هشت پیش‌بینی برای دلار در ۱۰۰ روز آینده
سناریوهای نرخ ارز در ۱۰۰ روز ابتدای حضور بایدن در کاخ سفید چیست؟ آیا حضور بایدن و احتمال مذاکره و لغو تحریم‌ها، تنها مولفه اثرگذار بر نرخ ارز است؟ بسیاری از تجار، کارشناسان و فعالان بازار ارز معتقدند که آنچه بر نرخ ارز اثرگذار است، تنها وابسته به لغو تحریم‌ها و حضور یک دموکرات در کاخ سفید با نگاهی مثبت به برجام، نیست.
خروج ایران از لیست سیاه FATF و تصویب دو لایحه باقی‌مانده پالرمو (کنوانسیون مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی) و CFT (قانون مبارزه با تأمین مالی تروریسم) در جهت‌دهی نرخ ارز دارند. همچنین تعیین رقم دقیق دلار در لایحه بودجه ۱۴۰۰ نیز دیگر مولفه جدی اثرگذار بر نرخ ارز در سه ماه پیش روست.
با وجود این میزان عدم قطعیت، آیا می‌توان محدوده‌ای برای نرخ ارز بیان کرد یا جهت آن را مشخص کرد؟ ۸ تاجر، کارشناس و فعال بازار به این پرسش پاسخ می‌دهند.
روند نرخ ارز قطعا کاهشی است
کامران ندری، معاون سابق پژوهشی پژوهشکده پولی و بانکی در پاسخ به این پرسش می‌گوید: «روند نرخ ارز قاعدتا کاهشی است، اما اینکه روی چه محدوده‌ای می‌ایستد مشخص نیست، چون به تصمیمات دولت بستگی دارد و تصمیمات دولت هم بیشتر از اینکه اقتصادی باشد، سیاسی است.»
او با اشاره به تصمیم دولت در مورد نرخ ارز، می‌گوید: «دولت اگر بر اساس تأثیر نرخ ارز روی متغیرهای اقتصادی مثل صادرات و واردات و یا بودجه دولت و غیره تصمیم بگیرد، به یک نرخی می‌رسد و اگر بر اساس تأثیر نرخ ارز روی فرضا نتایج انتخابات آتی تصمیم بگیرد، به نرخ دیگری می‌رسد. بنابراین برای اینکه بفهمیم نرخ ارز در چه محدوده‌ای قرار می‌گیرد، باید پاسخ برخی پرسش‌ها مانند پرسش‌های زیر را داشته باشیم: نخست، امریکا چه زمان به برجام بر می‌گردد؟ دوم، در این فاصله، آیا سخت‌گیری‌های تحریمی کمتر می‌شود یا خیر؟ سوم، تکلیف اکشن پلن FATF چه می‌شود؟ آیا در لیست سیاه باقی می‌مانیم یا از آن خارج می‌شویم؟ چهارم، لابی صادرکنندگان و واردکنندگان تا چه اندازه می‌گذارد نرخ ارز کاهش پیدا کند؟ و پنجم، دولت برای انتخابات آتی چه برنامه‌ای دارد؟ آیا آقای روحانی روی نرخ‌هایی که اعلام کرده است مثلا ۱۵ هزار تومان جدی است یا نه؟ و چون پاسخ این پرسش‌ها مشخص نیست، نمی‌توان محدوده‌ای را برای نرخ ارز اعلام کرد.»
نوسان در محدوده ۲۰ تا ۲۵هزار تومان
محمدتقی فیاضی، کارشناس اقتصادی با بیان اینکه به نظر می‌رسد که اقتصاد با دلار ۲۵ هزار تومانی به تعادل رسیده است، تصریح می‌کند: «نوسانات احتمالی نرخ ارز در ۱۰۰ روز ابتدای حضور بایدن در کاخ سفید، بیش از آنکه عینی باشد، روانی است، زیرا اگر بایدن در این ۱۰۰ روز به توافق بازگردد، بلافاصله صادرات ایران افزایش پیدا نکرده و بانک‌ها هم وارد مبادله با ایران نمی‌شوند. به هر ترتیب، ایران باید بازارهای صادراتی خود را بیابد و بانک‌ها نیز به ایران و امریکا دوباره اعتماد کنند. بنابراین با این اثرات روانی ممکن است که نرخ ارز دو سه هزار تومان دیگر نیز کاهش یافته و به ۲۰هزار تومان نیز برسد، اما این ارقام به نظر می‌رسد قیمت‌های شیرینی باشد برای آنها که علاقه بالایی برای ذخیره دلار دارند. این ارزها حتی اگر توسط مردم هم به بازار تزریق شود، توسط عده‌ای دیگر، جمع‌آوری خواهد شد. بنابراین خیلی نمی‌توان انتظار داشت که قیمت ارز به زیر ۲۰ هزار تومان برسد و بین ۲۰ تا ۲۵ هزار تومان در نوسان خواهد بود.»
