برگزاری نمایشگاهی تاریخی از ایران در مسکو

«موزه شرق مسکو (واستوک) دنیای ایران در عصر قاجار را (اواخر قرن ۱۸ تا ۱۹۲۵)» را از سوم خرداد به مدت ۶۵ روز به نمایش گذاشت».علاوه بر آن این نمایشگاه بیش از ۲۵۰ تمبر کمیاب کلکسیون ایرانی این موزه، آثار بنیاد مرجانی، اسناد آرشیو دولتی و عکس های موزه کنست کامرا این دوره تاریخی را به تصویر کشید.

آثار به نمایش گذاشته شده در این نمایشگاه در قالب هفت سالن بصورت موضوعی ابعاد گوناگون زندگی جامعه ایرانی در قرن ۱۹ تا اوایل قرن ۲۰ را در معرض دید علاقه مندان قرار داد.

دوران حکومت قاجار (اواخر قرن ۱۸ تا ۱۹۲۵ م) در ایران مرحله دشواری از تاریخ کشور محسوب می شود، جنگ های سخت و طولانی قرن ۱۸ میلادی رفاه مردم ایران را متزلزل کرد.

این نمایشگاه در موزه شرق با هدف اشکار سازی هر چه بیشتر زندگی هنری جامعه قاجار با ارائه جنبه های مختلف ان مانند اعمل مذهبی خرافات قومی سنت های نظامی صنایع دستی روابط با خارجی ها تاثیر مد اروپا فرهنگ روزمره و ترکیبی از نوآوریهای مدرن با اداب و رسوم تثبیت شده طراحی شده بود.

در عصر جدید تاریخی که جهان در آن با پیشرفت روزافزون اروپا گسترش فزاینده اقتصادی سیاسی و فرهنگی غرب رو به رو بود ایران نیاز به تحولات بنیادی و اقتصادی جدی داشت که اجرای آن با مشکلات بسیاری همراه بود.

آخرین سالهای سلطنت پادشاهان قاجار با تبدیل ایران به کشوری وابسته مصادف بود که آینده آن نامشخص به نظر می رسید اما شاید یاداوری سخنان ولادیمیر گنادویچ تاردوف یکی از طرفداران پر شور و شوق فرهنگ ایران که در یکی از غم انگیزترین دوره های قاجار گفته شده، منظقی باشد: «من مردم ایران را می شناسم و دلایل موثقی دارم که اعتراف کنم ایران هنوز فرصت برای احیا دارد، نبوغ ایران زنده است این کشور از قدرت معنوی کافی برخوردار است، این ققنوس که از دوره های بسیار بدتری جان سالم به در برده است اکنون نیز از بین نخواهد نرفت.

رئیس موزه ملل شرق مسکو با اشاره به علاقه مندی روسها به ایران به عنوان همسایه با تمدن دیرینه چند هزار ساله اظهار داشت: من امیدوارم که نمایشگاه «هنر ایرانی در عصر قاجار» به مردم روسیه برای آشنایی با ایران همسایه نزدیک ما با تمدن بسیار کهن و فرهنگ غنی کمک کرده باشد.

پالینا کوروتپیکووا مسئول آثار هنری ایرانی در موزه ملل شرق مسکو نیز به خبرنگار ایرنا گفت: با اینکه برای بازدید از این نمایشگاه نیاز به تهیه بلیط بود روزانه تعدادی زیادی از شهروندان مسکو و علاقه مند به تاریخ و فرهنگ کشورها و ایران از این نمایشگاه بازدید می کردند.

ژانا واسیلیوا فعال رسانه ای و یکی از تحلیلگران تاریخ و فرهنگ در باره در مقاله ای در باره این نمایشگاه که در راسیسکایا گازیه تا به چاپ رسید گفت: اموزه شرق یکی از بهترین مجموعه های موزه هنر قاجار را به نمایش گذاشت که از نظر سطح با مجموعه های هنر آن زمان ایران در موزه ارمیتاژ، لوور، ویکتوریا و آلبرت قابل مقایسه است.

وی گفت: این یکی از اولین موزه هایی بود که نقاشی های این عصر را نشان می داد - اولین نمایشگاه از این دست در مسکو در سال ۱۹۷۳ بود.

وی اظهار داشت: پروژه کنونی در واقع اولین تلاش موزه شرق برای ارائه تصویری کامل از ایران در زمان سلطنت قاجار بود. در یک کلام، دورانی بود که در آن باستان گرایی و مدرنیزاسیون به عجیب ترین شکل در هم آمیخته بودند. باستان شناسی توسط قاجارها پرورش داده شد، زیرا این سلسله ترک تبار نیاز به مشروعیت بیشتر قدرت داشت. قاجارها که ایرانیان بومی و سیدی نبودند، ترجیح دادند خود را وارثان سلسله صفویه و از طریق آنها - فرزندان پادشاهان باستانی ایران بدانند. بر همین اساس پرتره های شاه افسانه ای کیومرث، شاه عباس اول صفوی (۱۶۲۹-۱۱۵۸۷)، تصاویری از پذیرایی حاکم قرن ۱۶ طهماسپ اول در این نمایشگاه یافت می شد.