شرایط دریافت معافیت پزشکی قلب + لیست بیماری های قلبی معافیت پزشکی

معافیت پزشکی قلب و عروق، یکی از انواع معافیت‌ها است که دغدغه مشترک بسیاری از افراد مشمول خدمت با انواع بیماری‌های قلبی ست. افرادی که مشمول خدمت سربازی می‌شوند، باید به لحاظ جسمانی و روانی آمادگی لازم را برای فعالیت های گوناگون داشته باشند، اگر افراد متوجه نقص یا ضعف عملکردی در عروق و قلب خود شوند، با بررسی این مسئله در شورای پزشکی وظیفه، بر اساس نوع و شدت مشکلشان، مشمول معافیت از نوع؛ دائم، رزم یا موقت خواهند شد.

انواع معافیت بیماری‌های قلبی عروقی:

• به طورکلی اگر شخص مشکل قلبی داشته باشد، که قابل کنترل باشد یا به مرور زمان درمان شود، مشمول معافیت موقت می‌شود.

• اگر مشکل قلبی طوری باشد، که توانایی انجام فعالیت های سنگین را نداشته باشد،معاف از رزم می‌شود.

• اگر مشکل قلبی‌ به‌ گونه‌ای باشد که علاج و درمانی برای آن وجود نداشته باشد، فرد مشمول معافیت دائم می‌شود.

​کدام بیماری‌های قلبی باعث معافیت می‌شوند؟

بیماری‌هایی که شرایط معافیت پزشکی قلب را ایجاد می‌کنند، طبق آیین‌نامه معاینه و معافیت پزشکی، در شانزده بند اصلی تقسیم می‌شوند، که کلیت آن‌ها را در جدول زیر برایتان آورده‌ایم و در ادامه هرکدام را به‌طور مفصل توضیح می‌دهیم؛

شرایط ویژه برای بیمار‌های قلبی، که باعث معافیتشان می‌شود، در جدول زیر آمده‌ است. با توجه به متفاوت بودن شرایط و مشکلات جسمی که برای بیماران قلبی پیش می‌آید، معافیت‌های آن‌ها هم، متفاوت خواهد بود و بر اساس رای کمیسیون پزشکی، یکی از انواع معافیت پزشکی، شامل حالشان می‌شود.

​عارضه عضوی دریچه‌ای قلب:

با رویت این عارضه، فارغ از داشتن یا نداشتن سابقه عمل و بررسی صحت این موضوع در بیمارستان‌ها و مراکز دانشگاهی وابسته به نیروهای مسلح، فرد معافیت دائم می‌گیرد. اگر در این شرایط، فرد دارای تحصیلات و مدارج دانشگاهی کارشناسی و بالاتر باشد، در صورتی‌ که عملکرد قلبش دچار اختلال نباشد، معافیت قلبی عروقی از رزم می‌گیرد.

​نارسایی عملکردی قلب

نارسایی عملکردی متوسط به بالا دریچه های میترال و آئورت به عنوان اختلال عملکردی در نظر گرفته می‌شوند و در این بند مورد بررسی قرار می‌گیرند. افتادگی و پرولاپس دریچه میترال ،اگر باعث اختلال نشده باشد، فقط منجر به معافیت از رزم خواهد شد. نارسایی اندک دریچه آئورت هم، همین نتیجه را رقم می‌زند و در این بند مورد بررسی قرار می‌گیرد.

​بیماری‌های قلبی مادرزادی:

بیمارهای قلبی که به طور مادرزادی مشکل پیدا کرده‌اند، فارغ از داشتن یا نداشتن سابقه عمل جراحی، در صورت داشتن اختلال در عملکرد، یا عارضه پس از عمل، معاف دائم خواهند بود. منظور از اختلال عملکرد ،EF (توانایی قلب در پمپاژ خون به سراسر بدن)، کمتر از 50% است. از عوارض بعد از عمل می‌توانیم به ایجاد فشار خون ریوی، باقی ماندن اختلال عملکرد در دریچه های قلب و باقی ماندن شنت مغزی به بالاتر، اشاره کنیم. اگر افراد دارای مدارج تحصیلی کارشناسی به بالاتر باشند و این در حالی باشد که اختلال عملکرد قلب نداشته اند، معافیت از رزم می‌گیرند.

