واریزی علی‌ الحساب دولت به حساب معلمان

رتبه‌بندی معلمان  یکی از موضوعات مهمی است که در راستای ارتقای شایستگی حرفه‌ای معلمان باید به مرحله اجرا درآید. رتبه‌بندی معلمان دارای ابعاد و زوایای مختلفی است که معلمان باید نسبت به آن آشنایی داشته باشند.بر اساس رتبه بندی معلمان آنها با در نظر گرفتن معیارهایی در چهار گروه طبقه بندی و دستمزد آنها بر همین اساس تعیین می‌شد. رتبه‌بندی معلمان  اواخر آبان ماه سال گذشته  به تصویب رسید.  رتبه بندی معلمان برای کلیه معلمان، در یکی از رتبه های ماده (۳) این قانون و مطابق آیین نامه اجرائی آن حداکثر تا سه ماه پس از ابلاغ قانون، انجام می شود.

سخنگوی دولت گفت: سازمان برنامه و بودجه مبلغی را برای علی‌الحساب در اختیار قرار داده تا پیش از اجرای نهایی آن، مبالغی برای معلمان علی‌الحساب فعلا در پایین‌ترین سطح رتبه‌بندی پرداخت شود تا مبالغ قطعی نیز اجرایی شود.

بهادری جهرمی، سخنگوی دولت گفت:رتبه‌بندی معلمان در حال اجراست و سازمان برنامه و بودجه مبلغی را برای علی‌الحساب در اختیار قرار داده تا پیش از اجرای نهایی آن، مبالغی برای معلمان علی‌الحساب فعلا در پایین‌ترین سطح رتبه‌بندی پرداخت شود تا مبالغ قطعی نیز اجرایی شود.

معلمان در حال بارگذاری مدارک طبق زمان‌بندی وزارت آموزش و پرورش هستند و دولت خوشحال است که توانسته این وعده انتخاباتی خود را عملی کند.

سخنگوی دولت گفت: رتبه‌بندی معلمان بعد از ۱۰ سال در حال اجراست.

علی بهادری جهرمی گفت: معلمان در حال بارگزاری مدارک طبق زمان‌بندی وزارت آموزش و پرورش هستند. رتبه‌بندی معلمان بعد از ۱۰ سال در یک‌سالگی دولت سیزدهم در حال اجراست.

وی افزود: رتبه‌بندی معلمان در حال اجراست و سازمان برنامه و بودجه مبلغی را در اختیار قرار داده تا پیش از اجرای نهایی آن، مبالغی برای معلمان علی‌الحساب در پایین‌ترین سطح رتبه‌بندی پرداخت شود تا مبالغ قطعی نیز اجرایی شود.

وزیر آموزش و پرورش گفت: دانشگاه فرهنگیان را در راستای سند تحول بنیادین احیا کردیم که کار بزرگی برای وزارت آموزش و پرورش محسوب می شود.

یوسف نوری در گفت و گویی تلویزیونی گفت: اولین اقدام تحولی در راستای ایجاد سند تحول بنیادین تحول در مرکز سقل آموزش و پرورش یعنی همان تربیت معلم است.

او گفت: دانشگاه فرهنگیان بیشینه زیادی دارد. در ابتدای دهه ۹۰ تبدیل به دانشگاه شده است اما متاسفانه دستخوش حواشی شده که باید در این سال‌ها آن را ترمیم می‌کردیم.

نوری افزود: در دانشگاه فرهنگیان نسبت استاد به دانشجو یک به ۱۱۰ بود. در حالی که در برنامه ششم باید یک به بیست باشد. اولین اقدامی که با همکاری وزارت علوم انجام شد ترمیم این نسبت است.جمعیتی بالغ بر ۵۶۰۰ دکتر معلم داریم که از بین این‌ها ۱۰۰۰ نفر برای دانشگاه فرهنگیان جذب می‌شوند.

