سقوط سراسری بورس ها

در حالی که موج جدید کرونا اروپا را در نوردیده و در امریکای لاتین نیز روند شیوع بیماری کماکان در سطح نگران‌کننده قبل باقی ماند است، در امریکا نیز احتمالا شاهد خیزش مجدد ویروس خواهیم بود. دکتر آنتونی فاوچی- رئیس مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های عفونی امریکا در اظهاراتی که معامله گران را نگران کرده است، گفت: هم اکنون در مرحله بسیاری قرار داریم و با کوچک‌ترین اشتباهی شاهد آغاز موج چهارم شیوع بیماری کووید-۱۹ در امریکا خواهیم بود.

صندوق بین‌المللی پول در گزارش جدید خود اعلام کرد با بهبود نسبی در روند مبارزه با کرونا، متوسط رشد اقتصادی امسال جهان ۶.۰ درصد خواهد بود که این رقم نسبت به گزارش قبلی که در ماه ژانویه منتشر شده بود، ۰.۵ درصد بهبود یافته است. پس از رشد منفی ۳.۳ درصدی در سال قبل، انتظار می‌رود متوسط رشد اقتصادی جهان در سال آینده مثبت ۴.۴ درصد باشد. با این حال طبق گفته گیتا گوپیناث- اقتصاددان ارشد این نهاد- احیای رشد اقتصادی در نقاط مختلف یکسان نخواهد بود.

در حالی که انتظار می‌رود متوسط رشد اقتصاد جهان در سال جهانی به بالاترین سطح خود در نیم قرن اخیر برسد، احیای کامل اقتصادها و بازگشت سیاست‌های پولی و مالی به سطح عادی طولانی تر از چیزی خواهد بود که پیشتر تصور می‌شد. کریستالینا جیورجیوا- رئیس صندوق بین‌المللی پول- با اشاره به در دسترس نبودن واکسن برای همه مردم جهان گفت: کماکان مردم بیشتری شغل‌های خود را از دست می‌دهند و فقر بیشتر می‌شود. به صورت کلی چشم‌انداز اقتصادی جهان بهبود یافته است اما ریسک‌ها کماکان به قوت خود باقی هستند.

وزارت کار امریکا اعلام کرد که شمار متقاضیان دریافت مزایای بیکاری در این کشور تا پایان ماه مارس با ۶۱ هزار نفر افزایش نسبت به دوره قبل به ۷۱۹ هزار نفر رسیده است. اگر چه این رقم نسبت به رکوردهای ثبت شده چهار ماه قبل کاهش خوبی داشته اما این ارقام هنوز فاصله معناداری با رقم ۲۲۰ هزار نفری ثبت شده قبل از آغاز بحران کرونا دارد. برآورد می‌شود درآمد بیش از ۱۸ میلیون شاغل امریکایی تحت تاثیر کرونا کاهش پیدا کرده باشد.

اتاق بازرگانی امریکا با انتشار گزارشی نسبت به مخاطرات برنامه دولت بایدن برای سرمایه‌گذاری دو تریلیون دلاری در زیرساخت‌های اقتصاد امریکا هشدار داده است. به گفته این اتاق، منابع مالی این طرح قرار است از طریق افزایش محسوس مالیات‌ها تامین شود که این مسئله باعث کاهش رقابت‌پذیری اقتصاد امریکا در سطح جهان و سرعت احیای رشد اقتصادی خواهد شد که دقیقا متضاد چیزی است که این بسته پیشنهادی هدف‌گذاری کرده است.

با وجود آن که دولت امریکا در دوره ریاست جمهوری ترامپ و بایدن حدود پنج تریلیون دلار تاکنون برای کاستن از تبعات اقتصادی ناشی از ویروس کرونا تخصیص داده‌اند احتمال رونمایی و اجرایی شدن از یک بسته حمایتی عظیم دیگر وجود دارد. به گفته برخی از منابع آگاه، دولت بایدن پس از اجرایی شدن بسته حمایتی ۱.۹ تریلیون دلاری در نظر دارد یک بسته دیگر را با هدف کاستن از فاصله طبقاتی و تقویت زیرساخت‌های اقتصادی اجرایی کند.

گزینه تصدی گری وزارت بازرگانی امریکا در دولت بایدن در مصاحبه با نشریه وال استریت ژورنال از آغاز مذاکرات تجاری با چین حمایت کرده و افزوده است: تعرفه‌ها به شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان امریکایی خسارت زده است اما این تعرفه‌ها دارای مزایایی نیز بوده‌اند. این وکیل سابق در امور تجارت که خود دارای پدر و مادری چینی است، برداشته شدن ناگهانی تعرفه‌ها را به ضرر اقتصاد امریکا دانسته و گفته است پیش از این کار باید اصلاحاتی در نظام گمرکی فعلی انجام گیرد.

