در گفت‌وگوی با کارشناس بازاریابی تشریح شد
تاثیر بهبود فضای کسب‌وکار بر توسعه رقابت
رقابت، عامل پویایی و کارآمدی اقتصاد است و هر چه شاخص‌های رقابتی بودن یک اقتصاد بالاتر باشد، آن اقتصاد توانمند‌‌تر و توسعه‌یافته‌تر است.
رقابت، خلاقیت و نوآوری را افزایش می‌دهد و صاحبان صنایع و فعالان اقتصادی را ترغیب می‌کند تا با افزایش بهره‌وری و نوآوری ضمن کسب سود و سهم بیشتر، کالا و خدمات باکیفیت‌تری به مشتری عرضه کنند. اقتصاددانان بر اهمیت و نقش رقابت در ارتقا و توسعه اقتصاد ملی اتفاق نظر دارند. در عرصه کسب‌وکار نیز رقبا همواره در تلاش برای دستیابی به برتری و سبقت گرفتن از یکدیگر هستند.
برای آشنایی با روش‌های توسعه بازار و فرصت‌های کسب‌وکار در فضای رقابتی با شهرام شیرکوند، کارشناس بازاریابی بخش صنعت، گفت‌وگویی داشته که در ادامه می‌خوانید.
نقش بازاریابی در کسب‌وکار رقابتی چیست؟
یکی از راهکارهای موفقیت در عرصه رقابت، آگاهی داشتن از علم و اصول بازاریابی و استفاده صحیح از آن اصول است. رقابت در دنیای کسب‌وکار، به‌سرعت در حال توسعه است. روند پیشرفت جوامع بشری از دوران غارنشینی و کشاورزی به عصر صنعتی و فراصنعتی رسیده و جایگاه انسان‌ها به مدیر، کارمند، فروشنده و خریدار تبدیل و ابزار قدرت نیز از زور و پول به انگیزش، اطلاعات و ارتباطات تغییر یافته است. به‌ویژه در کشور‌های پیشرفته و در حال توسعه، نیاز به فراغت‌های ذهنی را می‌توان به‌عنوان خلأ‌های عاطفی و حتی احساسی انسان‌ها تفسیر کرد؛ بنابراین بنگاه‌های اقتصادی می‌توانند در راستای توجه به این نوع نیازها و برای جلب، حفظ و وفادارسازی مشتریان، ارتباط با آنها را توسعه دهند. آشنایی کارکنان با فناوریهای نوین، موجب آگاهی آنان از شرایط رقبا که نخستین گام در الگوبرداری و یکی از شیوه‌های مدیریتی است، می‌شود. همچنین می‌تواند موجب راهنمایی مشتریان و سایر ذی‌نفعان توسط کارکنان و ایفای نقش مشاور آنان برای نزدیکی ذهنی با فناوریهای جدید شود.
میزان تاثیر‌گذاری برند، کیفیت و نرخ در توسعه بازار و بازارسازی چه اندازه است؟
با ورود به فضای رقابتی بین‌المللی و کسب‌وکار جهان امروز درمی‌یابیم که رقبا بسیار هوشمند و توانمند هستند. رقبایی که به‌صورت مستمر برای توسعه بازار فعلی و خلق بازار جدید کار می‌کنند، در شکل‌گیری بازارها و بازارسازی یک حرکت حرفه‌ای از خود نشان می‌دهند و کار را برای رقبای‌شان سخت می‌کنند. برند‌ها و نشان‌های استاندارد نیز جایگاه ویژه‌ای در بازار دارند. در صورت ارتقای جایگاه برند و استاندارد کیفی کالا و خدمات، رقابت در بازار به سمت توسعه کیفیت خواهد رفت، چون بازار نیز محصولی را می‌پسندد که باکیفیت تر و ارزان‌تر باشد؛ در نتیجه در صورت وجود فضای رقابتی، بنگاه‌های اقتصادی به سمت ارائه محصولات با کیفیت بالاتر، نرخ پایین‌تر و توسعه خدمات پس از فروش خواهند رفت. گرچه بنگاه‌های اقتصادی تا حدودی متوجه شرایط رقابتی و تغییرات اساسی که در عرصه رقابت به‌وجود آمده، شده‌اند، اما هنوز دیدگاه‌های غیرتخصصی به موضوعات بازاریابی و روش‌های سنتی و رفتارهای غیرحرفه‌ای از آنها دیده می‌شود.
