عمق اکتشافات معدنی در ایران فاجعه است!

اکتشاف سیستماتیک و استفاده از روش ژئوفیزیک هوایی ازجمله روش‌های نوینی هستند که سازمان زمین‌شناسی ایران همگام با دنیا جهت بهره‌روی بهتر از ذخایر معدنی کشور از آن‌ها استفاده می‌کند و در این راستا نیز برای سال‌های آینده برنامه‌های مدونی را در نظر گرفته است.

علیرضا شهیدی در گفت‌وگو با گسترش نیوز اظهار داشت: طی سال‌های گذشته سازمان زمین‌شناسی در بحث اکتشافات ورود کرده و در مقیاس یک صد هزار تمام نقاط کشور را از نظر پتانسل اکتشافی شناسایی کرده است که نتایج مطلوبی حاصل شد و خروجی‌های زیادی را در پی داشت که در حال حاضر این خروجی‌ها به معادن کوچک و بزرگ تبدیل شده‌اند. در شرایط فعلی نیاز کشور حول موضوع تامین مواد اولیه و خام مورد نیاز صنایع معدنی کشور می‌چرخد که در برخی عناصر این موضوع با خطر مواجه است. اگر در آینده اکتشافات در بعضی از عناصر مانند آهن، مس و آلومینیوم به کندی پیش رود قطعا با کمبود مواد اولیه در صنایع مختلف مواجه خواهیم شد.

وی افزود: با توجه به اینک سازمان زمین‌شناسی یک سازمان حاکمیتی بوده و متولی امر اکتشاف است، پایش ذخایر معدنی کشور را در برنامه‌های سال ۱۴۰۰ خود قرار داده است. در بخش پایش ذخایر معدنی میزان ذخیره‌های معدنی کشف شده و مصرف شده مورد بررسی قرار می‌گیرد و همچنین دورنمای این ذخایر چگونه است. به عنوان مثال در رابطه با سنگ آهن می‌توان گفت در بازه زمانی ۱۲ ساله اگر اکتشافی صورت نگیرد و با همین وضعیت فعلی صنایع معدنی از مواد خام استفاده کنند، میزان ذخایر تا ۱۲ سال کفاف صنعت را می‌دهد و دیگر آهن نخواهیم داشت.

برنامه افزایش میزان ذخایر معدنی در کشور

شهیدی تصریح کرد: در این صورت ما این خبر را اعلام می‌کنیم تا سازمان‌های دولتی، خصوصی و شرکت‌هایی که کار اکتشافی انجام می‌دهند بر این قضیه تمرکز می‌کنند تا عملیات اکتشافی جدید آغاز شود. اکتشاف یک پروسه بسیار طولانی دارد و در دنیا برای اینکه یک کانسار یا یک ماده معدنی به یک معدن تبدیل شود به طور میانگین هفت سال زمان برای عملیات اکتشاف در نظر گرفته می‌شود.

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی ابراز کرد: متاسفانه بازه زمانی هفت سال در کشور ما به ۱۵ تا ۲۰ سال افزایش می‌یابد، بنابراین برای اینکه بتوانیم در آینده تامین‌کننده ماده خام و معدنی مورد نیاز صنایع باشیم باید میزان سرعت در عملیات اکتشافی را افزایش دهیم. با توجه به اینکه شناسایی در سطح در شرایط نسبتا خوبی انجام شده و همچنین با توجه به وضعیت زمین‌شناسی کشور به گونه‌ای است که بر روی کمربند متالوژنی قرار دارد به نظر می‌رسد که مواد معدنی مناسبی را در عمق وجود داشته باشد.

وی توضیح داد: از آنجایی که ذخایر معدنی بزرگ در دنیا در اعماق ۱۰۰ تا ۱۵۰ متری قرار دارند ما نیز به دنبال آن هستیم از تکنولوژی‌های نوین استفاده کنیم و عمق اکتشاف در کشور را افزایش دهیم. در حال حاضر عمق اکتشاف در کشور کمتر از پنج متر بوده و این در حالی است که عمق اکتشاف در کشورهای پیشرفته به بیش از ۴۰۰ متر نیز می‌رسد. برای اینکه در این راستا به یک عملکرد مطلوب برسیم باید ذخایری که در عمق قرار دارند به خوبی شناسایی شوند و از تکنولوژی نوین بهره بگیریم که سازمان زمین‌شناسی از روشی به نام ژئوفیزیک هوایی برای این منظور استفاده می‌کند و تا کنون موفق شده که میزان زیادی ماده معدنی همچون آهن و مس را مورد اکتشاف قرار دهد.

شهیدی مطرح کرد: سازمان زمین‌شناسی امسال به صورت پایلوت تمام برنامه‌هایی که قرار بر انجام آن‌ها در برنامه پنج ساله هفتم بود را گنجانده و امیدواریم که از سال آینده به صورت برنامه‌های مدون سازمان اجرا و عملیاتی خواهیم کرد. یکی از طرح‌ها، تغییر مقیاس کارهای زمین‌شناسی از یک صد هزارم به یک پنجاه هزارم است که این مقیاس چهار برابر دقت کارهای زمین‌شناسی را افزایش می‌دهد. بحث تولید اطلاعات پایه نقشه‌های زمین‌شناسی نسل دو امسال مورد بررسی قرار می‌گیرد تا به مرحله اجرا برسد. نقشه‌های زمین‌شناسی نسل دو سرور پایه هستند و با آخرین تکنولوژی و متدی کع در دنیا در حال اتفاق افتادن است، انجام خواهد گرفت.

تکنولوژی نوین خدمت به بخش اکتشافات

رئیس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات‌ معدنی تاکید کرد: یکی از کارهایی که سازمان زمین‌شناسی برای آن برنامه‌ریزی کرده، اکتشاف سیستماتیک است که در این نوع اکتشاف چهار نوع لایه ژئوشیمی، فلزی، غیر فلزی، سنگ‌هی ساختمانی و عناصر نادر خاکی را گنجانده شده است که به عملیات امکان برداشت این چهار لایه به صورت هم زمان با هم وجود دارد. در همین راستا برای افزایش دقت کار آزمایشگاه‌های سازمان بع روزرسانی کرده‌ایم و استانداردهای بسیار مناسب تهیه کرده‌ایم و امیدوار هستیم نتایجی که خروجی دستگاه‌ها و آزمایشگاه شیمی است در حد استاندارد بین‌المللی باشد تا بتوانیم در کوتاه‌ترین زمان به بهترین نتیجه برسیم.

وی در پایان خاطرنشان کرد: ضمن اینکه پایش ذخایر معدنی نیز برای اولین بار در سازمان قرار بر این است که اتفاق بیفتد که کار بسیار بزرگی محسوب می‌شود و به عنوان یک بانک اطلاعاتی می‌تواند در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد و چنانچه برای شرکت‌هایی که بخواهند در جهت گسترش صنایع معدنی مشارکت داشته باشند به نقشه راه بدل می‌شود تا از فضاهایی که حاوی مواد معدنی هستند به طور کامل مطلع شوند.