خروج عظیم پول از بورس / ترس شدید سهام داران تازه وارد

فردین آقابزرگی درباره اثرگذاری بانک‌ها در شرایط امروز بازار سرمایه، اظهارکرد: باید به این نکته توجه داشته باشیم که بانک‌ها درباره تملیک، اداره و مدیریت دارایی و حتی بنگاه‌داری تکلیف قانونی داشتند و اگر بانک‌ها وار این حوزه شدند به تکلیف قانونی خود عمل کرده‌اند بنابراین نمی‌توان در این باره به بانک‌ها ایراد گرفت. ضمن اینکه درحال‌حاضر شاهد آن هستیم که در این شرایط بورس، منابع شرکت‌های وابسته به گروه‌های بانکی صرف بهبود بازار سرمایه می‌کنند.

وی ادامه داد: در این میان نکته حائز اهمیت ورود قابل توجه اشخاص حقیقی به بازار است به طوری که طبق آمارهای که داده شده از ابتدای سال، ۹۰ هزار میلیارد تومان پول سهام‌داران حقیقی وارد بورس شده که به طور قطع پس از کسب سود در یک بازه زمانی احتمالا در کوتاه مدت این نقدینگی از بازار خارج می‌شود.

این کارشناس بازار سرمایه افزود: بخشی از این نقدینگی خارج شده طبیعتا به دلیل عدم توازن بازدهی در بازارها به سمت بازار مسکن رفته و می‌رود چراکه پایداری بازار مسکن در بلندمدت بیشتر از سایر بازارها است بنابراین می‌دانیم که پول حقیقی‌ها حتی در مقطع کوتاهی ممکن است که از بورس خارج شود.

آقابزرگی تاکید کرد: در شرایطی که بازار رو به اصلاح است و اصلاحات آغاز شده این حقوقی‌ها هستند که به جمع شدن صف‌های فروش کمک می‌کنند و برعکس حقیقی‌ها، حقوقی‌ها از جمله گروه بانکی در حال صرف منابع برای بهبود شرایط بازار هستند از سوی دیگر از آنجایی که این شرکت‌ها ذی نفع هستند اساسا مجبور به حمایت از بازار شده‌اند.

وی با اشاره به کاهش حجم معاملات روزانه در بازار سرمایه گفت: افت حجم معاملات روزانه کاملا مشهود است و این روزها این رقم به حدود ۶ هزار میلیارد تومان رسیده در حالی روزهایی حجم معاملات به ۳۰ هزار میلیارد تومان هم رسیده بود.

این کارشناس بازار سرمایه، گفت: بنابراین با توجه به این شرایط بازار امروز می‌بینیم که شرکت‌های وابسته به بانک‌ها به دلیل حمایت از پرتفوی خود در حال حمایت از بازار سرمایه و صرف منابع هستند.

آقابزرگی درباره تناقض تصمیمات درباره عرضه دارا دوم و اثرگذاری آن در بازار سرمایه، اظهارکرد: در فضایی که بازار مستعد و مثبت است هرگونه اطلاعاتی ولو اطلاعات خنثی اثر مثبت بر بازار می‌گذارد چراکه بازار هیجان مثبت دارد. تجربه این را هم داشتیم که زمانی در سال رکود بازار در سال ۹۲ به محض اینکه اطلاعاتی مبنی بر افزایش سرمایه شرکتی منتشر می‌شد، شرکت‌ها بلافاصله تبدیل به صف فروش می‌شدند چراکه دید بازار منفی بود اما درهمین ۳ ماهه گذشته مقوله افزایش سرمایه به ویژه تجدید ارزیابی، بلافاصله در بازار اثر مثبت می‌گذاشت.

