صنعت نمایشگاهی و ۱۴۰۰ آرزو

به قول یکی از دوستان، وقتی کلمه نمایشگاه شنیده می شود؛ بسیاری به یاد نمایشگاه های خرید و فروش اتومبیل می افتند یا نمایشگاه های فروش بهاره در ذهن‌شان تداعی می شود. اما فارغ از نگرش و دیدگاه های مختلف، صنعت نمایشگاهی از سال ها پیش در بسیاری از نقاط جهان پایه گذار و شتاب دهنده پیشرفت های تجاری و شکوفایی اقتصادی آن کشورها بوده است.

صنعت نمایشگاهی در جهان، از ابتدا تا کنون مانند بسیاری از صنایع دیگر دائما در حال توسعه و پیشرفت بوده و در تاریخ این صنعت افراد تأثیرگذاری نقش آفرینی و روند تحولات آن را تسریع و تسهیل کرده اند. توجه افراد ذی‌نفوذ و قدرتمند جهان به این صنعت، خود گویای اهمیت آن در طول تاریخ است.

هنگامی که پرنس آلبرت همسر ملکه ویکتوریا، ملکه انگلستان، نمایشگاه بزرگ یا به طور کامل تر نمایشگاه بزرگ دستاوردهای صنعتی همه ملت‌ها را ( The Great Exhibition of the Works of Industry of all Nations) را در سال ۱۸۵۱ (۱۲۳۳ شمسی) در هاید پارک لندن در انگلستان افتتاح کرد، تا نمایشگاهی جهانی با ساز و کاری نو در فضایی جدید خلق شود؛ حتی نزدیک ترین افراد به وی هم گمان نمی کردند این نمایشگاه توفیقی جهانی پیدا کند و پایه گذار ارتباطات جدید و نوین جهانی شود.

در ایران نیز نام هایی همچون امیرکبیر به عنوان اولین مقام ارشد دولتی که به اهمیت نمایشگاه ها واقف شد و حضور ایران در رویدادهای جهانی را تاکید کرد و یا مهندس هاشمی طبا به عنوان بنیانگذار و منشأ بسیاری از تحولات در شرکت سهامی نمایشگاه های بین المللی جمهوری اسلامی ایران، در ذهن ها نقش بسته و ماندگار شده اند.

باید اذعان داشت نمایشگاه های تخصصی امروزه نه فقط ویترین صنعت، خدمات، علم و نوآوری یک صنف در منطقه، کشور و یا جهان هستند؛ بلکه محلی برای ارتباط مستقیم و تلاقی و برخورد تاجران، بازرگانان و صاحبین ایده و نخبگان مختلف از اقصی نقاط جهانند و این شاید بزرگترین مزیت یک نمایشگاه است.

در صنعت نمایشگاهی ایران سال هاست روندی ثابت و بدون تحول و فاقد نوآوری ها و خلاقیت های لازم، در عرصه های مختلف تکرار می شود.

شاید توجه صرف بسیاری از فعالین حوزه های مختلف صنعت نمایشگاهی مانند برگزارکنندگان، غرفه سازان و سایت داران به موضوعات تجاری و درآمدزایی نمایشگاه ها، اپیدمی است که پیش از و بیش از اپیدمی کرونا این صنعت را دچار مخاطرات جدی کرده بود.

در سالی که گذشت، بسیاری از زیرساخت های صنعت نمایشگاهی به علت تعطیلی اجباری، تحلیل رفتند‌‌. بسیاری از فعالین این صنعت به ناچار به مشاغل دیگر روی آوردند و ساختارهای موجود از لحاظ کمی و کیفی کوچک و محدودتر شدند.

قطعاً جدا از واکاوی اینکه چرا و چگونه این موضوع با این حجم در حوزه های مختلف صنعت نمایشگاهی حادث شد، باید به این نکته پرداخت که در سال پیش ‌رو چگونه می توان خسارات مادی و معنوی پیش آمده را جبران کرد و نیز راهکارهای نوینی در این خصوص ایجاد کرد تا ساختارهای مدرن تر، خلاقانه تر و همگام تر با جهان و کشورهای منطقه در این صنعت جانی نو بدمند.

باید به نکته تأکید کرد که با توجه به شرایط حال حاضر کشور، صنعت نمایشگاهی قدرتمند می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات ارتباطی در حوزه های اقتصادی و روابط تجاری باشد. لذا حضور نخبگان و استعدادهای جوان و تازه نفس دارای ایده و انگیزه در این صنعت، در کنار افراد با تجربه و کارکشته جدا از اینکه می تواند به ایجاد رویکرد جدیدی در ساختارهای صنعت نمایشگاهی ایران منجر شود؛ قطعاً تاثیرات مهمی در تمامی عرصه های تجاری و اقتصادی تاثیر پذیر از صنعت نمایشگاهی خواهد داشت.

تغییر رویه تصمیم گیری از فرد محوری به جمع محوری، ترجیح منافع جمعی به جای منافع شخصی و اهمیت دادن به مقوله آموزش و پژوهش توسط مدیران و تصمیم گیران این صنعت، شاه کلید موفقیت صنعت نمایشگاهی ایران در سال ۱۴۰۰ خواهد بود.