اجرای طرح تولید بدون کارخانه

سعید زرندی یکی از سیاست‌های جدی وزارت صمت در سال ۹۹ و ۱۴۰۰ را موضوع استفاده از ظرفیت خالی واحدهای تولیدی اعلام کرد و گفت: وزارت صمت به جای تمرکز بر روی سرمایه‌گذاری اولیه، صنایع دارای ظرفیت و صنایعی که در سال‌های گذشته ظرفیت سازی‌های خوبی در آنها شده را محور کار قرار داده است.

معاون طرح و برنامه وزارت صمت یکی از دلایل بهبود وضعیت تولید در سال گذشته را استفاده از ظرفیت‌های خالی تولید دانست و تصریح کرد: در این خصوص دلایل زیادی نقش داشته اما از مهم‌ترین آنها استفاده از ظرفیت‌های خالی واحدهای تولیدی و پیگیری احیای واحدهای راکد و تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام بوده است.

استفاده از ظرفیت‌های خالی واحدهای تولیدی با طرح تولید بدون کارخانه

زرندی با اشاره به اینکه تولید قراردادی یا همان تولید بدون کارخانه، یک تجربه موفق جهانی است، اظهار کرد: در دنیا چند موضوع برای استفاده از ظرفیت خالی واحدها وجود دارد که یکی از آنها تولید بدون کارخانه است، این روش یک نگاه جدید به حوزه تولید کشور است. زمزمه اجرای این روش بالغ بر ۱۰ سال در کشور وجود داشت اماجمع‌بندی حاصل نشده بود؛ به رسمیت شناختن این سیاست به عنوان روشی از تولید خواسته مکرر بخش خصوصی نیز بود که با توجه به مزایای آن مورد توجه وزارت صمت قرار گرفت.

وی اجرای این طرح را نتیجه پیگیری‌های چند ساله و ایجاد هماهنگی بین نظرات مختلف عنوان کرد و افزود: این روش با نگاه اینکه تولید فقط کارخانه ساختن نیست بلکه استفاده خوب از ظرفیت‌های موجود است، تعریف می‌شود و در حقیقت یک توانمندی مهندسی بازرگانی برای تولید برون سپاری شده است؛ با استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی موجود کشور نسبت به طراحی محصول، بازاریابی و عرضه محصولات با نشان و برند خاص اقدام می‌شود.

سابقه موفق اجرای طرح تولید بدون کارخانه

بر اساس توضیحات زرندی این روش از سال ۱۹۷۵ و بیشتر در صنایع دارویی کشورها مورد استفاده قرار گرفت و تا سال ۱۹۹۶ در صنایع دارویی اروپا و امریکا گسترش پیدا کرد؛ بین ۱۹۹۷ تا ۲۰۱۰ شرکت‌های بزرگ به‌خصوص در حوزه دارویی، بیشترین استفاده را از این روش داشتند و بعد از آن با یک مدل جدید این موضوع را بررسی کردند.

مزایای استفاده از تولید قراردادی در بخش تولید

وی با استناد به مطالعات جهانی، پیگیری ۱۰ درصد رشد تولید سالیانه دنیا و بررسی بیش از ۲۰۰ میلیارد دلار بازار جهانی را بر اساس این مدل تولید برآورد کرد و گفت: با اجرای این طرح می‌توانیم شاهد رشد خوب در تولید کشور باشیم؛ نکته اصلی موضوع تولید بدون کارخانه که برای رسیدن به هدف استفاده از ظرفیت‌های خالی موجود است این است که واحدهای جدید می‌توانند بر حوزه تحقیق و توسعه R&D که یکی از نیازهای اصلی تولید کشور است، تمرکز داشته باشند.

وی این روش را به عنوان یک فرصت که نیاز به حداقل سرمایه‌گذاری ثابت و کمترین زمان مورد نیاز برای ورود به بازار معرفی کرد که موجب تنوع محصول تولیدی و طرح بحث انعطاف‌پذیری و نوآوری در زمینه تولید و همچنین تمرکز بر روی بازاریابی، فروش و توسعه صادرات می‌شود.