​مشکل مادرزادی قلبی

اگر مشکل مادرزادی و بدون عارضه، یا بدون اختلال در عملکرد باشد، فارغ از اینکه فرد سابقه عمل دارد یا ندارد، او را معاف از رزم می‌کند، اگر این مشکلات نظیر قلب آیینه ای(دکستروکاردی) و یا قرینه قرار گرفتن اعضای بدن (سینوس اینورتوس) همراه با ناهنجاری های دیگر نباشند و عارضه ای ایجاد نکرده باشند، فرد را معاف از خدمت دائم نمی‌کند.

​مشکلات عروق کرونر:

هرنوع مشکل در عروق کرونر (عروقی که اکسیژن رسان قلب هستند)،منجر به معافیت دائم خواهند شد.

​نارسایی مزمن قلب:

توانایی قلب در پمپاژ مناسب خون یا همان EF (نارسایی مزمن قلب)، باعث معافیت قلب دائم می‌شود. معیار تشخیص مزمن بودن، وجود بیماری به مدت حداقل ۶ ماه در بدن فرد بیمار است.

​مشکلات لایه‌های مختلف قلب:

هرگونه بیماری در لایه ها و ماهیچه های قلب، یعنی ؛ پریکارد،میوکارد،اندوکارد، تفاوتی هم ندارد که مادرزادی یا اکتسابی ،توموری یا التهابی، باشند،در همه این صورت‌ها، معافیت دائم خواهد بود.

​مشکلات آئورت و سرخرگ‌های قلب:

بیمارانی که آئورت و سرخرگ های بزرگشان، دچار بیماری‌های اکتسابی،مادرزادی ،حاوی تومور یا التهاب باشد، مانند ؛ باریک شدگی عروق(کوارکتاسیون)، برامدگی رگ (انوریسم)، گشادگی سرخرگ‌های ریوی،فارغ از داشتن سابقه عمل جراحی، مشمول معافیت دائم خواهند شد.

​فشار سیستول و دیاستول:

برای اندازه‌گیری فشار واقعی، بیمار را حدود ۳ روز در فضای بیمارستان مورد چکاپ قرار می‌دهند و فشار خونش را مدام چک می‌کنند، اگر فشار خون سیستول از ۱۶۰ به بالا و دیاستول ۱۰۰ به بالا باشد، معافیت دائم خواهد بود.

یکی از معیارهایی که اثبات کننده وجود فشار خون بالا است، آسیب دیدن ارگان‌های هدف است، کلیه و عروق دو ارگان هدف مهم در این تشخیص اند و دقت داشته باشید که آسیب چشم به علت فشارخون بالا، آسیب به ارگان هدف محسوب نمی‌شود.

​ترومبوفلبیت:

همان التهاب و احتمال وجود لخته در سیاهرگ قلب است، اگر عود کننده باشد، فرد معافیت دائم می‌گیرد و اگر درمان شده باشد یا عود نکند معافیت موقت یا معافیت از رزم شامل او می‌شود.

​اکستراسیستول فوق بطنی:

اگر فرد دچار اکستراسیستول (انقباض زود هنگام) فوق بطنی شود، به طوری‌ که در هر دقیقه ،تعداد ضربان قلب بیش از ۱۰ عدد شود و ریتم قلب بهم بریزد، با مراجعه به بیمارستان‌های نیرو مسلح و یا مراکز دانشگاهی وابسته به آن، در صورت تایید، فرد مشمول معافیت دائم می‌شود و اگر تعداد ضربان‌ها بین ۱۰-۵ عدد باشد،فرد معاف از رزم می‌شود.

​اکستراسیستول بطنی:

اختلالات ریتم قلب به صورت اکستراسیستول‌های بطنی، به طوری که قلب بیش از ۵ عدد ضربان را به صورت چند شکلی و از چند کانون ایجاد کند و باعث اختلال در ریتم قلب شود،معافیت دائم خواهد بود و اگر این تعداد ضربان کمتر از ۵ عدد در دقیقه باشد، معافیت موقت و از رزم خواهد بود.

