مزایای شیلد نسبت به ماسک برای جلوگیری از ابتلا به کرونا

با توجه به شرایط خاص کشورمان در رابطه با شیوع ویروس کرونا، یکی از مؤثرترینِ اقدامات می‌تواند اجباری شدنِ استفادۀ همگانی از ابزار حفاظتی به ویژه ماسک و سپر محافظ  صورت (شیلد) به صورت رایگانِ  باشد. بی‌شک استفاده از سپر محافظ صورت همراه با ماسک و پوششی، هرچند قابل شستشو، دستکم بر روی دهان یکی از بهترین توصیه‌های عملی و کاربردی برای همگان برای محافظت در برابر کرونا در فضاهای عادی است.

در جمع بندی مطالبِ مربوط به میزان تأثیر استفاده از هر ابزار حفاظتی یا ترکیب آنها در پیشگیری از (الف) "مبتلا شدن" و (ب) "مبتلا کردن" نتایج زیر به‌دست می‌آید:

۱- استفاده از ماسک‌های معمول به تنهایی توسط یک فرد در پیشگیری از مبتلا شدنش به کرونا بی‌تاثیر نیست. اما بیشترین فایدۀ استفاده از ماسک‌های معمول در پیشگیری از مبتلا کردنِ دیگران است. به خصوص در هنگام عطسه و سرفه و مانند اینها توسط فردِ مبتلا. البته این به شرطی است که استفاده از ماسکِ مناسب درست انجام شود و به ویژه استفاده از آن سبب ایجاد نوعی اطمینانِ کاذب در افراد و بی‌مبالاتیِ آنان بر این اساس نشود.

۲) تأثیر استفاده از شیلد به تنهایی توسط یک فردِ غیرمبتلا به کرونا در پیشگیری از مبتلا شدنِ او، هنگام مواجهه با یک بیمار کرونایی، در مقایسه با تأثیر استفاده تنها از ماسک‌های معمول طبعاً بیشتر است. این امر به سبب نوع پوششی است که شیلد دارد و به طور کامل صورت را می‌پوشاند.

 ۳) اگر فردی که مبتلا به کرونا است فقط از شیلد مناسب استفاده کند، در مقایسه با حالتی که او تنها از ماسک‌های معمول استفاده کند، احتمال کمتری برای مبتلا کردنِ بقیه وجود خواهد داشت. البته اگر استفاده از شیلد صورت باعث ایجاد نوعی اطمینان کاذب در افراد و عدم توجه به دیگر موارد نشده و همچنین افراد غیرمبتلا و بدون محافظ در زیر شیلدِ او و موقعیت‌هایی مانند آن قرار نگرفته باشند.

برای مثال، آرایشگرانی که به کرونا مبتلا بوده، فقط از شیلد استفاده کرده و مشتریانشان در موقعیتی در زیر شیلدِ آنها قرار می‌گیرند، شانس این که مشتریانِ بی‌حفاظِ خود را به خصوص در هنگام عطسه و سرفه آلوده کنند، می‌تواند حتی بیشتر از زمانی باشد که آن آرایشگران تنها از ماسک‌های صورت استفاده کرده باشند.

 استفاده از شیلد مناسب صورت از چشم‌ها هم محافظت کرده و احتمال لمس صورت را کاهش می‌دهد. ضمن اینکه این وسیله قابل شستشو و مناسب برای استفاد پیوسته برای بلندمدت است. در مجموه باید گفت  شیلد ابزاری عملی و اقتصادی است.

ضمن این که بر خلاف تصور، با توجه به اندازۀ نسبتاً بزرگترِ ویروس کووید-۱۹ (Covid-۱۹) در مقایسه با برخی انواع دیگرِ ویروس‌ها، احتمال این که  کووید-۱۹ درمحیط‌های معمول به تعداد کافی برای بیماری‌زاییِ جدی از فضای بازِ پایین شیلد در زیر چانه به سمت بالا حرکت کنند عملاً اندک خواهد بود.

 وجود ماسک و پوششی هرچند ساده بر روی دهان در زیر شیلد نیز فواید مهم و متعددی دارد. چرا که از هرگونه احتمال آلوده ساختن مشکل‌سازِ محیط و افرادی که در موقعیتی نامناسب نسبت به شیلد و به ویژه در زیر آن قرار می‌گیرند در هنگام عطسه و سرفۀ آن فردی که از شیلد استفاده می‌کند (در صورتی که مبتلا به کرونا باشد) می‌کاهد.

همچنین احتمال بخارگرفتگی در سطح داخلیِ شیلد در هنگام استفاده (به خصوص در هوای سرد) را کاهش می‌دهد. ضمن اینکه مانع پاشیدن قطرات بزاق به سطح داخلی شیلد و ایجاد نمای نامناسب در هنگام سرفه و عطسه شده و نفس کشیدن برای مدت طولانی را مشکل ساز نخواهد کرد.

همه ماسک‌ها استاندارد نیستند!

