راه اندازی اداره کل مهارت در دانشگاه تهران

دکتر سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران در مراسم اختتامیه اولین دوره بوت کمپ‌های تخصصی مرکز مدیریت توسعه مهارت‌آموزی و اشتغال دانشگاه تهران که در باغ نگارستان تهران برگزار شد، درباره وجه تسمیه اداره کل جدید دانشگاه تهران با عنوان اداره کل «مهارت»، گفت: وقتی حرف اول ماموریت‌های پنج‌گانه این اداره کل را کنار هم قرار می‌دهیم، به سرواژه کلیدی «مهارت» می‌رسیم. امیدواریم ساختار جدید زمینه‌ای فراهم کند تا فعالیت‌های مربوط به مهارت‌آموزی، هدایت شغلی، اشتغال‌پذیری، رصد اشتغال و تجربه‌آموزی با قدرت و قوت بیشتری ادامه پیدا کند. همچنین اداره کل مهارت دانشگاه تهران در هر یک از دانشکده‌ها و واحدهای آموزشی دارای دفتر خواهد بود.

رئیس دانشگاه تهران افزود: یک الگوی واحد مهارت‌ورزی برای همه رشته‌های دانشگاهی وجود ندارد و اجرای برنامه‌های مهارتی برای هر رشته‌ای، اقتضائات و نسخه خاص خود را می‌طلبد و همگان از دانشگاه تهران انتظار دارند که در این زمینه به الگوسازی بپردازد. راه‌اندازی پردیس‌های علم و فناوری، ایجاد اداره کل مهارت و ارائه درس ۳ واحدی یادگیری تحربی از نیمسال جاری تحصیلی که با حضور دو استاد دانشگاه و صنعت (کارآفرین) برگزار می‌شود از جمله الگوهایی جدیدی است که دانشگاه تهران ارائه داده است.

دکتر مقیمی در زمینه ایجاد پردیس‌های علم و فناوری دانشگاه تهران در اقصی نقاط کشور گفت: پردیس‌های علم و فناوری مجموعه‌هایی با چند کارکرد تفریحی، فرهنگی، رفاهی، کارگاهی، آزمایشگاهی و مهارتی هستند که بخشی از فضای آنها به ایستگاه مهارت‌‌ورزی اختصاص پیدا کرده است. بخش عمده ظرفیت پردیس‌های علم و فناوری دانشگاه تهران که اولین آن در اشتهارد راه‌اندازی شده است و دارای فاصله پنج دقیقه‌ای از سه شهرک صنعتی بزرگ کشورمان مشتمل بر ۱۵۰۰ شرکت فعال قرار دارد، در اختیار اداره کل مهارت قرار خواهند گرفت تا ماموریت‌های خود را دنبال کند و مسؤولیت برگزاری اردوهای مهارتی کاملاً در اختیار این اداره کل خواهد بود.

رئیس دانشگاه تهران با تاکید بر تلاش برای ایجاد فضای بانشاط علمی و مهارتی در دانشگاه تهران، اظهار داشت: مدیریت دانشگاه تهران اعتقاد دارد که وظیفه‌اش نسبت به دانشجویان فقط برگزاری کلاس درس نیست بلکه در فرصت‌های مختلف حتی در تعطیلات تابستانی و در اوقات فراغت دانشجویان در خوابگاه‌ها باید پیگیر باشیم که مهارت‌های ایشان ارتقا پیدا کند. از سوی دیگر، لازم است روابط بین صنعت و جامعه با دانشگاه را طوری تنظیم کنیم که صنعت مطمئن باشد که اگر در مهارت‌ورزی دانشجویان وارد میدان شود، از نتایج آن انتفاع حداکثری پیدا خواهد کرد.

وی افزود: بر خلاف برخی که معتقدند دانشگاه‌ها نسبت به اشتغال و سرنوشت فارغ‌التحصیلان خود مسئولیتی ندارند، ما در دانشگاه تهران معتقدیم که حتی باید قبل از ورود دانشجویان به دانشگاه، ایشان را طوری هدایت کنیم که بتوانند در انتخاب رشته به صورت دقیق عمل کنند و بعد از فارغ‌التحصیلی نیز باید بستر ارتباطی فارغ‌التحصیلان را با جامعه و صنعت گسترش دهیم تا بتوانند شغل مناسب خود را پیدا کنند. در فاصله بین ورود و فارغ‌التحصیلی دانشجویان نیز باید حداکثر تلاش خود را بکار بندیم تا نخبگانی بالغ را پرورش دهیم. برای اینکه فارغ‌التحصیلانی بالغ و همه‌جانبه‌نگر پرورش دهیم، نیاز داریم که داوطلب آموزش عالی را از قبل ورود به دانشگاه آماده کنیم و تا پس از فارغ‌التحصیلی نیز او را رصد نماییم.

