بازار خودروهای وارداتی در آستانه انفجار؟

طبق اخبار رسیده از بازار، طی سه تا چهار هفته گذشته، نرخ خودروهای وارداتی ریزشی شدید را تجربه کرده، تا آنجاکه فعالان بازار از افت نرخ تا مرز ۳۵ درصد نیز صحبت به میان می‌آورند. به‌عنوان مثال، خودرویی که تا همین چند وقت پیش (قبل از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری امریکا) ۵/ ۹ میلیارد تومان نرخ داشت، حالا تا ۶ میلیارد تومان نیز پایین آمده و حتی گفته می‌شود با این نرخ هم خریداری ندارد. یا مثلا خودرویی دیگر که نرخ آن تا ۵ میلیارد تومان هم بالا رفته بود، درحال‌حاضر تا ۵/ ۳ میلیارد تومان کاهش یافته، با این حال میلی برای خرید آن نیست.

اینکه چرا بازار خودروهای وارداتی اینچنین در مسیر سقوط نرخ قرار گرفته، با عوامل مختلفی در ارتباط است، به‌ویژه کاهش انتظارات تورمی، کاهش نرخ ارز و البته انتشار اخباری مبنی بر احتمال لغو ممنوعیت واردات خودرو به کشور.

 قسمت نخست ماجرا به اتفاقات پس از اعلام نتیجه انتخابات ریاست جمهوری امریکا برمی‌گردد که پیروزی جو بایدن سبب شد انتظارات تورمی ایرانی‌ها کاهش پیدا کرده و نرخ ارز در مسیر نزول قرار بگیرد. در این بین، دلار که تا بالای ۳۰ هزار تومان هم پیشروی کرده بود، روندی نزولی به خود گرفت و حالا به زیر ۲۵ هزار تومان رسیده است. ازآنجاکه یکی از دلایل اصلی رشد نرخ خودروهای وارداتی، صعود نرخ ارز بود، کاهشی شدن آن نیز سبب شد منحنی نرخ این خودروها افتی بزرگ را در این مدت تجربه کند. نکته دیگر اینجاست که پس از کاهش انتظارات تورمی و نزولی شدن نرخ ارز، میل به عرضه در بازار وارداتی‌ها از ترس افت نرخ بالا رفت. از آن سو اما چون تمایل به خرید (به امید پایین آمدن قیمت) بسیار ضعیف بوده، فروشندگان مجبور به پایین آوردن نرخ‌های پیشنهادی خود شدند. نتیجه این کش و قوس‌ها در بازار خودروهای وارداتی، افت شدید قیمت‌ها بود که به نظر می‌رسد همچنان ادامه خواهد داشت. به این ترتیب به نظر می‌رسد با توجه به پیش‌بینی‌ها از بازگشت امریکا به توافق هسته‌ای و برجام، احتمال کاهش بیشتر انتظارات تورمی و همچنین نرخ ارز وجود دارد و این موضوع اثر مستقیم روی بازار وارداتی‌ها می‌گذارد.

ازسرگیری واردات خودرو به کشور

اما افت قیمت خودروهای وارداتی دلیل دیگری نیز دارد که بعد روانی ماجرا را در بر می‌گیرد. طی چند هفته گذشته زمزمه‌هایی مبنی بر ازسرگیری واردات خودرو به کشور به گوش می‌رسد که ریشه در طرح خودرویی مجلس شورای اسلامی برای لغو ممنوعیت واردات دارد. در طرح مجلس شورای اسلامی مبنی بر تحول صنعت و بازار خودرو، بندی وجود دارد که طبق آن واردات خودرو به کشور مشروط به استفاده از ارز اشخاص یا ارز حاصل از صادرات خودرو و قطعه، آزاد خواهد شد. هرچند این طرح هنوز به تصویب مجلس نرسیده و پس از آن نیز باید از فیلتر شورای نگهبان عبور کند، با این حال اثر روانی نسبی خود را بر بازار گذاشته و به کاهش قیمت‌ها سرعت بیشتری داده است. تردیدی وجود ندارد که یکی از دلایل اصلی صعود نرخ خودروهای وارداتی (به جز مسئله رشد نرخ ارز)، تاثیر روانی ممنوعیت واردات طی ۲۸ ماه گذشته و کمبود و قطع عرضه به بازار بوده که حالا در مسیر لغو شدن قرار گرفته است.