او گفت: در زیست بوم آموزش الکترونیکی دانشجویان ما باید مهارت کار با نرم افزار‌های رشته خود را بلد باشند لذا  هر دانشجو معلمی که فارغ التحصیل می‌شود حتما باید آزمون جامع استاندارد را بدهد و ۶ مهارت را هم  نیز فرا بگیرد تا گواهی سلامت معلمی را دریافت کند که در رتبه بندی نیز حائز اهمیت است.

وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: برای معلمان چند پایه در دانشگاه فرهنگیان رشته نداشتیم و اکنون این موضوع در حال پیگیری است. یعنی معلم باید تمام ۶ ساحت علمی را یاد گرفته باشد.در این مدت توانستیم دانشگاه فرهنگیان را در راستای سند تحول بنیادین احیا کنیم که کار بزرگی برای وزارت آموزش و پرورش است.

نوری درباره رتبه بندی معلمان گفت: یکی از کار‌هایی که برای معلمین باید انجام شود همین لایحه است. لایحه رتبه بندی معلمان برای یک دهه قبل است و باید اجرا می‌شد؛ که در این دولت با همت که وجود داشت سال گذشته در اسفند ماه قانونی در این بار تصویب شد.

او ادامه داد: رتبه بندی  معلمان وارد فاز عملیات شده است  و در این مدت آیین نامه آن نیز آماده شده ، البته مشکلاتی نیز وجود دارد نهایتا آیین نامه اول در تیر ۱۴۰۱ تصویب و پس از اصلاح در ۱۵ همین ماه آیین نامه نهایی شد.

او ادامه داد: سامانه رتبه بندی معلمان از امروز باز شده است لذا به صورت آزمایشی همکاران می‌توانند کار‌های خود را انجام دهند، اما از ۲۶ مرداد ماه سامانه به صورت رسمی شروع به کار خواهد کرد.

به گفته نوری بخشی از مطالبات نیز به همکاران پرداخت خواهد شد  البته این را هم باید عنوان کرد که رتبه بندی معلمان امری زمان بر است. البته از تاخیر صورت گرفته بابت آیین نامه رتبه بندی معلمان نیز از تمامی همکاران عذر خواهی می‌کنم.

او افزود: بیش از ۸۰۰ هزار نفر شامل رتبه بندی می شوند، اما سعی می‌کنیم سریع‌تر کار‌ها را انجام دهیم لذا بخشی از مطالبات را به تدریج پرداخت خواهیم کرد. شروع رتبه بندی برای هر فردی حداقل یک ماه طول خواهد و می‌توان گفت تا آخر سال کامل عملی خواهد شد.

نوری افزود: مسابقات فرهنگی و  ورزشی معلمین ۱۴ سال بود که انجام نمی‌شد، اما امسال با همت همکاران بار دیگر احیا شد که رویداد بزرگ و خوبی در جامعه آموزش و پرورش بود. عموم اعتباراتی که از سازمان برنامه بودجه دریافت می‌کنیم حق و حقوق کارکنان آموزش و پرورش و پرسنل است.

او گفت: آموزش و پرورش به این دلیل که زود بازده نیست به آن توجه چندانی نمی‌شود که البته در این دولت سعی شده این اتفاق پیش نیاید. خیرین ما سال گذشته ۳۴۰۰ میلیار هزینه کردند، امسال هم نیز ۸۰۰۰ میلیار اعتبار پیش بینی کرده اند.

نوری درباره هزینه مدارس دولتی و غیر دولتی در کشور افزود: سه دسته مدرسه داریم. دولتی، غیر دولتی و مدارس خاص. درباره مدارس غیر دولتی اگر تخلفی صورت گرفته است با توجه به شهریه‌هایی که به نسبت به هر مدرسه تعیین کرده ایم مردم می‌توانند اعتراض خود را اعلام کنند و حتما به آن رسیدگی می‌شود.یکی  از شاخص های تعیین شهریه مدارس، موفقیت‌های مدارس در سال‌های گذشته است که شورای مدارس غیر دولتی این ارقام وقیمت‌ها را برای مدارس تعیین کرده اند و امسال در این رابطه مشکل نداریم. تا کنون بیش از ۴۰ مدرسه را به دلیل بعضی تخلفات شناسایی شده اند.

