بهره‌وری با فناوری؛ یک راه سازگارانه
الهام پیشداد -اقلیم‌شناس
از آنجایی که همواره بکارگیری نوآوری‌ها و فناوری‌ها، بهبوددهنده شرایط هستند، می‌توانند میزان بهره‌وری را در بخش‌های مختلف اصلاح کنند و بازوی کمکی مطمئنی برای مقابله با تغییر اقلیم باشند. همچنین باتوجه به اینکه استقبال چندانی از راهکارهای داده‌شده به صنعتگران در بحث کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای نمی‌شود، تمرکز دانش‌بنیان‌ها باید روی سازگاری باشد و اگر بتوانند در این حوزه فعالیت داشته باشند، می‌توانیم اقدامات تاثیرگذاری را به‌سرانجام برسانیم.
ارائه راهکارهای مناسب برای تغییر زیرساخت‌ها یا حتی ارائه زیرساخت‌های جدید می‌تواند یکی از رویکردهای مهم شرکت‌های دانش‌بنیان در بحث سازگاری با تغییر اقلیم باشد. باتوجه به وابستگی اقتصاد ما به صنعت نفت و تحریم‌های اعمال‌شده، تصمیم‌گیران در کشور ما ترجیح می‌دهند اقدامات سازگاری را در پیش گیرند تا اقداماتی که مربوط به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای است. به‌همین دلیل، شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند در بحث‌های بهینه‌سازی انرژی، تاثیر جدی روی سازگاری داشته باشند و کشور را از هدف تاثیرات زیانبار تغییر اقلیم قرار گرفتن نجات دهند.
بکارگیری فناوری‌ها می‌تواند به تقویت زیرساخت‌ها و نوسازی آنها بینجامد. در واقع، با ایجاد فضاهای جدید می‌توانیم در برابر میزان شدت و تاثیراتی که تغییرات اقلیم بر محیط می‌گذارد، ایستادگی و آنها را کنترل کنیم و برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای با کمک فناوری، باید رویکردهای متفاوت‌تری را از بحث‌های سازگاری در پیش بگیریم. در این بخش باید با استفاده از فناوری‌های به‌روز از میزان انتشار صنایع بکاهیم. از کاپ ۲۶ به بعد، تاکید اصلی اقلیم‌شناسان این بوده که رویکردهای سازگاری در کشورها تقویت شود، چرا که تاکنون اقدامات سازگارانه برای مقابله با تغییرات اقلیم به‌ندرت انجام گرفته است و همیشه کشورها به این سمت سوق داده شده‌اند که میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهند. در حالی که، چندان هم در این زمینه موفق نبوده‌اند و امروزه تصمیم‌گیران و کارشناسان اقلیم معتقدند باید روندهای سازگاری را بیش‌ازپیش عملیاتی کرد. به‌اعتقاد من، دانش‌بنیان‌ها در این امر می‌توانند تاثیرگذاری جدی داشته باشند و به‌عنوان بازیگر نقش نخست نمایش سازگاری با تغییر اقلیم به‌حساب بیایند. باتوجه به پیامدهای تغییر اقلیم که در حوزه‌های گوناگون خود را نشان داده است، دانش‌بنیان‌ها می‌توانند در هر حوزه‌ای رویکردهای سازگاری را با کمک فناوری عملیاتی کنند.
بنا به گفته کارشناسان، تاب‌آوری و توانمندسازی زیرشاخه‌های فرآیند سازگاری با آثار زیانبار تغییرات اقلیمی است که شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند با کمک فناوری، رویکردهای مهمی را در موارد گفته‌شده به‌کار بگیرند. پیگیری اقدامات سازگاری در بلندمدت می‌تواند به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای هم بینجامد.
مهم‌ترین رویکردی که باید شرکت‌های دانش‌بنیان داشته باشند، این است که باید نقاط خطر را در کشور شناسایی و بخش‌هایی را که آسیب‌پذیری جدی در برابر آثار زیانبار تغییر اقلیم دارند، موردتوجه قرار دهند تا برای آن برنامه‌های مدون طولانی‌مدت ارائه دهند. در بحث‌هایی نظیر امنیت غذایی، انرژی و امنیت آب نیازمند اقدامات مهم دانش‌بنیان‌محور هستیم. در حال حاضر آشکارسازی در کشور ما در بحث‌های مربوط به تغییر اقلیم به‌وفور انجام می‌شود و می‌دانیم که کدام بخش‌های کشور ناشی از تغییر اقلیم متحمل آسیب می‌شوند، اما آن چیزی که کمتر در تحقیقات به آن پرداخته شده، ریسک‌ها و آسیب‌پذیری‌ها است. به‌عبارت‌دیگر، امروزه مدیریت بحران تا حدی نسبت به مدیریت ریسک رنگ‌باخته است، چرا که مدیریت بحران دیگر نمی‌تواند از تاثیرات تغییرات اقلیم جلوگیری کند.
ما هنوز نمی‌دانیم که در صورت ادامه آثار زیانبار تغییر اقلیم در کشورمان، متحمل چه ریسک‌هایی در محیط زندگی‌مان خواهیم بود و چقدر می‌توانیم فرصت تایید را خلق کنیم تا دوره آسیب‌پذیری ما بیشتر نشود. در صورت مشخص شدن نقاط خطر و فرصت‌ها می‌توانیم یک برنامه بلندمدت با کمک دانش‌بنیان‌ها و فناوران در کشور بریزیم. به‌عبارت‌دیگر، هنوز برنامه مشخصی برای به صفر رساندن کربن و سازگاری با محیط طبیعی نداریم، در حالی که بیشتر کشورها چنین برنامه‌ای را به نهادهای بین‌المللی ارائه داده‌اند. هنوز ما شاهد هیچ برنامه‌ای نیستیم که بدانیم در چند سال آینده شاهد چه تغییراتی هستیم.
ارسال نظر