زرندی با ابراز امیدواری نسبت به اجرای موفق این طرح و حصول نتایج مثبت آن در رشد تولید، بیان کرد: اجرای کامل این طرح به عنوان یکی از محرک‌های جدی برای توسعه تولید ایران، نه تنها موجب تکمیل ظرفیت‌های خالی موجود در بخش تولید می‌شود که به دلیل ایجاد تمرکز روی تولید و برون‌سپاری موضوع فروش و بازاریابی، سودآوری بیشتر را ایجاد می‌کند.

معاون طرح و برنامه وزارت صمت کاهش سرمایه در گردش را از دیگر مزایای اجرای این طرح نام برد و افزود: وزارت صمت سعی کرد این ادبیات جدیدی که سال‌ها در دنیا حاکم بوده است را به دستگاه‌های اجرایی ایران هم بشناسند که البته برای این کار نیاز به فرهنگ‌سازی و ایجاد مشوق برای حرکت در این مسیر داریم.

ضرورت تبدیل فعالیت‌های بازرگانی به بازرگانی-تولیدی

وی با اشاره به سیاست ایجاد ارتباط بین واحدهای مختلف تولیدی و معرفی فرصت‌های موجود سرمایه‌گذاری به سرمایه‌گذاران تصریح کرد: برای کسب نتایج مورد هدف، چند اقدام جانبی مانند افزایش مدت اعتبار کارت‌های بازرگانی و یا کاهش زمان ترخیص در گمرک باید اجرا شود؛ اقداماتی که فعالیت را از جنس بازرگانی به بازرگانی- تولیدی تبدیل کند.

ادغام و اکتساب بنگاه‌ها، بال دوم سیاست استفاده از ظرفیت خالی واحدهای تولیدی

وی در ادامه صحبت‌های خود به اجرای سیاست ادغام و اکتساب در آینده نزدیک خبر داد و گفت: موضوع مربوط به ادغام و اکتساب بنگاه‌ها نیز به زودی جمع‌بندی‌اش را انجام می‌دهیم و بخشی که مربوط به وزارت صنایع و معادن است را اعلام خواهیم کرد؛ اجرای این سیاست در کنار تولید بدون کارخانه به عنوان دو بال می‌توانند یک نگاه جدید را به تولید ایران فراهم کنند که ذیل برنامه استفاده از ظرفیت خالی واحدها در حال انجام و پیگیری هستند.

زرندی از استقبال خوب بخش دارویی و صنایع غذایی از اجرای این طرح خبر داد و تصریح کرد: شرکت‌های خارجی یکی از ظرفیت‌ها و علاقمندی‌هایی بودند که مکرر با ما مکاتبه داشتند و با توجه به نیاز تولید کشور به فناوری است، این شرکت‌ها می‌توانند با آوردن فناوری به عنوان آورده با کارخانه‌های موجود، ثبت برند کنند.

ارتقاء کیفیت تولیدات و ورود به بازارهای بین‌المللی

معاون وزیر صمت افزایش کیفیت و ارتقاء استانداردهای تولید را از دیگر مزایای استفاده از این طرح عنوان کرد و یادآور شد: هر کالایی را که در بازارهای جهانی مطرح شود، خود به خود استانداردهای آن ارتقا پیدا خواهد کرد و در واقع اجرای این طرح، ضمن واردات فناوری‌های سطح بالاتر و استفاده از ظرفیت صادراتی، با در نظر گرفتن امتیازاتی موجب ترغیب و تشویق تولید نیز خواهد بود.

ضرورت حذف نگاه سختگیرانه به حوزه تولید و صادرات

زرندی در پایان ضمن ابراز امیدواری نسبت به رشد مثبت و قابل قبول تولید در امسال، ثبات اقتصاد کلان و حذف نگاه سختگیرانه به تولید و صادرات را در رسیدن به هدف، ضروری و کمک‌کننده دانست و اظهارکرد: هر زمانی که نگاه سختگیرانه و یا بدبینانه به حوزه تولید و یا صادرات داشتیم از هدف رشد و رونق تولید بازمانده‌ایم؛ نگاه ما در وزارت صمت این است که با کاهش دخالت‌های بخش‌های مختلف در این حوزه‌ها، سرعت رشد تولید افزایش پیدا کند.