مبارزه با جرائم سایبری با کمک هوش مصنوعی

فرقی نمی‌کند که یک کارمند از دورکاری ایام کرونا لذت ببرد یا علاقه‌مند به حضور در محل کار خود و انجام وظایفش به شکل رسمی باشد، درهرحال مجرمان سایبری از افزایش ناگهانی میزان دورکاری برای رسیدن به اهداف خود نهایت استفاده را می‌کنند. برای یک مجرم سایبری افزایش بازه زمانی حضور افراد در اینترنت یک فرصت طلایی است. اِی جی باهالا رئیس بخش راه‌حل‌های سایبری و اطلاعاتی شرکت مستر کارت می‌گوید در عرض چند هفته ما شاهد نوعی از فرایند دیجیتالی شدن بودیم که به شکل منطقی این فرایند باید در طی چند سال اتفاق بی افتد و این سرعت تغییر شرایط عوارض ناخواسته برای ما داشته است. این شرکت شاهد افزایش ۴۷ درصدی گزارش‌های ناظران کلاه‌برداری بودیم و درعین‌حال میزان کلاه‌برداری جهانی نیز در طی این چند ماه گذشته به بالاترین شاخص ۲۰ سال اخیر رسیده است.

مجرمان سایبری باهوش‌تر می‌شوند

در شرایط کنونی معضل جرائم سایبری صرفاً معطوف به افزایش کمی و آمار تصاعدی این دسته از جرائم نیست، بلکه ازنظر کیفی و اشکال وقوع جرم نیز شاهد جرائمی به‌مراتب پیچیده‌تر هستیم. به گفته آقای باهالا نسل جدید جرائم سایبری به‌شدت مبتنی بر تاکتیک‌های پنهان‌کاری است و در یک رشد بی‌سابقه از هر سه جمله سایبری در یک حمله از هوش مصنوعی برای تقلید رفتارهای انسانی استفاده می‌شود که حاکی از به صدا درآمدن یک زنگ خطر است. نیل کاستیگان مدیر بخش بیومتریک رفتاری شرکت BehavioSec می‌گوید دوران استراتژی قدیمی دیوارهای بلند و خندق‌های عمیق گذشته است و در حملات مدرن پس از عبور از موانع اولیه با فریبکاری از شیوه‌هایی مانند مهندسی اجتماعی، دسترسی از راه دور و اسب تروآ استفاده می‌شود. بااین‌وجود تنها مجرمان سایبری از هوش مصنوعی به نفع خود استفاده نمی‌کنند.

به‌عنوان‌مثال، شرکت مستر کارت سال‌هاست که با جای گذاری و توسعه ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی در سیستم‌عامل خود حجم عظیمی از داده‌ها و خدمات را به شکل آسان و ایمن مدیریت می‌کند. هوش مصنوعی با شناسایی حملات سایبری، حفره‌های امنیتی، خطرات هک شدن و نواقص دیوارهای امنیتی اکوسیستم دیجیتال را برای دولت‌ها، بانک‌ها، بازرگانان و کاربران امن‌تر می‌کند. مستر کارت در طول یک سال اخیر با بهره‌مندی از این ابزار از وقوع کلاه‌برداری‌های سایبری درمجموع به مبلغ 20 میلیارد دلار جلوگیری کرده است. هوش مصنوعی امکان صحت سنجی معاملات فیزیکی و اینترنتی را در کسری از ثانیه فراهم می‌کند. مستر کارت با طراحی الگوریتم «Mastercard’s Decision Intelligence» به شکل خودکار نحوه استفاده معمول صاحب حساب از کارت‌بانکی خود را می‌آموزد و رفتارهای عادی و غیرعادی در برداشت وجه را تشخیص می‌دهد.

نظارت بر معاملات در زمان واقعی آن‌ها را ازنظر احتمال وقوع کلاه‌برداری رتبه‌بندی می‌کند. باهالا می‌گوید در برخی موارد تجزیه‌وتحلیل اطلاعات عملکرد صاحب حساب احتمال کلاه‌برداری را 53 درصد کاهش می‌دهد. این امکان به‌ویژه برای خرده‌فروشان آنلاین که در هنگام معامله شناخت محدودی از مشتری دارند بسیار مهم است.

هوش مصنوعی با پشتیبانی از فناوری بیومتریک به تغییر تجربه مصرف‌کننده کمک می‌کند. فناوری پیشگام مستر کارت با استفاده از یادگیری ماشینی می‌تواند یک پروفایل از الگوهای رفتاری کاربر را از سرعت تایپ کردن تا حرکت ماوس ایجاد کند. این فناوری با ردیابی تعامل پیوسته یک حساب با یک ابزار مشخص به‌راحتی می‌تواند دروغ‌هایی را تشخیص دهد که نشان می‌دهد مهاجم کسی نیست که ادعا می‌کند یا حتی اصلاً یک شخص حقیقی نیست و یک ربات است. ربات‌ها از مهم‌ترین تهدیدات امنیت سایبری هستند که به لطف فناوری بیومتریک رفتاری می‌توان به‌راحتی آن‌ها را شناسایی و خنثی کرد.

الگوریتم‌های یادگیری بیومتریک رفتاری هرچقدر که داده‌های بیشتری را تجزیه‌وتحلیل کنند می‌توانند در شناسایی الگوهای مشکوک پیچیده بهره‌وری مؤثرتری داشته باشند و شرکت‌هایی مانند مستر کارت را یک گام جلوتر از مجرمان سایبری قرار دهند. باهالا با اشاره به توانایی‌های منحصربه‌فرد این فناوری بیان می‌کند که به‌تازگی یک حمله پیچیده صرفاً با تجزیه‌وتحلیل حالت قرارگیری گوشی موبایل خنثی شد. در این مورد اخیر، سرعت تایپ اطلاعات برای شخصی که از تلفن خود درحالی‌که روی میز قرار دارد استفاده می‌کند غیرممکن تشخیص داده شد و بلافاصله هوش مصنوعی مستر کارت را مطلع می‌کند که یک ربات در حال انجام معامله است. با ترکیب معیارها و اطلاعات مختلفی که در اختیار این فناوری قرار دارد این فرصت ایجاد می‌شود که رفتارهای غیرمعمول به‌سرعت تشخیص داده‌شده و قبل از وقوع جرم و ایجاد خسارت متوقف شوند.

اِی جی باهالا معتقد است که هوش مصنوعی همانند تمام فناوری‌های ساخت دست بشر می‌تواند برای مقاصد خوب یا بد استفاده شود. با استفاده از فنّاوری‌های مفید می‌توان اطمینان حاصل کرد که به‌عنوان یک جامعه در مسیر پیشرفت گام برمی‌داریم و افراد معدودی که سعی بر سو استفاده دارند نمی‌توانند مانع ما شوند.

تهیه‌کننده: امیر عباس رکنی (کارشناسی ارشد جزا و جرم‌شناسی دانشگاه علوم قضایی)

تهیه‌شده در گروه مطالعات اخلاقی فضای مجازی