تحلیل محافل سیاسی امریکا پیش از اعلام تصمیم ترامپ درباره توافق هسته‌ای با ایران
رویکرد امریکا؛ حفظ برجام با تحمیل تحریم‌ها
دولت دونالد ترامپ روز پنج‌شنبه از یک دادگاه فدرال در شیکاگو خواسته به کاخ سفید دو ماه دیگر فرصت دهد تا درباره ارزیابی افشای اطلاعات مخفی قرارداد شرکت هواپیمایی بوئینگ با ایران تصمیم بگیرد.
به گزارش پایگاه خبری گسترش، روزنامه صمت نوشت: ایران و شرکت هواپیماسازی امریکایی بوئینگ در پی توافق هسته‌ای ایران و ۶ قدرت جهانی قراردادی ۱۷ میلیارد دلاری امضا کردند که ایران براساس آن می‌تواند از بوئینگ هواپیمای تجاری بخرد. دولت امریکا حالا باید بگوید که آیا این قرارداد خطری برای امنیت ملی این کشور ایجاد می‌کند یا خیر. پاسخ به این پرسش قرار بود همین روزها اعلام شود اما دولت امریکا در آستانه اعلام نظر نهایی رئیس‌جمهور ترامپ درباره توافق هسته‌ای از دادگاه درخواست تمدید دو ماهه فرصت برای این موضوع را کرد. این درخواست که تنها یک روز پیش از اعلام نظر نهایی ترامپ درباره تصمیم امریکا برای ماندن یا ترک توافق هسته‌ای میان ایران و ۶ قدرت جهانی به دادگاه ارائه شد، گمانه‌زنی‌ّها در زمینه موضع ترامپ درباره توافق هسته‌ای را تقویت کرد. فشار برای آشکارسازی جزییات مخفی درباره قرارداد بحث‌برانگیز خرید هواپیما از سوی خانواده‌هایی که به اصطلاح در امریکا قربانیان تروریسم خوانده می‌شوند، هدایت می‌شود که یکی از آنها توانست در یک دادگاه فدرال حکم محکومیت دولت ایران به پرداخت ۶۷ میلیون دلار را بگیرد. آنها که تاکنون نتوانسته‌اند این پول را از دولت ایران بگیرند یک پرونده علیه بوئینگ باز کرده‌اند که از شرکت بوئینگ می‌خواهد بندهای قرارداد خود با جمهوری اسلامی ایران را آشکار کند تا مشخص شود آیا ایران دارایی‌های قابل‌دسترسی در امریکا دارد یا خیر. فروش هواپیما از سمت شرکت بوئینگ به ایران پس از توافق هسته‌ای میان ایران و ۶ قدرت جهانی در سال ۲۰۱۵ میلادی (۱۳۹۴) و در دوره دوم ریاست‌جمهوری باراک اوباما در امریکا و دوره نخست ریاست‌جمهوری حسن روحانی در ایران امکان‌پذیر شد. بوئینگ بر سر این موضوع بحث می‌کند که آشکار کردن جزییات این قرارداد برای دادگاه و عموم مردم به وجهه این شرکت در بازار آسیب می‌زند و ظرفیت این را دارد که توافق بین‌المللی هسته‌ای با ایران را تضعیف کند. این دادگاه به دولت امریکا دستور داده که موضع خود را درباره فروش این هواپیماها به ایران اعلام کند و بگوید به‌طور دقیق این قرارداد چقدر ارتباط و وابستگی به امنیت ملی امریکا دارد یا از اساس چنین ارتباطی وجود دارد یا خیر. در واقع خواسته این دادگاه توضیح کامل درباره ربط این قرارداد با امنیت ملی امریکاست. اما به‌گفته وکیل مدافع یکی ازخانواده‌ها درخواست پنج‌شنبه دولت امریکا از دادگاه برای تمدید دو ماهه مهلت مقرر با دیدگاه‌های دیگر دولت امریکا درباره ایران و توافق هسته‌ای مطابقت ندارد. دارشان، وکیل خانواده لیبوویچ در این‌باره گفت: «در ابتدای کار اعتقاد داشتیم بوئینگ به‌عنوان یک شرکت خصوصی و غیردولتی هیچ حقی درباره ادعا کردن در زمینه امنیت ملی ندارد، حالا اما به‌نظر به‌طورکامل روشن می‌رسد که موضع دولت ترامپ این است که قرارداد ایران یک تهدید خطرناک برای امریکاست و باید از رسمیت خارج شود. »
