مردم دوباره می‌توانند به بورس اعتماد کنند؟

بررسی معاملات بورسی انواع کالاها به خصوص فلزات اساسی از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ حاکی از افت و خیزهای بسیار است که در دو سال نخست روند مثبت بود و در یک سال اخیر ریزش صورت گرفت، اما در مجموع میزان سوددهی در بورس فلزات اساسی در این سه سال بیش از زیان آن بوده است.

احد علیخانی در گفت‌وگو با گسترش نیوز اظهارکرد: افرادی که در بورس سرمایه‌گذاری می‌کنند باید یک چشم‌انداز بلندمدتی را برای خود برنامه‌ریزی کنند. شاخص بورس را اگر از بهمن ۱۳۹۷ مورد بررسی قرار دهیم متوجه خواهیم شد که در سال ۱۳۹۹ و در طول مدت دو سال حدود ۹.۳ برابر رشد داشته و این در حالی است که از اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ تا اردیبهشت ماه ۱۴۰۰، شاخص بورس حدود ۶۶ درصد ریزش را تجربه کرد. در مجموع از بهمن ۱۳۹۷ تا اردیبهشت ۱۴۰۰ شاخص کل بورس ۵.۵ برابر افزایش داشته است. اگر بخواهیم به صورت تخصصی شاخص بورس در فلزات اساسی که شامل فملی و فولاد می‌شود را مورد بررسی قرار دهیم باید گفت که تقریبا تاثیر یکسانی در شاخص کل بورس داشتند که از بهمن ۱۳۹۷ تا اردیبهشت ۱۳۹۹ به میزان ۲.۶ برابر رشد داشت.

وی افزود: همچنین میزان شاخص کل فلزات اساسی از اردیبهشت ۱۳۹۹ تا اردیبهشت ۱۴۰۰، حدود ۶۷ درصد ریزش داشته است. اگر به صورت بلند مدت به این روند نگاه کنیم از بهمن ۱۳۹۷ تا اردیبهشت ۱۴۰۰، شاخص بورس فلزات اساسی ۶.۴ برابر رشد را تجربه کرده است. در میان کانه‌های فلزی مانند شرکت‌های کچاد، کگل، کنور و ومعادن شرایط متفاوتی نسبت به شاخص کل بورس و شاخص فلزات اساسی دارند. این شرکت‌ها از بهمن ۱۳۹۷ تا اردیبهشت ۱۳۹۹ حدود رشد ۶.۶ برابری داشته‌اند و از اردیبهشت ۱۳۹۹ تا اردیبهشت ۱۴۰۰ حدود ۲۰ درصد ریزش را تجربه کردند و در بلند مدت از بهمن ۱۳۹۷ تا اردیبهشت ۱۴۰۰  چیزی حدود ۵۰۰ درصد رشد در شاخص این گروه دیده شده است.

فلزات اساسی ضرر زیادی متحمل نشدند

کارشناس حوزه بورس تصریح کرد: با در نظر گرفتن سرمایه‌گذاری بلند مدت در حوزه بورس فلزات اساسی با وجود افت و خیزهای بسیار در مجموع نسبت به سایر گروه‌ها ضرر زیادی متحمل نشده است. درحال‌حاضر اصل مطلب این است که این قیمت‌ها و بازار با ارزش واقعی شرکت‌های فلزات اساسی مطابقت ندارد و ازجمله دلایل آن نیز بحث قیمت‌های جهانی است. اگر آنالیز حساسیت سودآوری شرکت‌ها را مورد بررسی قرار دهیم، یعنی میزان هزینه‌های شرکت‌ها یا به عبارت بهتر حقوق پرسنل، ‌هزینه اب، برق، گاز و مواد اولیه مورد بررسی قرار می‌گیرد و نتیجه‌ای که حاصل می‌شود نشان می‌دهد قیمت فروش بیشترین حساسیت را در سود آوری شرکت‌ها دارد.

علیخانی ادامه داد: زمانی که بیشترین حساسیت سودآوری شرکت‌ها به قیمت فروش بستگی دارد اگر نگاهی اجمالی به قیمت‌های جهانی به عنوان مثال مس و روی بیاندازیم متوجه خواهیم شد که قیمت مس در سال ۲۰۱۹ حدود ۶ هزار دلار بود و پس از اپیدمی کرونا در سال ۲۰۲۰ به کمترین میزان خود یعنی چهار هزار و ۶۰۰ دلار رسید و درحال‌حاضر حدود ۱۰ هزار دلار گزارش شده است. مقایسه قیمت مس طی سال‌های ۲۰۱۹ تا به امروز حدود ۶۶ درصد افزایش قیمت داشته است. اگر قیمت مس را نسبت به مدت مشابه در سال گذشته مقایسه کنیم تقریبا ۲۱۷ درصد افزایش قیمت جهانی مس اتفاق افتاده است. این میزان رشد ۲۱۷ درصدی از سال گذشته تا به امروز شاخص کل بورس که شامل فلزات اساسی نیز می‌شود چیزی حدود ۶۷ درصد ریزش را روایت می‌کند که با توجه به قیمت دلار در سال گذشته متوجه خواهیم شد که سودآوری این شرکت‌ها روبه افزایش است.

تاثیر قیمت‌های جهانی بر معاملات داخلی بورس

وی ابراز کرد: اگر قیمت روی را نیز مورد بررسی قرار دهیم در سال ۲۰۱۹ قیمت روی حدود دو هزار و ۵۰۰ دلار بوده در سال ۲۰۲۰ به دلیل شیوع ویروس کرونا به کمترین میزان تقاضا رسید و قیمت آن به یک هزار و ۷۷۳ دلار کاهش یافت و هم اکنون به سه هزار دلار رسیده است. این روند نشان می‌دهد که روی از سال گذشته تا به امروز ۱۶۹ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. این ارقام و اعداد سودآوری شرکت‌های مورد نظر را گزارش می‌کند و شرکت‌های فولادی نیز از چنین شرایطی تبعیت می‌کند و اکنون از سودآوری بسیار بالایی بهره‌مند شده‌اند.

این کارشناس حوزه بورس تاکید کرد: بزرگ‌ترین مشکل اقتصادی بنگاه‌های تولیدی کشور بانک‌ها هستند، هزینه‌های تامین مالی برای شرکت‌های تولیدی بسیار بالا، یعنی حدود ۳۸تا۴۰ درصد هزینه را متحمل می‌کند. شرکت‌های معدنی می‌توانند از طریق همین بازار بورس بدون پرداخت هزینه‌ای به بانک‌ها، تامین مالی خود را انجام دهند روش این تامین مالی تعریف پروژه‌های جدید و تکمیل زنجیره ارزش پروژه‌های صنعتی و معدنی است. در این روش سهامداران سود و منفعت بسیار بالایی می‌برند، زیرا هزینه‌های تامین مالی کاهش پیدا کرده و قیمت فروش محصولات معدنی در این زنجیره افزایش قابل توجهی پیدا می‌کند.

علیخانی در پایان خاطرنشان کرد: مجموعه دولت و شرکت‌های خصولتی وابسته به دولت بایستی اعتماد مردم را دوباره به بورس جلب کنند و شرکت‌های حاضر در بورس به جای نوسان‌گیری از سهام، پروژه‌های جدید تعریف کنند و تالار بورس را به سمت پروژه محور شدن سوق دهند.