ارزیابی مدرک معلمان در رتبه بندی فرهنگیان

قانون رتبه‌بندی معلمان این روزها روند اجرایی به خود گرفته است؛ وزارت آموزش و پرورش سامانه رتبه‌بندی معلمان را طراحی کرده است و از معلمان خواسته است که بر اساس کد ملی وارد سامانه شده و اطلاعات خود را بارگذاری کنند.

در اجرای ماده ۷ آیین‌نامه رتبه‌بندی معلمان، معاونت برنامه‌ریزی و توسعه منابع وزارت آموزش و پرورش، به منظور اجرای فرایند رتبه‌بندی معلمان برای طراحی و استقرار سامانه رتبه‌بندی توسط مرکز توسعه آموزش مجازی، فناوری و امنیت اطلاعات وزارتخانه اقدام کرده است، به نحوی که تمام فرایندهای دریافت مدارک و مستندات مشمولین، ارزیابی و سنجش معلمان، اعمال امتیاز از سوی هیأت ممیزه ذیربط و دریافت اعتراضات و رسیدگی به آن به صورت الکترونیکی و از طریق سامانه مزبور انجام شود.

مرکز سنجش و پایش کیفیت آموزشی وزارت آموزش و پرورش نیز با توجه به نقش و مسؤولیت ارزیابان حرفه‌ای در فرآیند سنجش و ارزیابی مشمولان باید نسبت به شناسایی و معرفی افراد صاحب نظر جهت آموزش به مرکز آموزش مدیریت دولتی معرفی و در صورت طی کردن دوره آموزشی و دریافت گواهینامه ارزیابی، آنها را ساماندهی و بر عملکرد ایشان به نحو مقتضی نظارت کند.

احکام اعضای هیأت ممیزه هم اواخر خرداد امسال از سوی وزیر آموزش و پرورش صادر شد. احکام اعضای هیأت‌های ممیزه استانی و رؤسای هیأت‌های ممیزه شهرستان/ منطقه/ ناحیه توسط مدیرکل آموزش و پرورش استان و احکام اعضای هیأت ممیزه شهرستان/ منطقه/ ناحیه توسط مدیر، رئیس آموزش و پرورش شهرستان/ منطقه/ ناحیه صادر شده است.

نحوه اختصاص رتبه معلمان

معلمان باید امتیازات لازم را در شایستگی‌های عمومی، شایستگی‌های تخصصی، شایستگی‌های حرفه‌ای و تجربه به دست آورند.

در شایستگی های عمومی بُعد صفات و ویژگی‌های شخصیتی فرد ۱۸۰ امتیاز دارد که عنوان شایستگی‌های آن «ارتباط و تعامل مؤثر»، «مهارت تفکر و حل مسأله» و «خلاقیت و تحول خواهی» است.

بُعد دیگر این شایستگی، باورها، نگرش‌ها و اعتقادات و رفتار مبتنی بر نظام ارزشی، فرهنگی و اخلاقی جامعه اسلامی و نظام آموزش و پرورش کشور و پایبندی به ارزش‌های اسلامی و انقلاب اسلامی، قوانین و مقررات است که ۱۲۰ امتیاز در نظر گرفته شده است و شایستگی آن هم شامل «باور به ارزش‌های اسلامی، ملی و انقلابی، روحیه جهادی»، «رعایت اخلاق اسلامی» و «قانون گرایی و قانون مداری» است.

اما در شایستگی‌های تخصصی، یک بُعد آن تسلط بر فرایند و برآیند دانش تخصصی(موضوع تدریس)، دانش تربیتی و حوزه‌های دانشی مرتبط با یاددهی و یادگیری است که ۱۲۰ امتیاز دارد و شامل شایستگی‌های «تسلط بر دانش تخصصی موضوعی»، «تسلط بر دانش یاددهی و یادگیری» و «تسلط بر دانش تربیتی» و «تسلط بر اسناد بالادستی» است.

بُعد دیگر دستاوردها و خلاقیت و نوآوری علمی است که ۳۰ امتیاز دارد. توانایی تفکر علمی و انجام پژوهش ۳۰ امتیاز و آخرین مدرک تحصیلی هم ۸۰ امتیاز دارد.