وزیر آموزش و پرورش ادامه داد:  مورد دوم مدارس دولتی خاص هستند مثل مدارس سمپاد؛ که حق ثبتی را از والدین می‌گیرند که میانگین کشوری ۳ میلیون تومان است که به ۴۰ درصد افراد تخفیف‌هایی نیز  تعلق می‌گیرد.

او گفت: بخش اعظمی از قبولی‌های کنکور امسال حاصل همین مدارس سمپاد دولتی است که ۳۰ درصد دانش آموزان سمپاد فرزندان همکاران فرهنگی ما هستند که وضع مالی چندان مناسبی ندارند.

وزیر آموزش و پرورش گفت: اکنون ۱۳ و نیم میلیون نفر دانش آموز داریم که بیشتر آن‌ها شهریه پرداخت نمی‌کنند. البته ما باید تمامی مدارس را با کیفیت کنیم و همه در مدارس با کیفیت درس بخوانند. وجود مدارس غیر دولتی از نظر کمی کمک به آموزش و پرورش است، اما اگر بررسی شود اختلافاتی را این موضوع در کشور به وجود آورده است.در دنیا مدارس ابتدایی غیر دولتی و خصوصی به ندرت داریم و به نوعی ما در جهان خاص هستیم.

نوری گفت: امسال ۷۵ درصد قبولی‌های ما دولتی بود اما متاسفانه در جامعه گفته می‌شود سمپاد دولتی نیست، در حالی که مدارس استعدادهای درخشان نیز دولتی محسوب می‌شود. برای مردم ذهنیت اشتباهی ایجاد کردند که مدارس سمپاد غیر دولتی هستند.

وزیر آموزش و پرورش پس از نشست دیروز (سه‌شنبه ۱۱ مرداد) کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری در تشریح این جلسه، گفت: در نشست امروز ۳ سوال مطرح شد که عمدتا در خصوص رفع مشکلات آموزش و پرورش بود. نمایندگان واسط بین مردم و حاکمیت هستند که از همین طریق سوالات مردم را به دولت به عنوان دستگاه مجری منتقل می‌کنند و در نشست امروز مشکلات اصلی حوزه آموزش و پرورش مورد بحث و بررسی قرار گرفت.    یوسف نوری با بیان اینکه بخشی از پاسخ ما به نمایندگان سوال کننده ناظر به اقداماتی بود که تاکنون انجام شده و بخشی دیگر در خصوص مواردی بود که ناظر به آینده است. 

بررسی ایرادات آیین نامه رتبه بندی معلمان در جلسه روز یکشنبه هیأت دولت وی درباره آخرین وضعیت اجرای قانون رتبه بندی، گفت: آئین نامه قانون رتبه بندی در جلسه روز یکشنبه هیات دولت نهایی و ایرادات هیات تطبیق مصوبات طی دو جلسه مطرح و این ایرادات برطرف شد. 

   عضو کابینه دولت سیزدهم تاکید کرد: در واقع از فردا سامانه اجرایی قانون رتبه بندی معلمان راه اندازی خواهد شد و برای اجرای این قانون میزکاری تشکیل خواهد شد تا ضمن راه اندازی هیات‌های ممیزه، اجرای رتبه بندی براساس آئین نامه تصویب شده برای همکاران فرهنگی کلید بخورد.  

