شود که تحت یک مدیریت کلان به یکدیگر متصل می‌شوند.

وی ادامه داد: ظرفیت هر یک از این لایه ها باید به صورت جداگانه بررسی و بر اساس آن هماهنگی ها و برنامه ریزی ها انجام شود.

وی ادامه داد: لایه اول زیر ساخت ارتباطی در شبکه ملی اطلاعات، لایه فیزیکی است که انجام عمده آن برعهده شرکت های  بزرگ مخابراتی مانند زیرساخت، مخابرات ایران و اپراتورهای موبایل است.

رستگار لایه دوم را مربوط به زیرساخت اطلاعاتی یا IT مانند، دیتاسنتر ها، شبکه های ابری و...  عنوان کرد.

وی افزود: لایه سوم، خدمات پایه، پلتفرم ها، محتوا و شبکه های اجتماعی، اپلیکشن ها هستند.

رستگار با تاکید بر اینکه مدیریت ارتباط هر لایه با سایر لایه ها بسیار پر اهمیت است، اظهار کرد: بر اساس «نگاشت نهادی» که توسط شورای عالی فضای مجازی ابلاغ شده ۵۳ جزء در راه اندازی شبکه ملی اطلاعات دخیل اند که متولی هرکدام مشخص شده است.

وی ادامه داد: از ۵۳ جزء ، ۳۷ مورد مشخصا بر عهده وزارت ارتباطات است و در برخی از اجزا هم مسئولیت مشترک دارد ، به عبارت دیگر وزارت ارتباطات مسئول  بیش از  ۷۰ درصد اجرا و راه اندازی این شبکه است.

رستگار معتقد است وزارت ارتباطات به عنوان متولی اصلی راه اندازی شبکه ملی  اطلاعات باید به صورت شفاف برنامه و طرح های خود را برای بخش خصوصی روشن و آن را اعلام کند.

وی یادآور شد: تا زمانی که وزارت ارتباطات برنامه مشخص خود را اعلام نکند و تقاضا در این حوزه معلوم نشود، بخش خصوصی به رغم تمام توان و ظرفیتی که دارد نمی تواند برنامه ریزی منسجمی داشته باشد و تجهیزات، نرم افزارها و خدمات را به موقع در اختیار مجریان قرار دهد .

رستگار گفت: به همین منظور کنفرانس ظرفیت برای شبکه ملی اطلاعات توسط بخش خصوصی برگزار  شد که بخش اول آن شامل معرفی زنجیره تامین داخلی بود و بخش دوم آن که شامل برنامه توسعه و بومی سازی شبکه ملی اطلاعات است، با مشارکت تشکل ها و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در اوایل آبان ماه برگزار خواهد شد.

وی خواستار آن شد که وزارت ارتباطات برنامه خود را بدون توجه به تحریم و مشکلات مالی مطرح کند تا بر اساس آن بخش خصوصی نیز قدم های خود را بردارد.

رستگار تصریح کرد: اگر مدیریت مناسب وزارت ارتباطات برای همگامی و همکاری همه لایه های مختلف شبکه ارتباط باشد، این طرح با توجه به توان بخش خصوصی زودتر از سال ۱۴۰۴ به نتیجه خواهد رسید.