این کارشناس اقتصادی با اشاره به عدم وجود عوامل اعتمادساز در داخل کشور، تأکید می‌کند: «در داخل چندان عوامل اعتمادساز نداریم. مجلسی که سر کار آمده، چه از طریق صحبت‌ها و چه از طریق طرح‌های خود، به بی‌ثباتی‌ها دامن می‌زند. چشم‌انداز انتخابات ریاست‌جمهوری نیز اگر شبیه مجلس شورای اسلامی این دوره باشد، چندان چشم‌انداز خوبی برای اقتصاد به همراه ندارد. حال حتی اگر بایدن نیز برای اقتصاد ایران چشم‌انداز اعتمادسازی باشد، اما عوامل داخلی که سبب بی‌اعتمادی و بی‌ثباتی می‌شوند، اثرات شدیدتری بر اقتصاد می‌گذارد. بنابراین به شخصه انتظار ندارم که قیمت ارز چندان کاهش یابد، اما در مجموع اگر دولت بتواند در عرض یکسال آینده دلار را حول و حوش همین ۲۵هزار تومان نگاه دارد، جای امیدواری است، زیرا ثبات برای اقتصاد بسیار اهمیت دارد. با این حال، با توجه به تورم موجود و شرایط سیاسی داخلی، خیلی نمی‌توان امید و انتظار ثبات قیمت‌ها را در بازار ارز داشت.»
۱۷ تا ۲۰ هزار تومان محدوده دلار در ۱۰۰ روز آینده
هادی حق‌شناس، کارشناس اقتصادی نیز در گفت‌وگو با «بورسان» می‌گوید: «امریکایی‌ها عمدتا وعده‌هایی که در انتخابات می‌دهند را اجرایی می‌کنند. تیمی که اکنون دور بایدن حضور دارند، همان تیمی است که در مذاکرات برجام حضور داشتند و مطمئنا اگر به برجام اعتقاد نداشتند آن را امضا نمی‌کردند، بنابراین برآورد اولیه آن است که بایدن به برجام بازمی‌گردد. از سویی مقام معظم رهبری هم گفته، تحریم‌ها یک ساعتش هم اضافه است، بنابراین امکان بازگشت به برجام از هر دو سو وجود دارد. با این پیش‌فرض بخش عرضه ارز تقویت می‌شود. حال اگر در کنار آن، قیمت ارز هم واقعی شود، کاهش نرخ را تا ۱۷ هزار تومان نیز شاهد خواهیم بود.»
به گفته او، درحال‌حاضر نرخ دلار حباب دارد و نرخ واقعی آن کمتر از ۲۰هزار تومان است. بنابراین در این مدت ۱۰۰ روزه، قیمت ارز کاهشی خواهد بود و حتی اگر نوسانات رو به بالا هم داشته باشیم، دوباره مسیر آن در یک روند، کاهشی خواهد شد. بر این اساس محدوده نوسانی دلار در ۱۰۰ روز حضور بایدن، بین ۱۷ تا ۲۰هزار تومان خواهد بود.
بازه ۱۸ تا ۲۵هزار تومانی دلار تا اردیبهشت
حمید حسینی، عضو هیأت رئیسه اتاق بازرگانی ایران و عراق با اشاره به ریزش نرخ دلار در بازار آزاد، پیش‌بینی می‌کند که دلار با وجود این ریزش، در نهایت در حدود ۲۲ هزار تومان آرام خواهد گرفت و می‌گوید: «اگر با امریکا به توافق برسیم و بتوانیم بخشی از تحریم‌ها را برداریم، احتمالا دلار تا ۱۸هزار تومان نیز کاهش خواهد یافت.»
این فعال اقتصادی اما نقطه مقابل آن را نیز در نظر می‌گیرد: «اگر توافق حاصل نشود، این روند معکوس شده اما بازهم در محدوده ۲۵ هزار تومان خواهد بود.»
حسینی با بیان اینکه بازار ارز تا اردیبهشت، تلاطم جدی نخواهد دید، می‌گوید: «فعالیت اقتصادی در بهمن ماه جدی است و پس از آن تا اردیبهشت ماه به تعطیلات می‌رود. بنابراین تا تعیین تکلیف شدن دلار، تا اردیبهشت دیگر تلاطم خاصی را در بازار ارز نخواهیم دید.»
دلار به ۲۳ هزار تومان بازخواهد گشت
محمدعلی محمدمیرزاییان، نائب رئیس کمیسیون صادرات غیرنفتی اتاق ایران با بیان اینکه تا دلار به همان محدوده ۲۳ تا ۲۴ هزار تومان بازخواهد گشت، می‌گوید: «بازگشت به این محدوده براساس منطق بازار است، زیرا هیچ تغییری در اقتصاد کشور حاصل نشده، مگر آنکه امریکا در همین چند روز فشار تحریم روی اقتصاد ایران را برداشته و بایدن خبر از بازگشت به برجام بدهد. به نظر می‌رسد این محدوده قیمتی تا زمان رسیدن ایران و امریکا به یک توافق، باقی بماند.»