    وی در پاسخ به سوالی در مورد اینکه آیا برای مشمول شدن معلمانی که ۳۰ سال خدمت کرده اند و به آن‌ها گفته شده باید ۲ سال دیگر در آموزش و پرورش بمانند تا مشمول رتبه بندی شوند، چاره اندیشی شده یا خیر، گفت: این موضوع مورد ایراد کمیسیون تطبیق مصوبات نیز واقع و پس از بررسی در دولت برطرف شد لذا نگرانی از این جهت برای همکاران فرهنگی وجود ندارد.  رفع ۱۰ ایراد رتبه بندی معلمان در هیأت دولت وزیر آموزش و پرورش در جواب به پرسشی درمورد رفع ۱۵ ایراد آیین نامه قانون رتبه بندی معلمان در دولت گفت: طی جلساتی که در دولت برگزار شد، ۱۰ ایراد آیین نامه رتبه بندی معلمان پس از تصویب در هیات دولت به هیات تطبیق مصوبات اعلام شد. برهمین اساس اجرای قانون رتبه بندی معلمان از فردا آغاز خواهد شد.  وی تصریح کرد: برای اجرای قانون رتبه بندی ابتدا لازم است هیات‌های ممیزه ارزیابی و تشکیل و سپس مطابق آیین نامه اجرایی کانون‌های ارزیابی نظرات خود را عنوان کنند. به طور طبیعی رتبه‌بندی در دانشگاه‌ها و آموزش و پرورش زمان‌بر خواهد بود، ولی تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا نسبت به ارتقای تعلیم و تربیت در کشور دقت لازم را به خرج دهیم.

نظام رتبه‌بندی معلمان چیست؟

طرح رتبه‌بندی معلمان بر اساس سند تحول بنیادین نظام آموزشی یکی از موضوعات مهمی است که در راستای ارتقای شایستگی حرفه‌ای معلمان باید به مرحله اجرا درآید.

سند تحول بنیادین آموزش و پرورش که تدوین آن مدت‌ها زمان برده بود آذر سال ۱۳۹۰ به تصویب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی رسید و توسط رئیس‌جمهوری وقت ابلاغ شد.

در مقدمه این سند آمده است: در تهیه سند ملی تحول بنیادین آموزش و پرورش کوشش شده با الهام گیری از اسناد بالادستی و بهره گیری از ارزش‌های بنیادین آنها و توجه به اهداف راهبردی نظام جمهوری اسلامی ایران، چشم‌انداز و اهداف تعلیم و تربیت در افق ۱۴۰۴ هجری شمسی تبیین شود. این سند مشتمل بر ۷ فصل و ۱۳۱ راهکار ذیل چشم‌انداز سال ۱۴۰۴ تنظیم شده و در زمان تنظیم مدل سه گام برای اجرای آن تصور شد؛ گام نخست تدوین سند و نقشه راه، گام دوم زمینه‌سازی برای اجرای سند و گام سوم اجرای احکام سند است.

فصل ششم از این سند به ارتقای منزلت اجتماعی و جایگاه حرفه‌ای منابع انسانی با تأکید بر نقش الگویی و جایگاه معلم می‌پردازد و به طور مشخص هدف ۱۰ و راهکار عملیاتی ۱۰/۲ مقرر می‌دارد: استقرار نظام سنجش صلاحیت‌‌های عمومی، تخصصی و حرفه ‌ای، تعیین ملاک‌‌های ارزیابی و ارتقای مرتبه (نظام رتبه‌بندی) علمی و تربیتی معلمان و تقویت انگیزه ارتقای شغلی در آنان براساس نظام معیار اسلامی است.

بنابراین آموزش و پرورش از همان سال به تدوین طرح رتبه‌بندی معلمان همت گذاشت و لایحه‌ای اوایل تابستان سال ۹۲ توسط دولت به مجلس ارائه شد که بر اساس آن معلمان با در نظر گرفتن معیارهایی در چهار گروه طبقه بندی و دستمزد آنها بر همین اساس تعیین می‌شد. این طرح پس از بررسی به دلیل برخی اشکالات توسط مجلس به دولت بازگردانده شد و نمایندگان مشخص شدن منابع مالی برای اجرای آن را خواستار شدند.

