پیامدهای استفاده از فیلترشکن / نکته مهمی که مردم باید بدانند

بیش از ۴۰ روز است که اینترنت حداقلی که در گذشته سرعت مناسبی نداشت و از ابتدای سال ۱۴۰۱ هزینه استفاده از آن چند برابر شده بود، محدود شده است. این محدودیت بیشتر در برابر اینستاگرام و واتس اپ اجرایی شد. پلتفرم‌هایی که دقیقا با کسب و کار مردم ارتباط مستقیم  دارند. در حالی این پلتفرم‌ها محدود شده است که جایگزین مناسبی برای آنها در کشور وجود ندارد و کارشناسان معتقدند که استفاده از جایگزین ملی نوعی خود تحریمی در برابر فناوری‌های روز و بین‌المللی است. سوالات زیادی پیرامون وضعیت اینترنت و استفاده از فیلترشکن مطرح است که در خصوص این سوالات گفتگویی با سینا تفنگچی، کارشناس فناوری‌های نوین داشتیم. در ادامه همراه ما باشید. 

سینا تفنگچی، کارشناس فناوری‌های نوین درباره جدی‌تر شدن فیلترینگ فضای مجازی گفت: در دولت آقای احمدی‌نژاد با همفکری رضا تقی‌پور وزیر ارتباطات وقت و رسول جلیلی رئیس فعلی دانشگاه شریف، روند تفکراتی ارائه اینترنت با سرعت ۲۵۶ کیلوبایت، طبقه‌بندی شدن اینترنت، ارائه فیلترشکن به صورت قانونی و مواردی از این دست آغاز شد. این افراد از اصلی‌ترین پیش‌برنده‌ها یا بسترسازان فیلترینگ و طرح صیانت طی سال‌های اخیر بوده‌اند.

او ادامه داد: عمر آن دولت و افراد مرتبط با این تفکر، به این حد نرسید که بتوانند اندیشه‌ خود را به تصویب رسانده و در جامعه اجرایی کنند. دولت دوازدهم نیز به‌دنبال توسعه دستاوردهای گوناگون در حوزه افزایش پهنای باند و توسعه زیرساخت و مخالف اجرایی شدن طرح‌هایی مانند صیانت در ابعاد گوناگون بود تا اینکه دوباره نوبت به همان افراد و همان اندیشه‌های قبل در دولت سیزدهم رسید. به این ترتیب، مدافعان اعمال محدودیت‌ها به‌دنبال تصویب اندیشه‌های خود زیر سایه شورای‌عالی فضای مجازی و مجلس شورای اسلامی هستند و بدون بروزرسانی تفکرات خود، می‌خواهند مسیر اندیشه‌های خود را پیش بگیرند.

استفاده از فیلترشکن‌های قانونی

کارشناس کسب‌وکار‌های مجازی درباره هدف اصلی از اعمال فیلتر‌های جدید اظهار کرد: این طرح در ابتدا با هدف دسترسی محدود و مبتنی بر طبقه‌بندی ایجاد شد. بر این اساس، دسترسی به اینترنت در ۵ طبقه روحانیون، اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها، روزنامه‌نگاران، سیاسیون، دانش‌آموزان و دانشجویان بنا بر نیاز آنها تقسیم می‌شود. اگر افراد نیاز به دسترسی بیش از آنچه برای آنها در نظرگرفته شده دارند، می‌توانند از فیلترشکن‌هایی که به صورت قانونی به فروش می‌رسند، استفاده کنند که مبتنی بر آن، محدودیت‌هایی برای این فیلترشکن‌ها در نظر گرفته می‌شود.

پیامدهای مهم استفاده از فیلترشکن

او با اشاره به پیامدهای استفاده از فیلترشکن بیان کرد: این فرآیند چند مسئله ایجاد می‌کند. ابتدا موضوع افزایش شکاف آگاهی مطرح است که اختلاف‌های طبقاتی در حوزه علم و دانش ایجاد می‌شود. طبقه ثروتمند با خرید فیلترشکن‌، دسترسی به اطلاعات خود را تقویت می‌کند و قشر ضعیف جامعه برای دستیابی به اطلاعات به مشکل بر می‌خورند. دوم اینکه کاهش دسترسی عمومی به نظام اینترنتی موجب می‌شود نیازهای اطلاعاتی مردم به سرعت پاسخ داده نشود. سوم اینکه با توجه به محدودیت‌های احزاب و رسانه‌ها، نظام آگاهی بخشی نیز یک‌سویه شده و عموم مردم که دسترسی کمتری نیز به تهیه فیلترشکن دارند، نمی‌توانند چندسویه وقایع را بررسی کنند.

تفاوت بین استفاده از اینترانت و اینترنت

تفنگچی با توجه به درآمدهای حاصل از دسترسی به اینترنت بین‌الملل اظهار کرد: تفاوتی که بین استفاده از اینترانت و اینترنت وجود دارد، موجب شده افرادی که می‌خواهند از اینترنت بین‌الملل بهره‌مند شوند، تعرفه ۴ برابری پرداخت کنند و در نتیجه درآمد خوبی نصیب سایت‌های بین‌المللی شود. در کنار  محدودیت در دسترسی به اینترنت، پلتفرم‌ها با سرعت و پهنای باند کمتر همراه شده که مردم مجبور به استفاده از فیلترشکن شوند.

او در ادامه خاطرنشان کرد: این امر موجب تقویت نارضایتی عمومی شده و با توجه به اینکه اساسا محدودیت منجر به واکنش می‌شود، مردم نسبت به حضور در پلتفرم‌های داخلی و بهره‌مندی از خدمات در نظرگرفته شده، مقاومت کرده و ممکن در بهترین شرایط نیز از این خدمات استفاده نکنند. بدیهی است به‌دنبال این اقدامات یک تقابل آشکار میان دولت و ملت شکل خواهد گرفت که منجر به کاهش سرمایه اجتماعی نظام حاکم خواهد شد.

راهکار کارآمد برای جلوگیری از حمله‌های هکری

سینا تفنگچی با بیان راهکار برای جلوگیری از حمله‌های هکری، عنوان کرد: راهکار مناسب این است که برای پیشگیری از آسیب‌های هکری در سازمان‌ها، دوره‌های آگاهی‌بخش سواد مالی و مقابله با تهاجم بدافزارها برگزار شود. در این صورت، کاربران با استفاده از تکنولوژی‌های جدید می‌توانند به‌درستی از شرایط حضور در پلتفرم‌ها و استفاده بهینه از آنها آگاه شده و با افزایش سواد و دانش تخصصی خود، کمتر تحت گمراهی بدافزارها و سایت‌های فیشینگ قرار می‌گیرند.

او در پایان تصریح کرد: صرف هزینه برای ارسال هشدارهای پیامکی نمی‌تواند راهکار خوبی برای افزایش سطح آگاهی مردم باشد و زمانی که محدودیت‌ها تقویت شود، مردم ناگزیر به سمت استفاده از راهکارهای جایگزین می‌روند. در نتیجه رفع محدودیت‌ها، افزایش سطح دسترسی مطلوب با نظام جهانی و ایجاد کارگاه‌های آموزشی در سطح سازمان‌ها، می‌تواند اقدامات مطلوب‌تری باشد که نهادهایی مانند معاونت پیشگیری از جرم قوه قضاییه و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با کمک یکدیگر می‌توانند برای آن برنامه‌ریزی کنند.