حباب بشکند، دلار به ۱۸هزار تومان هم می‌رسد
پرهام رضایی، نائب رئیس دوم کمیسیون تسهیل تجارت و مدیریت واردات و نائب‌رئیس اتاق بازرگانی ایران و هند در گفت‌وگو با «بورسان» می‌گوید: «اکنون اقتصاد کشور با رشد چندانی مواجه نیست و اتفاق ویژه‌ای در اقتصاد رخ نداده است که با افزایش صادرات و در نتیجه کاهش نرخ ارز روبه‌رو باشیم. با این حال نباید نادیده گرفت که نرخ ارز حباب داشت و اکنون این حباب در حال تخلیه است تا نرخ ارز به قیمت‌های واقعی در محدوده بین ۱۸ تا ۲۰ هزار تومان برسد که متناسب با تورم موجود و میزان تراز تجار کشور است و می‌تواند هم برای واردکننده و هم برای صادرکننده، مقرون به صرفه باشد. اما نمی‌توان نرخ ارز برای شش ماه آتی را برآورد درستی کرد، زیرا اگر رشد اقتصادی در نتیجه گشایش‌ها ایجاد شود، نرخ ارز کاهشی‌تر خواهد شد.»
پیش‌بینی ورود سوداگران نوسان‌گیر به بازار ارز
کامبیز افسری، کارشناس و فعال بازار ارز در این باره می‌گوید: «به نظر می‌رسد بازار ارز در چند ماه آینده از ثبات لازم برخوردار نشود و نوسانات زیادی را شاهد باشد و در اصطلاح از حالت منطق اقتصادی خارج شده و تابع اخبار مربوط به تحریم شود، یعنی هر خبری که کاهش تحریم را نشان بدهد، بازار فروشنده و ریزشی خواهد شد و اخبار برعکس موجب بازار خریدار و افزایشی می‌شود.»
او نتیجه می‌گیرد: «پس در چند ماه آینده یک بازار نوسانی روزانه با نوسانات بالا و پایین شدید خواهیم داشت که احتمالا از چند هفته دیگر، سوداگران نوسان‌گیر هم وارد بازار خواهند شد که شدت نوسان موجود در بازار را به شدت افزایش می‌دهند.»
به گفته او، این وضعیت حداقل تا قطعی شدن یک توافق جدید ادامه خواهد داشت و هیچ کف و سقف قیمتی هم فعلا متصور نمی‌توان شد و تنها می‌توان جهت حرکت را در مقاطع مختلف حدس زد.
سایه دلار ۳۰ تا ۴۰هزار تومانی در سال آینده / کف ۲۱هزار تومانی دلار در صورت تصویب دلار ۱۷۵۰۰ در بودجه ۱۴۰۰
سهراب اشرفی، تحلیلگر بازار ارز نیز در گفت‌وگو با «بورسان» با بیان اینکه نرخ ارز فاکتورهای بسیار مختلفی دارد و به‌دلیل حساس بودن، سریعا دچار نوسان می‌شود، می‌گوید: «برای تعیین نرخ ارز در سال آینده، کل بازار در انتظار اقدام نمایندگان مجلس است که نمایندگان چه قیمتی را برای دلار مشخص می‌کنند؛ دلار ۱۱۵۰۰ تومانی پیشنهادی دولت در لایحه یا دلار ۱۷۵۰۰تومانی پیشنهاد مجلس؟»
اشرفی ادامه می‌دهد: «اگر ۱۱۵۰۰تومان نرخ ارز اعلام نهایی شود و زمزمه‌های مثبتی از خروج از لیست سیاه FATF شنیده شود و منابع ارزی آغاز به آزادشدن کند و تحریم ها نیز کم‌کم برداشته شده و دسترسی به منابع ارزی حاصل از آن داشته باشیم، ممکن است که حول و حوش ۳۰ تا ۴۰درصد بالاتر از نرخ دلار بودجه، و دلار را در حدود ۱۶هزار تومان نیز داشته باشیم. حال اگر مجلس ۱۷۵۰۰ تومان را مصوب کنند، حتی اگر تمام مولفه‌های بالا برقرار شود، در بهترین شرایط دلار به زیر ۲۱هزار تومان نخواهد رسید و دیگر راه برگشتی نیز نخواهد بود. بنابراین تصمیم نمایندگان مجلس بسیار حائز اهمیت است.»
به گفته او، اگر شرایط فعلی ادامه‌دار باشد؛ به این معنا که در لیست سیاه FATF بمانیم، نمایندگان مجلس نیز همان ۱۷۵۰۰تومان را تصویب نهایی کنند، آنگاه احتمالا بازگشت نرخ دلار را با سرعت بالا به محدوده بالای ۳۰هزار تومان برساند و برای سال آینده ممکن است نرخی بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان را برای دلار شاهد باشیم.»
ارسال نظر