​تاکی آریتمی‌های فوق بطنی:

در صورتی که فرد دارای ضربان های قلب نامنظم (تاکی اریتمی های فوق بطنی) باشد، به طوری که ضربان قلبش بیش از ۱۴۰ در دقیقه باشد، شرایط او را در بازه زمانی مشخصی بررسی می‌کنند، اگر بیشتر از سه ساعت، این بازه زمانی به طول انجامید و فرد شرایط مساعد پیدا نکرد، یا دومرتبه دچار این اتفاق شد، احتمال دچار بودن او به این بیماری تایید می‌شود، از تاکی آریتمی‌هایی که می‌تواند باعث تایید معافیت دائم شود ،می‌توان به فیبریلاسیون دهلیزی، تاکی‌کاردی، نودال،جانکشنال و تاکی کاردی بطنی، اشاره کرد.افرادی که تاکی آریتمی با عدد ۱۴۰-۱۱۰ داشته باشند،معاف از رزم خواهند شد.

​اختلالات هدایت داخل دهلیزی:

اختلالاتی نظیر؛ وقفه سینوس دهلیزی، بلوک سینوس دهلیزی، سندروم تند تپشی(تاکی‌‌کاردی) و کند تپشی(برادی‌کاردی) و یا سندروم s.s برادی‌کاردی سینوزالی که تعداد ضربان قلب در آن کمتر از ۵۰ عدد در دقیقه باشد و حتی تحت نظر و دستورات بیمارستان یا مراکز دانشگاهی نیروهای مسلح، با وجود حرکات و فعالیت موثر بیمار، این عدد زیاد نشود، معافیت پزشکی قلبی، که فرد می‌گیرد،از نوع دائم خواهد بود.

​اختلالات هدایت دهلیزی بطنی:

این اختلالات از جمله مشکلاتی هستند که ظرفیت و قوای جسمانی فرد را کاهش می‌دهند،به همین دلیل باتوجه به شرایط فرد بیمار، معافیت قلب دائم یا رزم شامل حالش می‌شود.

​تب روماتیسمی:

در صورت ابتلای فرد به تب روماتیسمی حاد که یک عفونت باکتریایی ست و درگیر شدن قلب و بروز عارضه قلبی، فرد معافیت دائم می‌گیرد.

​شوک وازووگال:

بیماری که دچار شوک وازوواگال همراه با سنکوپ‌های پی در پی(بیش از یه بار) شده است و علائم بالینی واضحی دارد، اگر طی بررسی های پاراکلینیکی این موضوع تایید شود، فرد دارای معافیت دائم می‌شود.

​بیماری‌های قلبی عروق پزشکان:

اگر پزشکی توانایی طبابت داشته باشد اما درگیر بیماری‌های قلبی عروقی از نوع معاف دائم باشد،می‌تواند از خدماتی که برایش دشوار و سنگین است، معاف شود.

​مدارک مورد نیاز برای درخواست معافیت پزشکی قلب:

•   اصل و کپی تمام صفحات شناسنامه مشمول

•  اصل و کپی پشت و روی کارت ملی جدید مشمول

•  اصل و کپی آخرین مدرک تحصیلی مشمول (گواهی موقت تحصیلی یا دانشنامه)

•  سه قطعه عکس  ۴*۳ که باید رنگی ،زمینه سفید و تمام‌ رخ باشد

• برگه معاینه اولیه مشمول

• برگه واکسیناسیون مشمول

• برگه وضعیت مشمول

•  شماره حساب بانک سپه برای درج شدن در فرم ثبت‌نام

​مراحل دریافت معافیت پزشکی قلبی:

• قدم اول: مشمول میبایست با مدارک تکمیل شده که در قسمت بالا شرح دادیم، به دفاتر پلیس ۱۰+ مراجعه کند.

• قدم دوم: وی ،فرم سه برگی خود را که شامل؛برگه‌های معرفی اعزام ، حل بعد به پزشک معتمد نیروهای مسلح می‌فرستد.

