بررسی عملکرد بازار نفت در ماه آوریل

این گزارش مرور و بررسی بر وضعیت نوسانات و حوادث ماه آوریل در بازار نفت جهان دارد.

گسترش‌نیوز: آوریل پرحادثه نفت سرانجام پایان یافت؛ ماهی که بزرگان نفتی مقابل هم قرار گرفتند، نشست طولانی اوپک و غیراوپک التیامی برای بازار رنجور نفت نشد، ذخیره‌سازی‌های نفت روی آب به رقم بی‌سابقه ۱۶۰ میلیون بشکه رسید، قیمت نفت پایین و پایین‌تر آمد و سرانجام دوشنبه سیاه برای شاخص دبلیوتی‌آی آمریکا در ۲۰ آوریل رقم خورد. آیندگان از آوریل ۲۰۲۰ بسیار خواهند نوشت؛ همانند ماه مارس.

۳ آوریل: «من هزار درصد با شما هستم. این کسب و کاری مهم و تجارتی بسیار حیاتی است و صادقانه بگویم شما بسیار منصف بوده‌اید و قیمت‌های انرژی را برای مدت طولانی منطقی نگه داشتید.» این جمله رئیس جمهوری آمریکا در دیدار با مدیران شرکت‌های نفتی آمریکا برای محدودیت عرضه در سوم آوریل (۱۵ فروردین‌ماه) است. او حسابی از روسیه و عربستان به‌دلیل آغاز جنگ نفتی پس از شکست مذاکرات اوپک پلاس در ششم مارس عصبانی است: «این بازاری آزاد است و عربستان و روسیه باید جنگ قیمتی که به راه انداخته‌اند و سبب ریزش قیمت‌ها شده است را حل کنند! » آمریکا حاضر به محدودیت عرضه نیست.

۴ آوریل: شاهزاده فصیل بن فرحان آل سعود، وزیر امور خارجه عربستان سعودی به اظهارات ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه که پس از ویروس کرونا و کاهش تقاضا، سعودی را به دلیل خروج از توافق کاهش تولید اوپک پلاس و افزایش تولید و اعلام تخفیف‌های گسترده برای فروش نفت عامل ریزش قیمت‌ نفت معرفی کرد، اینگونه واکنش نشان داد: «روسیه از این پیمان خارج شده و اظهارات مطرح شده درباره خروج عربستان از پیمان اوپک پلاس عاری از حقیقت است.» مشابه این واکنش را شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی هم داشته است. جنگ نفتی وارد فاز تازه‌ای شد.

۹ آوریل: نشست فوق العاده اوپک و غیر اوپک پس از کشمش‌های فراوان و پس از مذاکرات ترامپ و پوتین ۹ آوریل برگزار شد. وزیران نفت و انرژی ۲۳ کشور برای نخستین بار از طریق وبینار با هم مذاکره کردند. نشستی که بیش از ۱۰ ساعت به درازا کشید و به دلیل مخالفت مکزیک با نحوه تخصیص سهمیه کاهش تولید به شکست انجامید. وزیر انرژی عربستان در این نشست در مقابل پیشنهادهایی که خواستار کنار گذاشتن مکزیک از جمع کشورهای غیرعضو اوپک بود، اصرار بر مشارکت همه کشورهای عضو و غیرعضو اوپک داشت. در این نشست پیشنهاد کاهش تولید در سه مرحله مطرح شد که برای نخستین مرحله روزانه ۱۰ میلیون بشکه تعیین شد. این توافقنامه تنها با مخالفت یک کشور در مقابل موافقت ۲۲ کشور به نتیجه نرسید. تصمیم در اوپک بر مبنای اجماع است.

۱۲ آوریل: وزیران نفت و انرژی اوپک پلاس یکبار دیگر پس از، گفت‌وگو عربستان و مکزیک و پس از قول مساعد رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر جبران بخشی از کاهش تولید مکزیک بار دیگر در مقابل دوربین‌ها نشستند تا پیشنهادهای نشست ۹ آوریل را نهایی کنند. نشستی که با لبخند وزیر انرژی مکزیک طولانی نشد. ۲۳ کشور عضو اوپک و غیر اوپک بر توافق کاهش تولید در سه مرحله به ترتیب ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه برای مدت ۲ ماه، ۷ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه برای ۶ ماه و یک و ۵ میلیون برای یک سال و چهار ماه به توافق رسیدند. مهلت این توافق امضا شده تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۲ میلادی خواهد بود، با این حال تمدید این توافق در دسامبر ۲۰۲۱ میلادی بررسی خواهد شد. نتیجه دو شب شب زنده داری و مذاکره.

۱۳ آوریل: سعودی آرامکو که اعلام قیمت‌گذاری رسمی فروش نفت خود را چند بار تا زمان نهایی شدن توافق کاهش تولید به تاخیر انداخته بود بلافاصله یک روز پس از نهایی شدن توافق کاهش تولید قیمت‌گذاری رسمی نفت خام (OSP) برای فروش نفت خام صادراتی خود در ماه مه به مقاصد مختلف را اعلام کرد که بر اساس آن قیمت‌ فروش محموله‌های نفت خام صادراتی خود به مقصد آسیا را برای عرضه در ماه مه کاهش داد و ضمن ثابت نگه داشتن قیمت‌ فروش به اروپا، قیمت فروش برای تحویل در ماه مه به مقصد آمریکا را افزایش داد. یک منبع صنعتی مطلع از فرآیند قیمت‌گذاری در این باره به خبرگزاری رویترز گفت: کاهش قیمت فروش نفت صادراتی عربستان به مقصد آسیا نشان‌دهنده تقاضای ضعیف و افزایش قیمت برای آمریکا و ثابت ماندن برای اروپا نشان دهنده بنیان‌ها و توافق کاهش تولید جهانی است.