اگرچه نگرانی‌ها از افزایش تورم در نتیجه ادامه سیاست‌های حمایتی دولت‌ها و بانک‌های مرکزی جهان به صورت جدی درآمده است اما با توجه به آن که انتظار می‌رود جهان در امسال از رکود کرونایی سال قبل خارج شود، شاخص‌های مهم بورسی جهان کماکان در نزدیکی قله‌های تاریخی خود حرکت می‌کنند. از طرف دیگر تاکید چندباره بایدن و مقامات دولت وی بر احیای چندجانبه گرایی و حمایت از روند جهانی شدن، باعث دلگرمی معامله گران نسبت به افزایش تجارت خارجی در میان مدت شده است.

تاکنون بیش از ۱۳۳ میلیون و ۳۲۱ هزار و ۹۵۶ مورد ابتلا به کرونا گزارش شده است که در این بین دو میلیون و ۸۹۱ هزار و ۲۶۷ نفر جان خود را از دست داده‌اند. در بین کشورهای مختلف، بالاترین تلفات مربوط به امریکا با ۵۷۰ هزار و ۳۰۶ نفر، برزیل با ۳۳۷ هزار و ۳۶۴ نفر، مکزیک با ۲۰۵ هزار و ۲ نفر، هند با ۱۶۶ هزار و ۵۷۷ نفر و انگلیس با ۱۲۶ هزار و ۹۲۷ نفر بوده است.

دریک هالپینی - تحلیلگر ارشد بازار سرمایه در بانک میتسوبیشی - گفت: به طور کلی هنوز ریسک‌های زیادی در بازارهای مالی وجود دارند که روند معاملات را دست کم تا نیمه نخست امسال تحت تاثیر خود قرار می‌دهند. وضعیت کرونا هنوز مایه نگرانی بزرگی است به ویژه آن که هنوز نمی‌توانیم با قاطعیت بگوییم که واکسن‌های موجود در برابر گونه‌های جهش یافته ویروس هم کارایی بالای خود را حفظ کرده‌اند. اینکه تنش‌های ژئوپلتیکی تا چه حد مناسبات تجاری را تحت تاثیر قرار دهند هم مهم است.

بورس امریکا

در وال استریت بیشتر شاخص‌ها نزولی بودند؛ تا جایی که دو شاخص از سه شاخص اصلی بورسی در سطح پایین تری از روز قبل خود بسته شدند.

شاخص «داوجونز ایدانستریال اوریج» با ۰.۰۸ درصد کاهش نسبت به روز قبل و در سطح ۳۳ هزار و ۴۰۳.۹۲ واحد بسته شد. شاخص «اس‌اند پی ۵۰۰» با ۰.۰۱ درصد افزایش تا سطح ۴۰۷۴.۲۷ واحدی بالا رفت و دیگر شاخص مهم بورسی امریکا یعنی «نزدک کامپوزیت» با ۰.۱۸ درصد کاهش در سطح ۱۳ هزار و ۶۷۳.۸۷ واحدی بسته شد.

بورس‌های اروپایی

در معاملات بازارهای بورس در اروپا، شاخص "فوتسی ۱۰۰" بورس لندن با ۰.۹۱ درصد صعود نسبت به روز قبل و در سطح ۶۸۸۵.۳۲ واحد بسته شد. شاخص "دکس ۳۰" بورس فرانکفورت در آلمان با کاهش ۰.۲۴ درصدی و ایستادن در سطح ۱۵ هزار و ۱۷۶.۳۶ واحدی به کار خود خاتمه داد و شاخص "کک ۴۰" بورس پاریس با عقبگرد ۰.۰۱ درصدی در سطح ۶۱۳۰.۶۶ واحد بسته شد. در مادرید شاخص "ایبکس ۳۵" ۰.۴۳ درصد پایین رفت و به ۸۵۹۷.۴۰ واحد رسید.

بورس‌های آسیایی

در معاملات بورس‌های آسیا، شاخص‌ها عملکرد مختلفی داشتند؛ تا جایی که شاخص "نیک کی ۲۲۵" بورس توکیو ژاپن با صعود ۰.۱۲ درصدی تا سطح ۲۹ هزار و ۷۳۰.۷۹ واحدی بالا رفت. شاخص "هانگ سنگ" بورس هنگ‌کنگ ۰.۹۱ درصد پایین رفت و در سطح ۲۸ هزار و ۶۷۴.۷۰ واحد بسته شد. در چین شاخص "شانگهای کامپوزیت" ریزش ۰.۷۱ درصدی را تجربه کرد و در سطح ۵۱۰۳.۷۴ واحد بسته شد.

در استرالیا شاخص "اس‌اند پی اس‌اند ایکس ۲۰۰" بورس سیدنی با ۰.۶۱ درصد افزایش و ایستادن در سطح ۶۹۲۸.۰۲ واحدی به کار خود خاتمه داد. در بین دیگر شاخص‌های مهم آسیایی، شاخص " تاپیکس" ژاپن نزولی بود. (معیار محاسبه تغییرات قیمتی، ساعت پایانی معاملات روزانه بورس نیویورک بوده است.)