تامین مواد اولیه در گرو نقدینگی

تامین منابع مالی ضرورتی برای تداوم فعالیت در کسب‌وکارهای مختلف است. صنایع نیز بسته به تولید نیاز به سرمایه در گردش متفاوتی دارند. با این ‌وجود در سال‌های اخیر و به‌دنبال شدت گرفتن مشکلات اقتصادی در کشور و تورم افسارگسیخته‌ای که عملاً فعالیت تمام کسب‌وکارها را تحت تاثیر منفی قرار داده، عملا تامین نقدینگی لازم برای کسب‌وکارهای مختلف با چالش‌های جدی روبه‌رو شده است.

کمبود نقدینگی برای خرید مواد اولیه، یکی از چالش‌های اساسی صنایع پایین‌دستی است. فعالان صنایع پایین‌دست آلومینیوم نیز با چالش جدی در تامین نقدینگی روبه‌رو هستند. باتوجه به روند رو به رشد بهای مواد اولیه موردنیاز تولیدکنندگان محصولات آلومینیومی، این مشکل برای صنعتگران یادشده جدی‌تر است، زیرا با توجه به روند رو به رشد بهای شمش آلومینیوم فعالان صنعتی نیازمند نقدینگی بیشتری هستند تا سرمایه در گردش موردنیاز خود را برای خرید مواد اولیه و تداوم تولید تامین کنند. بااین‌وجود همزمان با نیاز روزافزون صنعتگران آلومینیومی به نقدینگی بالاتر شاهد اجرای سیاست‌های انقباضی از سوی بانک‌ها هستیم که به کاهش پرداخت تسهیلات به صنعتگران منتهی شده است. در چنین بستری صنایع دیگر نمی‌توانند از ذخایر مالی بانک‌ها برای تامین سرمایه در گردش استفاده کنند. حال باتوجه به چالش‌هایی که در مسیر تامین نقدینگی وجود دارد، صنعتگران ناچار خواهند بود با کمترین ظرفیت، تولید کنند. تولید با حداقل ظرفیت به‌منزله تحمیل خسارات جدی به صنایع است و عملا از بهره‌وری و سودآوری تولید آنها می‌کاهد. استفاده حداکثری از ظرفیت‌های نصب‌شده در یک صنعت به‌منزله توجه به سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده در کشور است، اما در شرایطی که تولیدکنندگان به‌ناچار از میزان تولید خود می‌کاهند، عملا هزینه تولید آنها افزایش خواهد یافت. این چالش در سایر جنبه‌های تولید نیز تسری می‌یابد و مشکلات اقتصادی و اجتماعی قابل‌توجهی را به دنبال خواهد داشت. از جمله آنکه توان کارفرمایان در پرداخت دستمزد کارگران کاهش می‌یابد. علاوه بر این، تداوم مشکل یادشده و تولید با حداقل ظرفیت حتی می‌تواند به تعطیلی صنایع نیز منتهی شود. تعطیلی یک صنعت به‌منزله از میان رفتن موقعیت‌های شغلی متعدد مستقیم و غیرمستقیمی است که به‌واسطه آن ایجاد شده‌اند و نباید به‌سادگی از کنار آن عبور کرد. باتوجه به محدودیت‌هایی که صنایع در تامین نقدینگی دارند، راهکارهای متعدد و جایگزینی برای تامین نیاز این صنایع مطرح می‌شود. برخی از این راهکارها از گذشته نیز وجود داشته‌اند که از مهم‌ترین آنها می‌توان به خرید مواد اولیه در قالب معاملات اعتباری اشاره کرد. در واقع بانک‌ها می‌توانند با در نظر گرفتن اعتبارات لازم، خرید مواد اولیه صنایع آلومینیومی کشور را تسهیل کنند. بااین‌وجود محدودیت در منابع مالی بانک‌ها، عملا این راهکار را به حاشیه می‌برد. راهکارهای دیگری نیز برای تامین نقدینگی موردنیاز صنایع وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به افزایش سرعت گردش نقدینگی موردنیاز صنایع اشاره کرد. یکی از عمده‌ترین خریداران محصولات آلومینیومی تولیدشده در صنایع پایین‌دست، دولت است. با این ‌وجود، طرف‌های دولتی عموما در پرداخت بدهی خود به صنایع، بدعهدی می‌کنند. اگر دولت مطالبات صنایع را در سریع‌ترین زمان ممکن پرداخت کند، نقدینگی به جریان می‌افتد و امکان رفع بخشی از معضلات حاکم بر این بخش وجود خواهد داشت. در ادامه نیز می‌توان با تکیه ‌بر راهکارهای جدید بخشی از مشکلات صنایع را در تامین نقدینگی مرتفع کرد. به‌عنوان‌مثال چندی است که از اوراق گام به‌عنوان راهکاری برای تامین نقدینگی صنایع استفاده می‌شود. شرکت‌های مصرف‌کننده می‌توانند به‌جای تامین نقدینگی از این اوراق گام استفاده کنند و آن را در اختیار تولیدکنندگان مواد اولیه قرار دهند.

 با این حال، هنوز انتقاداتی به روند تامین نقدینگی از طریق اوراق گام وجود دارد. در چنین شرایطی هنوز صنایع کوچک نتوانسته‌اند از ظرفیت این اوراق برای تامین نقدینگی استفاده کنند. امید می‌رود فرآیند تخصیص این اوراق به جریان بیفتد، سرعت بگیرد و بخشی از مشکلات ناشی از کمبود نقدینگی موردنیاز صنایع را برطرف کند.