درآمد پنهانی که بازار کشتارگاه‌ها را سکه کرد

هفته گذشته درباره موضوع خرید مستقیم دام از دامداران و عرضه آن در میادین میوه و تره‌بار با رئیس اتحادیه تهیه و توزیع گوشت گوسفندی تهران به گفت‌وگو نشستیم. هدف از این پیشنهاد، قطع کردن دست دلالان و کاهش قیمت گوشت، عنوان شده است. در لابلای گفت‌وگو درباره موضوع مهم دیگری سخن به میان آمد: وضعیت آشفته کشتارگاه‌های کشور. موضوع اصلی بخش دوم این مصاحبه که در ادامه خواهید خواند همین است.

خودشان کشتار نمی‌کنند

علی‌اصغر ملکی، رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی اظهار کرد: «در کسب‌وکار گوشت، رسیدن به پول نقد بسیار سخت است. دامداران به ندرت می‌توانند دام خود را به صورت نقدی بفروشند. خرید معمولاً چکی و نسیه است. برای مدیریت صحیح بازار گوشت و پایان دادن به دلالی باید راهکار دیگری اندیشید. به اعتقاد من اول باید به وضعیت آشفته کشتارگاه‌‌ها پایان داد. مالکان کشتارگاه‌های بزرگ، تمکن مالی بسیار خوبی دارند اما خودشان دام نمی‌کشند چون نفع اصلی و پنهان آنها در ذبح و کشتار نیست».

سود اصلی جای دیگری است

وی در تشریح بیشتر این موضوع گفت: «دامدار باید پوست، سر، سیراب و... را به قیمتی که صاحبان کشتارگاه‌ تعیین کرده به آنها بفروشند. تعرفه ذبح یک گاو ۱۲۰ هزار تومان است. مردم ممکن است فکر کنند که این مقدار پول برای ذبح و آماده‌سازی گوشت گاو بسیار ناچیز است اما سود اصلی کشتارگاه‌ها در جای دیگری است. از نظر آنها هر گاو اگر حداقل ۳۰۰ هزار تومان سود نداشته باشد به معنای ضرردهی کشتارگاه است. کشتارگاه‌های ما دنبال درآمدهای پنهان هستند. مالیات هم نمی‌دهند. دنبلان تا ساعت ۱۰ که ناظر شرعی در کشتارگاه حضور دارد حرام است اما ساعت ۱۲، بشکه‌ها پر شده و روی ترازو می‌رود. به این ترتیب هر کیلو دنبلان ۱۲ هزار تومان قیمت می‌خورد. صاحبان کشتارگاه، شیردان و روده‌های گاو را حق خود می‌دانند. روده حاوی مقادیر زیادی چربی است که برای خود ضبط می‌کنند. حتی از فضولات کف کشتارگاه، کسب درآمد می‌کنند. مشتقات گفته‌شده به رایگان نصیب آنها می‌شود».

کشتارگاه‌ها ملزم به کشتار شوند

وی افزود: «دامدار اگر بخواهد کله‌پاچه خود را از کشتارگاه خارج کند باید ۴ هزار تومان عوارض بدهد. این پول دقیقاً به چه علت گرفته می‌شود؟ منابع درآمدی کشتارگاه‌ّها بسیار زیاد است. اکنون قیمت کله گاو حدود ۱۲۰ هزار تومان است چون ۸ کیلو گوشت دارد. زبان، مغز، گوش را جدا می‌کنند و می‌فروشند. از پوست سر هر گاو می‌توان برای تولید دو یا سه جفت کفش چرمی استفاده کرد. این در حالی است که اکنون خود کشتارگاه‌ها کشتار نمی‌کنند. باید آنها را به کشتار ملزم کرد. کشتار به افراد بی‌هویت سپرده شده است. تعدادی زیادی از آنها اتباع افغانستان هستند. بسیاری از کشتارگاه‌ها، دفاتر قانونی ندارند. کشتارگاه و کشتارکن، هیچ کدام مالیات شفاف و مشخصی ندارند. کل هویت آنها همان چاقوی ذبح است. صبح که به کشتارگاه می‌رویم آنها را می‌بینیم که در حال جمع کردن بساط خود هستند. کشتارگاه‌ها فقط یک دفتر دارند. فقط خرید و فروش‌ها را ثبت می‌کنند. آخر هفت،ه همه را پاره می‌کنند. وضعیت کشتارگاه‌ها واقعاً نابسامان است و باید هر چه زودتر به این شرایط پایان داد. مسئولان مالیاتی این وضعیت را مصداق فرار مالیاتی می‌دانند».