استاد دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: وقتی از maturity «بلوغ» دانشجویان و فارغ‌التحصیلان یاد می‌شود، در واقع بلوغ کامل زمانی حاصل می‌شود که دانشجویان در دو بعد کسب «توانایی» ability و تقویت «تمایل» willingness به کار پرورش یابند. وقتی صحبت از توانایی دانشجویان می‌شود، دو بال «دانش» knowledge و «مهارت» skill به صورت توامان مطرح می‌شود. اگر دانشجویی در کسب دانش موفق باشد و حتی با معدل بالا به عنوان دانشجوی استعداد درخشان شناخته شود، ولی فاقد مهارت باشد و تبحر کافی در بکار بستن انباشته‌های علمی خود را نداشته باشد، این فرد از توانایی کافی برخوردار نیست. بنابراین وقتی فردی به صورت توأمان دارای دانش و مهارت است و بتواند در عرصه عمل از دانش خود بهره‌مند شود، فردی توانا محسوب می‌شود ولی هنوز نمی‌توان او را فردی بالغ نامید؛ چرا که مولفه دیگری برای بلوغ کافی مورد نیاز است. در کنار توانایی، بایستی تمایل به کار و انگیزش کافی در دانشجو به وجود آید. لذا برای پرورش نخبگان بالغ، در کنار آموزش دانشجویان، باید مهارت‌آموزی و ایجاد شوق و رغبت به کار و تلاش در دانشجویان و عوامل انگیزشی و سازوکارهای ترغیبی را مورد توجه قرار داد.

وی با بیان اینکه دانشگاه تهران در زمینه پرورش دانشجویان سرآمد از منظر دانشی، جزو سرآمدها در دنیا است، به حضور دانشگاه تهران در جمع ۳۰۰ دانشگاه برتر دنیا در جدیدترین رتبه‌بندی‌های معتبر بین‌المللی اشاره کرد و گفت: ارزیابی مدارک تحصیلی دانشگاه تهران و اقبال دانشگاه‌های معتبر دنیا و بازار جهانی کار نشان می‌دهد که سطح دانش دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه تهران در سطح استانداردهای جهانی است، اما باید گفت که در بخش «مهارت» و همچنین «تمایل» دچار کاستی‌های زیادی هستیم. شاید علت اینکه برخی نخبگان حس می‌کنند که از ظرفیت علمی آنها به شکل شایسته استفاده نمی‌شود بخاطر این است که زنجیره دانش، مهارت و تمایل را به درستی تکمیل نکرده‌ایم.

دکتر مقیمی افزود: ما ایرانی‌ها در زمینه انگیزش و تمایل، مردمانی هستیم که نسبت به وطنمان دارای عرق خاصی هستیم و اگر زمینه کاری در داخل کشور فراهم باشد، جوانان آمادگی دارند که قید دریافت‌های مالی چندبرابری در خارج از کشور را بزنند و در داخل کشور شاغل شوند، ولی به علت برخی کاستی‌ها در خصوص فراهم‌سازی بسترها، برخی فارغ‌التحصیلان نخبه دانشگاه برای آنکه بتوانند استعدادها و ظرفیت‌های علمی خود را فعلیت ببخشند و نیاز خودشکوفایی را تامین کنند، بدنبال فرصت‌های کاری در خارج کشور می‌روند. ما در شعار دانشگاه تهران، مسئولیت‌پذیری اجتماعی را مورد توجه قرار داده‌ایم و یکی از مسئولیت‌های مهم اجتماعی ما توجه به پرورش نخبگان بالغ و شکوفاسازی استعدادهای کاری آنهاست. برای تحقق این هدف مهم، باید ضمن ارتقای توامان دانش، مهارت و تمایل به کار دانشجویان، زنجیره بلوغ دانشجویان را تکمیل کنیم. برای موفقیت در این مسیر، نیازمند کمک دولت، بخش خصوصی و نهاد قانونگذاری به نهاد دانشگاه هستیم که برگزاری اولین دوره بوت کمپ‌های تخصصی تابستانه در دانشگاه تهران با همکاری صاحبان صنایع و مشارکت فعالانه دانشجویان و مدیریت قابل تقدیر همکاران، بسیار نویدبخش است و بایستی در قالب ساختار جدید، با قوت استمرار یابد.