زیرساخت‌های توسعه فضای رقابتی و مزایا و منافع ایجاد فضای رقابتی کدامند؟
مهم‌ترین زیرساخت‌های توسعه فضای رقابتی عبارتند از: ایجاد زمینه‌های دسترسی فعالان کسب‌وکار به اطلاعات، توسعه دسترسی عمومی به فرصت‌های کسب، تامین بسترهای قانونی موردنیاز فعالان عرصه کسب‌وکار. درباره مزایا و منافع کلی ایجاد فضای رقابتی در کشور، باید گفت آنچه درباره فضای رقابتی پیش‌بینی شده می‌تواند زمینه‌ساز رشد و توسعه پایدار اقتصادی باشد. در واقع توسعه فضای رقابتی تامین شرایطی است که طی آن حداکثر شفافیت اطلاعاتی صورت گیرد و رقبا به سمت فرصت‌های کسب در بازار حرکت کنند و در نتیجه از منافع مبتنی بر عملکرد بازار رقابتی بهره‌مند شوند. توسعه فضای رقابتی در نهایت موجب تشویق و ترغیب بنگاه‌ها برای ورود به عرصه صنعت می‌شود و گرایش صنایع به عملکرد رقابتی و توسعه بازارهای داخلی و خارجی را به‌دنبال خواهد داشت.
وضعیت فضای رقابتی در ایران مناسب است؟
باتوجه به بستر‌سازی برای توسعه تجارت بین‌الملل، تعامل تجاری و بازرگانی ایران با سایر کشورها به‌تدریج توسعه می‌یابد و این امر فضای کسب‌وکار را به سمت رقابتی شدن پیش خواهد برد. برخی از شرکت‌ها، سازمان‌ها و مدیران درصدد برآمده‌اند تا در بازارهای جهانی نقش موثرتری ایفا و به‌نوعی فضای رقابتی را تجربه کنند. گرچه این روند تدریجی است، اما به‌طور مشخص نشان می‌دهد فضای رقابتی شرکت‌های ایرانی روز به روز جدی‌تر و توسعه‌یافته‌تر می‌شود. در عرصه محصولاتی مانند فولاد، خودرو، پوشاک، وسایل صوتی-تصویری و صنایع غذایی این امر به‌راحتی ملموس و نشانگر این است که فضای رقابتی به‌مراتب پیچیده‌تر از فضای کسب‌وکار گذشته است و به مدیرانی با هوشیاری و توانمندی بیشتر نیاز دارد، زیرا سازمان‌ها باید توانمندی فعالیت در فضای رقابتی بین‌المللی را دارا باشند.
سازمان‌هایی که مزیت رقابتی دارند در فضای رقابتی موفق‌تر هستند؟
واقعیت این است که در فضای رقابتی بقا و رشد شرکت‌ها مستلزم داشتن مزیت رقابتی است و رویکردی که می‌تواند برای سازمان‌ها مزیت رقابتی خلق کند، استراتژی است. به‌نظر می‌رسد در چنین‌گذاری از فضای کم‌رقابت به فضای پررقابت، از فضاهای کم‌چالش، به فضای پرچالش، بحث درباره استراتژی در محیط کشور مفید خواهد بود. هرچند بیشتر استراتژی‌های تدوین‌شده در شرکت‌ها و سازمان‌ها تا حدی در عملکرد تاثیر دارد، اما نمی‌توان آن را استراتژی نامید، زیرا استراتژی تنها در محیط رقابتی معنا می‌یابد، در حالی که امروزه فعالیت بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌ها بیشتر در یک محیط حمایت‌شده است تا محیط رقابتی؛ بنابراین لزوم داشتن راهبرد چندان توسط مدیران ارشد درک نمی‌شود. مدیران بنگاه‌های اقتصادی برای دستیابی به یک استراتژی واقعی باید به بازارهای بین‌المللی بیندیشند. زمانی که وارد عرصه رقابتی شویم، اهمیت استراتژی برای هر فردی ملموس و محسوس می‌شود.
