نقش مهم معدن در تمدن بشری

به مناسبت هفته معدن گفت‌وگویی داشتیم با پیمان افضل استاد دانشگاه و با وی در مورد فلسفه و معنای معدن به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه می‌توانید این گفت‌وگو را بخوانید:

معدن یعنی آغاز همه چیز، یعنی صنعت، تمدن و فرهنگ همگی با معدن شروع شده‌اند، و فلسفه این نامگذاری به عصرهای گوناگون تمدن بشری بر می‌گردد که بنام یک ماده معدنی نامگذاری شده است. همانند عصر زر، عصرآهن، عصر برنز، عصر مفرغ، عصر سنگ، وقتی ما به این اسامی توجه می‌کنیم می‌بینیم که با استفاده از اینها بشر پی در پی تمدن وخودش را به سمت پیشرفت سوق داده است و بدنبال اینها صنایع دیگه را پایه گزاری کرده است

معدن در کتب مقدس

وی در مورد صنایع که بعد معدن پایه‌گذاری شده است گفت: بشر بعد از معدن کشاورزی را توسعه داد و انقلاب‌های متعدد تمدنی فرهنگی و صنعتی را با معدن به‌وجود آورد.

افضل ادامه داد: همچنین اهمیت معدن آن قدر زیاد است که در کتاب‌های مذهبی هم در مورد معدن و مواد معدنی صحبت شده ما در قران سوره حدید را داریم. در اوستا بحث‌های زیادی در مورد مواد معدنی و کانی شناسی داریم در کتابهای هندیان به‌خصوص اوپانیشاد در این موارد خیلی صحبت شده است. در بسیاری از افسانه‌های کشورهای باستانی از جمله کشور ما به نوعی به بحث معدنکاری بر میگردد.  وقتی ما میگوییم هوشنگ شاه برایمان مهم است برای این است که آتش را کشف می‌کند و با آتش فولاد می‌سازد و بر اساس آن ایرانیان جشن سده را می‌گیرند.

اهمیت معدن در دنیا

وی افزود: معدن از اول تمدن بشری با ما همراه بوده است ونقش مهمی را ایفا کرده است. دانشمندان و دانایان زیادی در طول تاریخ روی این مسئله کار کرده‌اند و کتابها نوشته‌اند. مثلا در ایران بزرگانی چون «ابوعلی سینا» در «دانشنامه علایی» یا «ابوریحان بیرونی» در کتاب «التفهیم» یا اثر ارزنده‌اش «ماللهند» که در سفر هند با زبان فارسی در مورد مواد معدنی و گوهرها نوشته است یا کتاب «تنسوخ نامه ایلخانی» «خواجه نصیرالدین طوسی» که صد و چهل الی صد وپنجاه نوع کانی را در این کتاب معرفی کرد. کتاب دی متالیکای جولیوس آگریکولا که با وجود اینکه خیلی از مطالبش امروز مورد تایید نیست ولی پایه‌ای برای دانش زمین شناسی اقتصادی و معدن شناسی در دنیا شد

 این استاد دانشگاه در ادامه افزود: خیلی از این بحث‌ها که گفته شد بیانگر آن است که چقدر معدن بحث با اهمیتی هست در دنیا، و درکشور ما هم معدن مسئله‌ای مهم است. دلیل آن نیز زون های زمین شناسی است که از کشور ما عبور می‌کند. بعضی از کشورها مثل کانادا و استرالیا از این نعمت خدادادی به درستی بهره گرفتند ولی کشور ما متاسفانه جز آن دسته کشورهایی است که مثل کشورهای افریقایی یا بعضی از کشورهای امریکای لاتین نتوانسته از این منبع خدادادی درست استفاده کند.

آغاز عصر جدید معدن در ایران؟

وی در مورد آغار عصر جدید معدن در ایران گفت: ما در طول صد الی دویست سال گذشته یعنی بعد از جنگ ایران و روسیه یک حرکاتی را روی معدن شروع کردیم و از دوره پهلوی یعنی حدودا صد سال پیش مدرن‌سازی معادن و صنایع وابسته شروع شد. صنایع ذوب آهن، شیشه‌سازی آلومینیوم‌سازی و مس همه وارد کشور شد وبعد از انقلاب هم گسترش بسیار زیادی پیدا کرد. به خصوص دولت مرحوم هاشمی و دولت آقای خاتمی روی بخش معدن بسیار سرمایه‌گذاری کردند. دولت‌های بعدی هم در ادامه راه کارهایی انجام دادند و میزان تولید مواد معدنی در کشور بالا رفت اما نباید فراموش کرد که به نسبت به کشورهای دارای معدن به شدت ما عقب هستیم.