باید توجه داشته باشیم که در برخی مقایسه‌ها بین شیلد و ماسک و در آموزش‌هایی که به نوعی در صدد پاسخ به پرسشِ "ماسک بهتر است یا شیلد" انجام شده، این"ماسک‌های جراحی و با کیفیت بالا" هستند که با شیلد صورت، به ویژه در هنگام عطسه و سرفه، مقایسه می‌شوند نه ماسک‌های معمولی که توسط مردم عادی استفاده می‌شود.

ضمن این که ماسک های جراحی نیز محدودیت ها و مسائل خاص خود را داشته و چندبار مصرف نیستند. وقتی دربارۀ استفاده از یک ابزار حفاظتی توسط عموم در سطح گسترده، به طور مستمر و برای بلندمدت صحبت می کنیم و منظورمان فقط کادر پزشکی در محیط های خاص نیست، به یاد داشتنِ این نکته به نوبۀ خود بسیار مهم خواهد بود.

بنابراین یکی از بهترین و عملی ترین شیوه‌های حفاظتی برای افراد عادی در شرایط معمول استفاده از شیلد مناسب همراه با ماسک و پوششی، هرچند قابل شستشو، دستکم بر روی دهان است.

یکی از بهترین گزینه‌های در دسترس برای ساخت یک پوشش و ماسک صورت خانگی نیز پارچه هایی با ضخامت مناسب و ریزبافت هستند که به طور خاص برای خشک کردن مناسبِ وسایل به کار می‌روند. از این پارچه‌ها میتوان ترجیحاً در دولایه یا بیشتر برای ساخت ماسکهای خانگی قابل شستشو استفاده کرد.

اهمیت راهبردیِ این استفادۀ ترکیبی از ابزار حفاظتی مورد نیاز، توسط همگان در فضاهای عادی و به ویژه وقتی فاصلۀ بین افراد به کمتر از یک تا دو متر می رسد از همان اوایل همه گیریِ کرونا در چارچوب آنچه نوعی حائلگذاریِ اجتماعی (Social Precluding) یا حائلگذاری فیزیکی (Physical Precluding) نامیده می‌شود به طور جدی و گسترده مطرح شده بود.

مجموعۀ یافته‌ها و تجاربِ بعدی درطی ماههای گذشته نیز به نوبۀ خود درستی و فوریتِ آن همراه با توزیع رایگان شیلدِ مناسب برای عموم را بیش از پیش نشان داد. به طور کلی، چه فاصله گذاری فیزیکی (PhysicalDistancing) یا همان فاصله گذاری اجتماعی (Social Distancing) و مجموعه محدودیت های مربوط به درستی اِعمال بشود و چه به هر دلیل اِعمال نشود، در هر صورت حائل  گذاری فیزیکی اهمیت و کارکردی "راهبردی" خواهد داشت.

چه این که این حائل-گذاری فیزیکی همچنین میتواند با استفادۀ ترکیبی از ابزارهای حفاظتیِ مقتضی شامل شیلد صورت مناسب همراه با پوششی هرچند قابل شستشو دستکم بر روی دهان محقق شود. این در حالی است که توصیه به استفادۀ همگانی از ماسکِ تنها، عملا ً به آن نتایج مورد نظر نخواهد انجامید.

بدون توزیع گستردۀ شیلد رایگان و بدون تأکید بر اهمیت استفادۀ ترکیبی از ابزار حفاظتی لازم، گذشته از بحث مهمِ میزان کارایی استفادۀ تنها از ماسکهای معمول در پیشگیری از مبتلا کردن و مبتلا شدن، بسیاری افراد به دلایل مهمِ "اقتصادی" و غیره در عمل و خواه و ناخواه از ماسکهای مناسب (که نیاز به تعویض مستمر دارند) آن هم به گونه‌ای صحیح و برای درازمدت استفاده نخواهند کرد.

بر این اساس و به ویژه با در نظر داشتنِ شرایط خاص کشورمان و روند ابتلا به بیماری کرونا، آنفولانزا و از این قبیل پیشنهاد می‌شود همراه با "آگاه-سازی و تبلیغات گسترده" و توجه به مجموعه موارد لازم (از فاصله-گذاریهای فیزیکی، محدودیتهای مربوط و بهداشت دستها گرفته تا سطح ویتامین د D و تجویز مکمل های مقتضی در صورت لزوم...)، "استفاده از ابزار حفاظتی مانند سپر محافظ صورت همراه با ماسک و پوششی دستکم بر روی دهان" اجباری شود.

این الزام و توصیۀ به ظاهر سختگیرانه که در واقع "دستِ بالا" را می گیرد، از الزام به استفادۀ تنها از ماسکهای معمول به ویژه در کشور ما عملاً نتایجِ بسا بهتری خواهد داشت، به خصوص اگر همراه با "توزیع رایگانِ شیلد مناسب" باشد... تنها و تنها با رویکردی"بهداشت-محور و با مقدم داشتنِ پیشگیری بر درمان" و با "برخوردی فعال و پیش-دستانه (Proactive)" است که میتوان به مقابله‌ای کارآ با فاجعۀ بزرگِ در حال وقوع پرداخت.