اهمیت مشتریان در توسعه کسب‌وکار چه میزان است؟
در عرصه رقابت، یکی از راهکارهای وفادارسازی مشتریان، مشاوره خوب کارکنان و مدیران به آنها است، زیرا این رفتار موجب افزایش اعتماد و اغنای روانی آنان می‌شود. مشتریان علاقه‌مندند که شرکت‌ها علاوه بر منافع خود، به منافع آنان نیز توجه کنند. در واقع یک بنگاه اقتصادی، زمانی موفق است که بتواند به‌عنوان مشاوری دلسوز، با اطلاع‌رسانی بهنگام و راهنمایی‌های خود رضایت مشتریان را جلب کرده و سهم بازارش را توسعه دهد، چون رقابتی که بین تولیدکنندگان کالا و خدمات وجود دارد، رقابتی در جهت توسعه سهم بازار است. هر سازمانی که در این زمینه تلاش بیشتری داشته باشد، سهم بیشتری از بازار را از آن خود می‌کند. ایجاد فضای رقابتی پیش‌‌زمینه توسعه و بهبود کیفیت است.
فضای رقابتی در محیط کسب‌وکار نقشی در کارآیی کارکنان و تحقق اهداف سازمانی دارد؟
تاثیر مثبت رقابت در محیط کسب‌وکار غیرقابل‌انکار است. رقابت سالم موجب ایجاد انگیزه در بین اعضای تیم می‌شود که تلاش بیشتر و دستیابی به نتایج بهتر را به‌دنبال خواهد داشت. به این لحاظ مدیران برای ایجاد محیط رقابتی سالم در یک سازمان یا بنگاه اقتصادی باید مشوق‌های عادلانه‌ای برای کارکنان خود مدنظر قرار دهند، زیرا بهبود کسب‌وکار و موفقیت در کارهای گروهی و تیمی در گرو رقابت سالم است.
مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌ها برای آگاهی ذی‌نفعان از قوانین تجارت تا چه حدی است؟
رقابت‌پذیری اصولا باید از درون بنگاه‌های اقتصادی و از طریق فعالان اقتصاد دنبال شود. باید در راستای مسئولیت‌های اجتماعی شرکت‌ها و برای آگاهی ذی‌نفعان در زمینه تجارت داخلی و بین‌المللی فرهنگ‌سازی شود تا در نهایت فضای رقابتی ایجاد و به رفاه اجتماعی و بهبود وضعیت اقتصادی منجر شود و مردم در روابط تجاری در داخل کشور یا معاملات تجاری با سایر کشورها دغدغه‌ای نداشته باشند.
برای ایجاد فضای رقابتی و توسعه کسب‌وکار تسهیل‌کننده‌ای هم وجود دارد؟
به‌طور کلی برای ایجاد فضای رقابتی، باز بودن فضای اقتصادی و میزان ارتباط با اقتصاد جهانی از اهمیت زیادی برخوردار است. توسعه سرمایه‌گذاری خارجی، واردات آزاد، حذف برخی معافیت‌های مالیاتی و یکسان بودن قوانین و مقررات برای بخش‌های مختلف و کاهش مداخلات دولت، نشانگر میزان رقابت اقتصادی است.
ادامه این روند، شرایط رقابتی شدن را بیش از پیش مهیا می‌کند. تاکنون تلاش‌های ارزشمندی در راستای رقابتی شدن اقتصاد صورت گرفته که ادامه آن قطعا می‌تواند در بهبود کسب‌وکار و توسعه فضای رقابتی مؤثر باشد. برای ایجاد فضای رقابتی در کشور، با کاهش تدریجی تعرفه‌ها توام با حمایت‌های زیرساختی از صنایع و تولیدکنندگان داخلی، می‌توان زمینه توسعه رقابت را ایجاد کرد. البته این کاهش باید آرام و تدریجی باشد و نیازمندی‌های آن نیز در محیط تولید مهیا شود.
ارسال نظر