۱۴ آوریل: برنامه‌ریزان انرژی تگزاس در نشستی شنونده سخنان موافقان و مخالفان تولیدکننده نفت در ایالت تگزاس بودند، تولیدکنندگانی که روزانه حدود ۵ میلیون بشکه نفت خام تولید می‌کنند و اینک با پیشنهاد کاهش ۲۰ درصدی تولید که معادل یک میلیون بشکه در روز می‌شود، روبه‌رو هستند. در این نشست دو شرکت تولیدکننده بزرگ منطقه پرمین Pioneer و Parsley از موافقان اصلی کاهش تولید روزانه یک میلیون بشکه اعلام کردند اگر اقدامی انجام نشود شیل به شکل تأسف‌باری مانند صنعت زغال‌سنگ محو می‌شود. شرکت Plains نیز اعلام کرد که انتظار دارد به دنبال تکمیل ظرفیت انبار برای ذخیره‌سازی نفت خام در آمریکا ۴ میلیون بشکه در روز از تولید نفت خام در آمریکا متوقف شود که بخش اعظم آن در ماه مه محقق خواهد شد. تولید کنندگان شیل روزهای سختی را پشت سر می گذارند.

۱۸ آوریل: ذخیره‌سازی ۱۶۰ میلیون بشکه نفت در کشتی‌های نفتکش‌ هم از وقایع حیرت انگیز ماه آوریل بود. ۶۰ نفتکش هرکدام با ظرفیت حداکثر ۲ میلیون بشکه نفت را در خود ذخیره کردند. آخرین باری که مقدار ذخیره شناور به مقدار کنونی نزدیک شد، سال ۲۰۰۹ بود که معامله‌گران پیش از بارگیری نفت موجود در ذخیره‌سازی‌ها، بیش از ۱۰۰ میلیون بشکه در دریا ذخیره کردند. گرگوری لوئیس، تحلیلگر حمل‌ونقل گروه خدمات مالی جهانی بی‌تی‌آی‌جی، در یادداشتی نوشت: این شرایط در طول تاریخ فعالیت نفتکش‌ها بی‌سابقه است. موقعیت مکانی این نفتکش‌ها به‌طور معمول خلیج آمریکا و سنگاپور است که مراکز عمده نفتی در آن واقع شده‌اند. بدون تردید مخزن داران برندگان اصلی این رویداد هستند.

۲۰ آوریل: دوشنبه سیاه برای نفت خام شاخص دبلیوتی‌آی رقم خورد. قیمت قراردادهای آتی‌ این شاخص با سررسید یک ماه در ماه مه ۲۰۲۰ در بازار بورس نیویورک (نایمکس) که در روز دوشنبه (یکم اردیبهشت‌ماه) با قیمت حدود ۱۸ دلار برای هر بشکه باز شد با قیمت برابر منفی ۳۷ دلار و ۶۳ سنت به ازای هر بشکه بسته شد. این نخستین بار در تاریخ بازار بورس نیویورک بود که قیمت قراردادهای آتی‌ نفت منفی می‌شد. این سقوط قیمت در معاملات آتی‌ نفت یکی از عوارض مازاد عرضه بزرگ موجود در بازار نفت و کمبود ظرفیت انبار برای ذخیره‌سازی است، اما به‌طور دقیق‌تر باید آن را به محدودیت‌های موجود برای معاملات آتی‌ کالاهای خام پیش از تاریخ انقضا قرارداد Expiration date) ) نسبت داد. ۲۰ آوریل در تاریخ ثبت خواهد شد.

۲۷ آوریل: گلدمن ساکس پیش‌بینی کرد که ظرفیت ذخیره‌سازی‌های نفت خام جهان طی سه یا چهار هفته آینده تکمیل می‌شود و این شرایط می‌تواند یک شوک قیمتی دیگر را به همراه داشته باشد. تحلیلگران لازمه رهایی از این وضع را کاهش حدود ۲۰ درصد از عرضه جهانی نفت خام عنوان کردند. گلدمن ساکس همچنین برآورد کرد که کاهش تقاضا در اواسط ماه مه حدود ۱۸ میلیون بشکه در روز باشد و تحلیلگران این بانک آمریکایی معتقدند انواع کاهش تولید اجباری شامل کاهش عرضه حدود روزانه ۱۰ میلیون بشکه‌ای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و متحدانش، موسوم به اوپک پلاس، به‌سرعت قابل احیا نیست، به این معنا که بازار جهانی نفت ممکن است تا ماه ژوئن با کمبود روبه‌رو شود، اما احتمال می‌رود قیمت‌ها تا اواسط سال ۲۰۲۱، هنگامی که احتمال محدود شدن دوباره بازار وجود دارد، آرام آرام بهبود یابند.

۳۰ آوریل: در این فضا و وقایع روی داده در این ماه قیمت هر بشکه نفت برنت، وست تگزاس اینترمدیت و سبد نفتی اوپک که نخستین روز ماه را به ترتیب با قیمت ۲۴ دلار و ۷۴ سنت، ۲۰ دلار و ۳۱ سنت و ۱۶ دلار و ۸۵ سنت آغاز کرده بودند در پایان این ماه به ترتیب به ۲۵ دلار و ۴۹ سنت، ۱۷ دلار و ۶۴ سنت و ۱۴ دلار و ۳۶ سنت برای هر بشکه رسید.

منبع: شانا