* مدرک در رتبه‌بندی معلمان چقدر تأثیر دارد؟

مدرک دکتری ۸۰ امتیاز، کارشناسی ارشد ۶۰ امتیاز، کارشناسی ۴۰ امتیاز، کاردانی ۳۰ امتیاز، دیپلم ۱۰ امتیاز و اخذ مدرک از دانشسرا و مراکز تربیت معلم و دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی ۲۰ امتیاز دارد.

در شایستگی‌های حرفه‌ای، یک بُعد آن «به کارگیری تلفیقی دانش، نگرش و مهارت‌های تخصصی و تربیتی» است که ۱۲۰ امتیاز دارد و شایستگی‌های آن شامل «کاربست مهارت‌های یاددهی ـیادگیری»، «مهارت‌های تربیت در ساحت‌های ششگانه» است.

در بُعد عملکرد رقابتی در موقعیت آموزشی و پرورشی که ۱۲۰ امتیاز دارد شایستگی‌های «مشارکت در شوراها و امور مدرسه و مراکز آموزشی، تربیتی و اداری»، «یادگیری مستمر» و «کسب مقام در مسابقات و رویدادها و جشنواره‌های تابعه وزارت و معتبر ملی» پیش‌بینی شده است.

اما در شایستگی‌های تجربه یک بُعد توانمندی‌های کسب شده در طول سال‌های خدمت در حیطه تعلیم و تربیت و مدیریتی دیده شده که ۲۰۰ امتیاز دارد و شایستگی‌های آن شامل سنوات خدمتی، ارزیابی عملکرد سالانه آموزشی و اداری، گواهی‌های ضمن خدمت، سابقه تدریس به همکاران، دریافت تقدیرنامه مرتبط با آموزش و پرورش است.

* هر رتبه چه امتیازی دارد؟

در مجموع هر معلم برای کسب رتبه آموزشیار معلم باید ۴۶۰ امتیاز، مربی معلم، ۵۳۰ امتیاز، استادیار معلم ۶۰۰ امتیاز، دانشیار معلم ۷۵۰ امتیاز و استاد معلم ۹۰۰ امتیاز کسب کند.

صادقی یکی از دبیران آموزش و پرورش باسابقه ۲۰ ساله به خبرنگار فارس گفت: معتقدم امتیازدهی در سامانه عمدتا سلیقه‌ای است و این موضوع باعث می‌شود که افراد با شرایط برابر، امتیازهای مختلف بگیرند.

وی ادامه داد: در هر صورت رتبه‌بندی ۸۰۰ هزار معلم کار راحتی نیست و وزارت آموزش و پرورش باید طوری برنامه‌ریزی کند که حقی ضایع نشود.

احمدزاده یکی دیگر از معلمان باسابقه به خبرنگار فارس گفت: ما معلمان بیش از آنکه سر رتبه‌بندی حرف داشته باشیم سر نحوه اطلاع‌رسانی آموزش و پرورش حرف داریم که چرا همه را خبر می‌کنند که می‌خواهند معلمان را رتبه‌بندی کنند و یک مبلغی به آنها بدهند.

یکی دیگر از معلمان اظهار کرد: برای حق و حقوق رتبه بندی ۱۰ ساله فرهنگیان این همه بوروکراسی نیاز نیست. بارگذاری این همه مدارک برای افزایش حقوق، بی ارزش کردن زحمت فرهنگیان است؛ زحماتی که شاید هیچ گواهی برای آن صادر نشده است.

وی افزود: از آنجایی عشق معلمی قابل اندازه گیری نیست باید مدرک تحصیلی، سابقه آموزشی، تشویقی‌های کاری، ساعات ضمن خدمت چهار عامل رتبه بندی قرار گیرد و بس و این روند کاغذ بازی را جمع کرد.

قرار شده است تا اجرای رتبه‌بندی معلمان، مبلغی به عنوان علی‌الحساب به معلمان مشمول پرداخت شود که بخشنامه‌ای در این خصوص به ادارات‌کل آموزش و پرورش استان‌ها ابلاغ شده است و سامانه رتبه‌بندی معلمان هم از ۲۶ مرداد آغاز به کار کرده است و باید دید فرایند کار چگونه پیش می‌رود و آیا آموزش و پرورش موفق به اجرای رتبه‌بندی معلمان خواهد شد؟