او همچنین گفت: «ما امیدوار هستیم که دادگاه به این خانواده اجازه دهد اطلاعات قرارداد ایران با بوئینگ را به‌دست آورند. » ترامپ بارها از زمان روی کار آمدن به عنوان رئیس‌جمهوری امریکا تهدید کرده که توافق هسته‌ای را از بین می‌برد و درباره بد بودن آن برای امریکا صحبت کرده است. گمانه‌زنی‌ها درباره تصمیم ترامپ برای توافق هسته‌ای ایران و ۶ کشور جهان این بود که ترامپ یک راهبرد تازه کلی برای مقابله با به‌گفته آنها تهدیدهای ایران پیش بگیرد. اما باتوجه به انتظارها درباره برنامه هسته‌ای ایران، یک مقام ارشد رژیم صهیونیستی که در مسئله به راه انداختن جنگ مالی علیه ایران مرتبط بود در این‌باره پیش از درخواست از دادگاه برای تمدید مهلت گفت که درخواست برای تمدید مهلت، دولت ترامپ را در گوشه رینگ قرار می‌دهد به طوری‌که راه دیگری نداشته باشد. به‌گفته این مقام رسمی این تصمیم اکنون یک تصمیم سیاسی است و چگونگی مدیریت و نقش‌آفرینی دولت را در آن نشان خواهد داد. درواقع این ماجرا نشان خواهد داد که حرف‌های ترامپ درباره ایران آیا واقعا به عمل تبدیل می‌شود یا تنها در سطح حرف و تهدید باقی می‌ماند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری امریکا بارها از زمان نامزدی برای انتخابات ریاست‌جمهوری در امریکا و پس از رسیدن به ریاست جمهوری درباره برجام موضع گرفته و بارها تهدید کرده که این توافق را به هم می‌زند یا امریکا از آن خارج می‌شود. در این‌باره اما ترامپ همواره همراهی نداشته و ۵ کشور دیگر حاضر در این توافق هرگز با او همراهی نکرده‌اند. حتی در خود امریکا نیز ترامپ هواداران زیادی برای تهدید دانستن برجام ندارد. در بدنه دولت امریکا نیز ترامپ مخالفان زیادی دارد که معتقدند برجام آن‌قدرها که ترامپ می‌گوید وحشتناک و تهدیدکننده نیست. روزنامه گاردین چند روز پیش در تحلیلی به این نکته اشاره کرد که وظیفه راستی‌آزمایی از برجام را آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برعهده دارد نه دولت امریکا. همچنین به گزارش نیویورک تایمز که چند ساعت پیش از اعلام تصمیم نهایی ترامپ منتشر شد، کاخ سفید از برجام خارج نمی‌شود و حتی آن را بازنویسی نیز نخواهد کرد و از کنگره می‌خواهد درباره تحمیل دوباره تحریم‌ها به ایران تصمیم بگیرد. آسوشیتد پرس نیز پیش از اعلام نهایی تصمیم کاخ سفید اعلام کرده بود که دولت امریکا از این توافق خارج نمی‌شود و دولت به کنگره اختیار خواهد داد درباره تحریم‌ها تصمیم بگیرد. هرچند به گفته آسوشیتدپرس ترامپ برجام را ناقض منافع امریکا اعلام می‌کند اما خواستار بازگشت تحریم‌های هسته‌ای نمی‌شود. به‌هرحال ترامپ به این نتیجه رسید که هزینه‌های خارج شدن از توافقی که وجهه بین‌المللی دارد برای کشورش بسیار سنگین است. نمایندگان کنگره نیز خروج از برجام را بازی خطرناک ترامپ خواندند. برجام یا برنامه جامع اقدام مشترک در ازای محدودیت‌هایی که برای برنامه هسته‌ای ایران در نظر گرفته امتیازاتی را به ایران داده که باعث نگرانی امریکا شده است. ترامپ تلاش می‌کند این توافق را از حالت موقت به دائمی تبدیل کند اما همراهی در این کار ندارد. این توافق برای برنامه هسته‌ای ایران محدودیت‌هایی به‌طور موقت درنظر گرفته است و مقامات ایران نیز بارها اعلام کرده‌اند که در صورت برهم خوردن برجام آمادگی کامل دارند که برنامه هسته‌ای را با قدرت پیشین ادامه دهند.
ارسال نظر