در ادامه بررسی طرح، مسئولان آموزش و پرورش اعلام کردند طرح رتبه‌بندی معلمان نیاز به مصوبه مجلس شورای اسلامی ندارد؛ از این رو پس از تلاش‌های بسیار، با هدف افزایش انگیزه همکاران فرهنگی و ارتقای شایستگی‌های حرفه‌ای معلمان در آخرین جلسه هیات دولت ۲۷ اسفند ۹۳ در قالب قانون مدیریت خدمات کشوری به تصویب رسید.

بر این اساس مرحله اول طرح رتبه‌بندی معلمان در نیمه ابتدایی سال ۹۴ با بار مالی ۱۳۰۰ میلیارد تومان اجرا شد و طی آن حقوق فرهنگیان میانگین تا ۴۰۰ هزار تومان افزایش یافت. با وجود این برای اعتباربخشی بیشتر و قانونی بودن اجرا و تامین اعتبار این طرح در قانون برنامه ششم توسعه (۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰)، دولت مکلف شد طرح رتبه‌بندی را در مرحله نهایی در قالب یک لایحه تهیه کرده و به مجلس ارائه دهد.

لایحه نظام رتبه‌بندی معلمان پس از ۲ ماه بررسی اواخر آبان ماه سال گذشته در آخرین نشست تخصصی کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک دفتر هیات دولت به تصویب رسید.

این لایحه به منظور ایجاد ساز و کارهای لازم برای ارتقای شایستگی‌های حرفه ای، منزلت و مرجعیت علمی و اجتماعی معلمان و افزایش انگیزه در راستای ارتقای فعالیت‌های آموزشی و پرورشی آنان تهیه شد.

با این نظام، رتبه‌های حرفه‌ای برای طبقه بندی معلمان در نظر گرفته می‌شود و بر اساس هر رتبه، ضرایبی در امتیازات شغل و شاغل و در نتیجه حقوق و مزایا برای آنان لحاظ می‌شود.

ساختار اجرایی نظام رتبه‌بندی معلمان

نظام رتبه‌بندی معلمان دارای ارکان ذیل است:  هیئت ممیزه مرکزی: برای تعیین و تصویب سیاست‌ها و خط‌مشی اجرایی نظام سنجش صلاحیت و رتبه‌بندی معلمان و نظارت بر انجام آن در وزارت آموزش و پرورش تشکیل می‌شود.  هیئت ممیزه استانی: برای طراحی و تصویب برنامه عملیاتی و اجرایی نظام سنجش صلاحیت و رتبه‌بندی معلمان در سطح ادارات کل آموزش و پرورش استان‌ها تشکیل می‌شود.  کارگروه شهرستان‌ها، منطقه، ناحیه: برای احراز و تأیید رتبه‌ها و ارتقای معلمان به مراتب بالاتر و اجرای نظام سنجش صلاحیت در شهرستان، منطقه و ناحیه تشکیل می‌شود.

ملاک‌های اصلی در رتبه‌بندی معلمان چیست؟

آن‌طور که آیین‌نامه تدوین‌شده آموزش و پرورش نشان می‌دهد، معیارهای عمومی نظیر داشتن روحیه جهادی و تحول‌گرایی، رعایت حجاب و پوشش اسلامی، انگیزه معلمی، رفتار احترام‌آمیز با دانش‌آموزان و اولیا، تعهد سازمانی و… با ۳۰۰ امتیاز تأثیر بسزایی در افزایش رتبه معلمان دارد، بعد از آن هم شایستگی‌های تخصصی همچون مدرک تحصیلی با حداکثر ۷۵ امتیاز، پژوهش‌های مرتبط با بهبود عملکرد با حداکثر امتیاز ۳۰، تألیف کتاب و مقاله با حداکثر امتیاز ۲۰ و… قرار می‌گیرد.  با وجود تمام بحث و بررسی‌هایی که بر سر نحوه، زمان و چگونگی اجرای قانون رتبه‌بندی معلمان وجود داشت، نسخه نهایی از آیین‌نامه اجرایی رتبه‌بندی معلمان عوامل مؤثر در این کار را شامل شایستگی عمومی، تخصصی، حرفه‌ای و تجربه در نظر گرفته است.