چگونه ترکیه از اقتصاد ایران پیشی گرفت؟
محمدرضا منجذب – کارشناس اقتصادی
براساس نمودارهای ارائه شده درآمدسرانه ایران تا سال ۱۹۸۰ بیشتر از ترکیه بوده است. ضمنا از ۱۹۶۰ با شروع برنامه توسعه اقتصادی ایران این فاصله با شتاب بیشتری بنفع ایران در حرکت بوده است. اما از سال ۱۹۸۰ درآمدسرانه ترکیه از ایران پیشی می گیرد. هم اکنون درآمد سرانه ترکیه بیش از دو برابر ایران است. دلیل این امر اقداماتی بشرح زیر است که در ترکیه انجام شده است و بعضا در ایران یا انجام نشده و یا ناقص هست:
اول، تعامل بین المللی و تنش زدای ترکیه با کشورهای پیرامون خاورمیانه و کشورهای جهان بی نظیر بوده و بر مبنای منافع ملی با همه کشورها اعم از مسلمان، اسراییل، شوروی، آمریکا در ارتباط است.
دوم، ترکیه نقاط ضعف کشورهای پیرامون را بخوبی شناسایی کرده و در جذب توریسیم، سرمایه های سرگردان، جذب تولیدکنندگان (بویژه ایرانی که تحت تاثیر تحریم ها دچار مضیقه های مختلفی هستند)، جذب مهاجران بشرط انتقال سرمایه مالی، مهاجرپذیری،... توانسته رشد خوبی را در اقتصادش ایجاد کنند.
سوم، ایجاد بستر لازم، قوانین تسهیل کننده، اعطای شهروندی راحت، ایجاد تسهیلات لازم برای پذیرش موقت و دایم، ایجاد تسهیلات برای جذب توریسم،... توانسته سرمایه های خوبی را جذب کند.
چهارم ، دولت در سطح کلان با بهرهگیری از گسترش بخش خصوصی و افزایش رقابت، کاهش تقاضای داخلی و توسعه صادرات، ایجاد ساز و کار و تشویق برای جذب سرمایه خارجی، افزایش بهرهوری و استفاده از تکنولوژی توانسته برنامه توسعه و رشد اقتصادی را تداوم بخشد.
پنجم، در بخش سیاستگذاری پولى نیز توانسته نرخ تورم را به زیر ۵ درصد کاهش دهد. در بخش ارزی نیز با تغییر از نظام ارزی ثابت به نظام ارزی شناور توانسته به احیای ارزش پول داخلی کمک کند. که این امر باعث رضایت مندی شهروندان و ایجاد ثبات سیاسی در این کشور شده است.
ششم، ایجاد ثبات سیاسی (محفوظ بودن یک رژیم از تهدید براندازی داخلی از طریق انقلاب یا شورش را ثبات سیاسی نامیدهاند). این مهم از چهار طریق مدیریت و ایجاد شده است: ۱- شرایط اقتصادی، مانند بیکاری، تورم، سقوط ارزش پول کشور؛ ۲- وقایع سیاسی که میتواند موجب تغییر دولت شوند، مانند اعتصابات عمومی و ترورهای سیاسی؛ ۳- ساختارهای سیاسی، مانند سیستم انتخاباتی؛ ۴- شرایط بینالمللی.
هفتم، سایر موارد: داشتن برنامه توسعه بلندمدت ، گماردن افراد کار بلد در راس امور اقتصادی و بموقع، حمایت از بنگاه های کوچک اقتصادی، باز کردن بازار ترکیه به تجارت جهانی، ساخت یکصد سد عظیم برای گسترش محصولات کشاورزی برای تامین مواد غذایی آتی ترکیه و صادرات محصولات غذایی، سرکوب و مدیریت سریع بحران های اقتصادی، تعامل و انعطاف لازم در روابط بین الملل.
ترکیه الان تورمش 70 درصد یعنی دوبرابرایران هست وفقرنیزدران زیاداست ضمنا رشداقتصاد ترکیه بیشتربخاطر سرمایه گذاری شرکتهای اروپایی است واگر این شرکتها بخاطر تحریم یانامنی بروند ازترکیه اقتصادش نابود میشود وضمنا بخاطرتوریسم منفی ومحل فسق وفجور شدن منطقه هست که لعنت براین نوع پولها،، اگرارتباط بامریکا واسرائیل باعث پیشرفت بود اتیوپی ومصر الان پیشرفته شده بودن که رهبرانشان همیشه نوکرامریکاو اسرائیل وپاکستان و.... هستن ولی دراین کشورها فقروعدم توسعه یافتگی وتورم بیداد میکند ووضع ایران خیلی خیلی بهتراز آنهاست مشکل اقتصادایران تحریم طولانی 40 ساله وشدید وضعف مدیریت و رانت خواری مدیران غربزده بی عمل است. اگر صنعت واقتصاد مدیران متخصص متعهد جهادی مثل صنعت نظامي وهوافضاداشت الان اقتصادمااول منطقه بود
بطور خلاصه بعد از انقلاب تمام اصول اقتصا دی و سیاسی با لودر نابود شد پس ترکیه بای د جلو می افتاد