استاد دانشکدگان مدیریت دانشگاه تهران در توضیح نگاه اغلب کارفرمایان درباره کیفیت و عملکرد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی بویژه دانشگاه تهران، اظهار داشت: اغلب کارفرمایان اشاره می‌کنند که فارغ‌التحصیلان دانشگاه تهران جزو بهترین‌ها و کارآمدترین فارغ‌التحصیلان هستند که منشأ بسیاری از تحولات سازمانی و صنعتی می‌شوند. ولی معمولاً در بدو ورود به صنعت، دچار احساس غریبگی با صنعت بوده و خیلی با ابزار و فضای واقعی کار آشنا نیستند و بعضاً تا دو سال طول می‌کشد که با ابزارها و محیط کار صنعت آشنا شوند. بنابراین برای اینکه دوره مواجهه با صنعت یا همان دوره جامعه‌پذیری سازمانی، موفقیت‌آمیز باشد، باید بحث مهارت‌آموزی را جدی بگیریم.

وی افزود: صنایع مختلف می‌دانند که اگر در زمینه ارتقای مهارتی دانشجویان با دانشگاه مشارکت و همکاری داشته باشند، کمک می‌کنند که دوره جامعه‌پذیری سازمانی فارغ‌التحصیلانی که وارد صنعت می‌شوند کاهش پیدا کند، افرادی که با صنایع آنها انطباق بیشتری دارند را مورد شناسایی قرار داده و همچنین به حفظ سرمایه‌های کشور و توسعه و پیشرفت جامعه کمک می‌کنند. بنابراین در این تعامل یک بازی برد – برد بین صنعت و دانشگاه رقم می‌خورد.

رئیس دانشگاه تهران در بخش آغازین سخنان خود بیان داشت: بهترین استعدادها را در اختیار داریم ولی خیلی اوقات می‌شنویم که متاسفانه از این استعدادها یا استفاده لازم صورت نمی‌گیرد و یا بخشی از آنها از کشور خارج شده و مهاجرت می‌کنند. البته راجع به شدت و میزان آمار آن، اختلاف نظر وجود دارد، ولی آنچه که مسلم است، فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های ایران از نظر استعداد جهانی در رتبه بسیار بالایی قرار دارند و برای نخبگان و جوانان ایرانی برای فعالیت در کشورهای مختلف تقاضای بالایی است که این خود بیانگر این واقعیت است که ما در بخش دانشی بسیار موفق بوده‌ایم، اما به ابعاد مهارتی و انگیزشی کمتر توجه کرده‌ایم.

وی افزود: ما افتخار می‌کنیم که دانشمندان و فرهیختگان ایرانی در توسعه علم و فناوری در دنیا نقش‌آفرینی می‌کنند اما باید زمینه‌های لازم در کشورمان برای بهره‌گیری بهتر و بیشتر از این نخبگان و فرهیختگان فراهم شود که امیدوارم با همکاری دانشگاه و صنعت که نمونه آن برگزاری این دوره بوت کمپ تخصصی در دانشگاه تهران است، بتوانیم این مهم را محقق کنیم.

 آیین اختتامیه اولین دوره بوت کمپ‌های تخصصی مرکز توسعه مهارت‌آموزی و اشتغال دانشگاه تهران در باغ موزه نگارستان و با حضور دکتر سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران، دکتر مهدی شهبازی مشاور رئیس دانشگاه و سرپرست معاونت فرهنگی و اجتماعی و دکتر هادی بهرامی احسان مشاور رئیس دانشگاه در امور فرهنگی و اجتماعی و مدیران و نمایندگان سازمان‌های حامی، مدرسان و مربیان و شرکت‌کنندگان دوره برگزار شد.

دکتر فرشته امین، مدیر مرکز توسعه مهارت‌آموزی و اشتغال دانشگاه تهران در این مراسم اظهار کرد: نمایشگاه کار دانشگاه تهران با حضور بیش از ۱۰۰ سازمان داخلی و بین المللی، شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و پژوهشی برگزار شد که بیش از ۱۰ هزار دانشجو و فارغ‌التحصیل در این نمایشگاه حضور پیدا کردند.

وی با بیان اینکه یکی از ویژگی‌های متمایز این نمایشگاه ایجاد فرصت شغلی برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان دانشگاه بود، گفت: امسال برای اولین بار، مسابقه ایده برتر در نمایشگاه کار تدارک دیده شد و با کمک سازمان‌های حاضر در نمایشگاه طراحی و اجرا شد. سازمان‌ها چالش‌های خود را اعلام کردند و در اختیار دانشجویان و فارغ‌التحصیلان قرار گرفت تا ارزیابی شوند و دانشی را که در دانشگاه آموختند، عملیاتی کنند و مشخص شود چقدر در حل مشکلات سازمانی مفید هستند.