• قدم سوم: مشمول برای انجام معاینه اولیه به پزشک مورد تایید نیروهای مسلح مراجعه می‌کند و پزشک او را برای انجام واکسیناسیون لازم که شامل واکسن‌های مننژیت و دوگانه می‌باشد ،به مراکز مربوطه می‌فرستد.

• قدم چهارم: او، با در دست داشتن تاییدیه واکسیناسیون و نظر پزشک اولیه، مجدداً به دفاتر پلیس ۱۰+ مراجعه می‌کند، این تاییدیه‌ها را تحویل این مرکز می‌دهد و درخواست دریافت معافیت پزشکی خود را در سامانه نظام وظیفه ثبت می‌کند.

• قدم پنجم: حدوداً دو هفته پس از ثبت شدن درخواست، پیامک معرفی به بیمارستان نظامی ،به جهت معاینه تخصصی و تشکیل پرونده فرد مشمول، برای او ارسال می‌گردد.

• قدم ششم: نهایتاً دو تا سه هفته بعد از تشکیل پرونده، پیامکی به جهت شرکت مشمول در کمیسیون پزشکی برای او ارسال می‌گردد که پس از انجام بررسی‌های لازم رای نهایی اعلام گردد. اگر شوراهای پزشکی،فرد را بیمار تشخیص دهند،رای آن‌ها و برگه معافیت صادر می‌گردد،اگر هم فرد را بیمار تشخیص ندهند،برگه اعزام به خدمتش را صادر می‌کنند.

​سخنی از مشاوران آویژه برای انجام مراحل معافیت پزشکی قلب و عروق:

با توجه به مطالب بالا،فردی که مشمول خدمت سربازی شده ، بیمار قلبی است و درخواست معافیت پزشکی قلبی دارد، می‌بایست مدارک لازم را از روی فهرست گردآوری شده‌ی مرکز مشاوره آویژه تکمیل کند، سپس به دفاتر پلیس۱۰+ مراجعه کند ،برگه‌های مربوطه برای انجام روند معافیت را از آن‌ها تحویل بگیرد و پس از ارجاع به پزشک و طی شدن مرحله‌ی اولیه‌ی معاینه و انجام واکسیناسیون‌، مجدداً به دفاتر پلیس ۱۰+ مراجعه کند و تاییدیه‌ این مراحل را تحویلشان دهد. پس از ثبت شدن درخواست معافیت در دفاتر پلیس ۱۰+، و طی شدن بازه‌ی تشکیل پرونده و انجام معاینات تخصصی‌تر در بیمارستان ، نهایتاً  با بررسی مدارک بیمار در کمیسیون پزشکی رای نهایی درمورد معاف شدن یا نشدن و نوع معافیت‌ وی،مشخص می‌گردد.

​سوالات متداول:

آیا فشار خون بالا هم می‌تواند باعث معافیت قلبی شود ؟

بله، فشار خون بالا از انواع بیماری‌های قلبی است که با توجه به شدتی که دارد ،می‌تواند به‌وجود آورنده مشکلات مختلفی برای فرد بیمار باشد و به همین دلیل،توانایی انجام برای کارها را از او سلب کند.

در صورت رد شدن درخواست معافیت پزشکی چکار کنیم؟

تا ده روز پس از صادر شدن رای بدوی شورای پزشکی،فرد فرصت دارد به این رای اعتراض کند،در این صورت فرد میبایست به دفاتر پلیس ۱۰+ مراجعه کند و درخواست خود را مکتوب اعلام کند،پس از اعلام اعتراض،پرونده فرد به شورای عالی کمیسیون پزشکی فرستاده می‌شود ،هر رایی که در آنجا داده شود ،لازم الاجرا و قطعی‌ست.

مراحل گرفتن معافیت پزشکی چقدر زمان می‌برد؟

بعد از مراجعه به دفاتر پلیس ۱۰+ و معاینه اولیه توسط پزشک ،پرونده‌ای برای بیمار تشکیل می‌شود که لازم است ،برای تکمیل آن ،فرد آزمایشاتی را انجام دهد،بنابراین حداقل زمان لازم برای بررسی درخواست معافیت‌ پزشکی،یک ماه و بسته به نوع آزمایشات ، احتمالاً بیشتر هم خواهد بود.