وی تاکید کرد: موضوع جو بازار است و در فضایی که متوسط p/e بالای ۳۴ درصد و اختلاف بین ارزش ذاتی و ارزش روز سهام به شدت فاصله گرفته هرگونه صحبتی ولو در راستای حفظ و صیانت منافع سهام‌داران مانند دو دیدگاه وزرا درباره عرضه دارا دوم به عنوان یک مقوله منفی تلقی می‌شود چراکه زمان اصلاح قیمت فرا رسیده و این اختلافات اساسا بهانه بود.

این کارشناس بازار سرمایه، گفت: داراها نقش قابل توجهی در بازار ندارند که بخواهند باعث آغاز این ریزش باشند و دارا یکم در بالاترین حد پرتفوی ۲۰ هزار میلیارد تومانی داشت که در ایام پیک بازار به اندازه حجم معاملات یک روز بود.

آقابزرگی با بیان اینکه تمام فعالان انتظار آغاز اصلاح را داشتند، ادامه داد: در یک ماه گذشته صحبت فعالان و کارشناسان بازار، بحث اصلاح قیمت و این موضوع بوده که چه تاریخی اصلاح شروع می‌شود و هیچ فردی در اصل انجام اصلاح تردید نداشت. حتی کسانی که هیجان مثبت در بازار داشتند به دنبال تاریخ و زمان آغاز اصلاح قیمتی در بازار بودند.

سرمایه به طور هوشمند جابه‌جا می‌شود

وی درباره مسئولیت دولت در قبال حمایت از سهام‌داران به ویژه تازه واردها که با دعوت گسترده دولت وارد بازار سرمایه شدند، اظهارکرد: اغلب برخی از فعالان بازار به ویژه تازه واردها انتظار دارند اگر به قصد کسب بازدهی به بازار آمده‌اند بنابراین ریسک‌های سرمایه‌گذاری باید به افراد یا مسئولان منتقل کنند اما در فضای اقتصادی و سرمایه‌گذاری هیچ‌گونه مسئولیتی متوجه کسی نیست و مسئولیت اصلی بر عهده خود سرمایه‌گذار است.

این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه در شرایط وجود غول نقدینگی بهترین تصمیم هدایت پول به سمت بازار سرمایه بود، گفت: با وجود غول نقدینگی بالای ۲ هزار و ۷۰۰ هزار میلیارد تومان، طبیعتا یکی از تصمیماتی که برای پیشگیری ورود این میزان نقدینگی به سایر بازارها اخذ شد، رونق بازار سرمایه بود.

وی تاکید بود: اما نکته مهم این است که این نقدینگی باید به سمت بازار اولیه هدایت می‌شد تا به تجهیز منابع مالی برای تولید و بنگاه‌ها برسد. ۲۸ هزار میلیارد تومان مجموعه منابع تامین شده مالی از سال ۹۴ در سال ۹۸ به حدود ۳۸ هزار میلیارد تومان افزایش یافت. اگر به تناسب درصد توجه داشته باشیم، می‌بینیم که ۳۵ درصد افزایش در حجم معاملات بازار اولیه بوده در صورتی که حجم معاملات در بازار ثانویه از ۷۰ هزار میلیارد تومان در سال ۹۴ به هزار و ۱۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده، بنابراین این جریان کاملا بحث داد و ستد و سفته بازی در بازار ثانویه بوده‌است. قطعا شرکت‌ها و بنگاه‌ها عوایدی از این نقدینگی نداشتند و این استراتژی باید تغییر کند.

آقابزرگی همچنین درباره اثرگذاری افزایش شاخص بورس و نرخ دلار بر یکدیگر در دو بازار ارز و سرمایه، گفت: سرمایه به طور هوشمند جابه‌جا می‌شود و در دنیا آربیتراژ یک اصل اقتصادی است. در نظام اقتصادی کشورمان هم شاهد این وضعیت هستیم و انتظارات تورمی در بازار سرمایه باعث تورم در سایر بازارها می‌شود بنابراین افزایش شاخص می‌تواند باعث افزایش نرخ دلار شود.