کمبود آلایش نداریم

رئیس اتحادیه کله‌پزان چندی پیش از کمبود آلایش گوسفندی در بازار خبر داده بود و خواستار واردات دام زنده برای برطرف شدن این مشکل شده بود. رئیس اتحادیه تهیه و توزیع گوشت گوسفندی تهران در این باره اظهار کرد: «کله‌پاچه به اندازه کافی موجود است. قیمت کله‌پاچه در مقایسه با سال‌های قبل کمتر است ولی متاسفانه کله‌پزان قیمت‌ها را کاهش نداده‌اند. درحال‌حاضر کله گوسفندی را از قصابان حدود ۸۰ هزار تومان می‌خرند. این در حالی است که حتی بدترین کله‌ها کمتر از ۱۷۰ هزار تومان فروخته می‌شود».

آیا در شرایط کنونی صادرات گوشت، منطقی است؟ علی‌اصغر ملکی در پاسخ این سوال به خبرنگار گسترش‌نیوز گفت: «صادرات اکنون به‌هیچ‌عنوان کار درستی نیست چون گرانی شدید به همراه می‌آورد. تجربه سال‌های ۹۳ و ۹۷ را فراموش نکنیم. در آن سال‌ها مشکل و چالش بزرگی به وجود آمد. گوشت مرغوب گوسفندی از ایران خارج شد و از آسیای میانه، گوشت بی‌کیفیت وارد کردند. مردم برای دریافت گوشت واردشده با ارز ۴۲۰۰ تومانی مجبور در صف‌های طولانی حضور پیدا کردند. گوشت ۴۰ هزار تومانی را به غرفه‌دار میادین تره‌بار دادند و او هم آن را به قیمت ۹۰ هزار تومان به مردم فروخت».

بهانه‌ای برای صادرات بره

برای توجیه صادرات معمولاً گفته می‌شود که شاهد انباشت دام هستیم و چاره‌ای جز صادرات نیست. علی‌اصغر ملکی دراین‌باره به خبرنگار گسترش‌نیوز گفت: این موضوع صحت ندارد. در سازمان صمت اعلام کردیم که دام‌ زیر ۵۰ کیلو را می‌خریم. باید توجه داشت که دام انباشته شده از نوع سنگین است. در واقع وزن دام پروارشده را به ۷۰ کیلو رسانده‌اند. طبیعی است که این دام در تهران مشتری ندارد. آنها برای رسیدن به سود بیشتر دام را بیشتر از حد متعارف، پرواربندی می‌کنند. دام زیر ۵۰ کیلو بعد از کشتار ممکن است دو یا سه کیلو کسری داشته باشد اما دام ۷۰ کیلویی این مشکل را ندارد. به‌این‌ترتیب قیمت ران به بالای یک میلیون می‌رسد و مردم نمی‌خرند. آنها هم همین را بهانه می‌کنند و خواستار صدور مجوز صادرات می‌شوند. در این هنگام بره‌ ماده‌های مولد هم صادر می‌شود! اعراب شیفته بره‌ها هستند. به این ترتیب به سود بسیار خوبی می‌رسند. اکنون قیمت هر کیلو دام زنده در شهرستان‌ها ۴۸ هزار تومان است اما در عراق ۱۲۰ هزار تومان است. از مرزبان که نمی‌توان انتظار داشت وزن گوسفندها را کنترل کند. چم‌وخم کار را بلد هستند. از مجوزی که برای صادرات یک گله ۵۰۰۰ تایی گرفته شده است سه بار استفاده می‌شود».