میزان ضرر و زیان اصناف از تعطیلی دو هفته ای

محمدباقر مجتبایی در مورد برآوردها از خسارت تعطیلی ده روزه بر اصناف اظهار کرد: اقتصاد ما از نظر بازار مصرف پانزدهمین بازار مصرف بزرگ جهان است، بنابراین یک ظرفیت بسیار عالی دارد. برای رشد صنایع و ساماندهی تمامی بنگاه‌ها در زنجیره تامین تا توزیع ظرفیت بزرگی وجود دارد، اما در شرایط کرونا گروه تولیدات و به تبع آن شبکه توزیع آنها تحت تاثیر قرار می‌گیرند.

وی اضافه کرد: ۹۰ درصد کل کالاهای تولیدی کشور و ۷۰ درصد واردات ایران از طریق شبکه صنفی توزیع می‌شود. الزاما مصرف‌کننده این کالاها خانوارها نیستند بلکه شبکه صنفی گسترده‌تر است، ۳ هزار نوع رسته صنفی در کشور وجود دارد یعنی بسیاری از مواد اولیه کارخانجات، صنایع، پالایشگاه‌ها، شرکت‌ها و ادارات از طریق اصناف توزیع می‌شود. این نشان می‌دهد که اصناف در کلیه زنجیره تولید و خدمات تاثیرگذاری دارند.

مجتبایی افزود: بنابراین و با توجه به نقش اصناف در تامین نیازهای واحدهای مختلف، وقتی از تاثیر تعطیلی و کرونا بر اصناف صحبت می‌کنیم، باید تاثیر آن بر کل اقتصاد را مدنظر داشته باشیم. پیشانی اقتصاد کشور، شبکه اصناف است چراکه تعامل نهایی را با مجموعه اقتصادی دارد.

دبیرکل اتاق اصناف ایران تصریح کرد: بنابراین این تعطیلی‌ها منجر می‌شود که تقاضا برای تولید کاهش یابد و تاثیر آن تنها روی شبکه توزیع نیست. اگر این ده روزها استمرار پیدا کند دیگر خسارت محدود به اصناف نیست و به کل زنجیره اقتصادی آسیب می‌زند. برای جلوگیری از این اتفاق نیاز به همکاری همه آحاد جامعه است؛ نخست از طرف مردم و تغییر شیوه تقاضا و دوم مسئولیت پذیری واحدهای صنفی اهمیت ویژه‌ای دارد.

وی با اشاره به تعداد واحدهای صنفی تعطیل شده گفت: در شهرهای قرمز حدود ۵۰ درصد از اصناف و در شهرهای نارنجی ۹۹ درصد اصناف فعالیت می‌کنند. در کشور ۳ میلیون واحد صنفی داریم، اگر ۱۰۰ درصد شهرهای ایران تعطیل باشند ۵۰ درصد اصناف کار می‌کنند اما در وضعیت فعلی ما که ۲۵۷ شهر وضعیت قرمز دارند، حدود ۱ میلیون واحد صنفی مشمول تعطیلی شدند.

وی افزود: باید سعی کنیم که به تعداد شهرهای قرمز اضافه نشود، اگر این اتفاق بیافتد دو خسارت قابل پیشبینی است؛ از طرفی تعداد واحدهای تعطیل افزایش یافته و از طرف دیگر ممکن است مدت تعطیلی از ۱۰ روز بیشتر شود. برای جلوگیری نیاز به رعایت همه است.

دبیرکل اتاق اصناف ایران خسارت وارده بر اصناف را اینطور پیش‌بینی کرد: تجربه آماری ما در آذر ماه نشان می‌دهد که در ۱۵ روز تعطیلی در ماه آذر سال ۹۹ که شرایط تقریبا مشابهی با امروز داشتیم، طبق آمار بانک مرکزی ۵۰ هزار میلیارد تومان میزان فروش اصناف کاهش پیدا کرده است، البته این کاهش درآمد به معنای این نیست که ۱۰۰ درصد آن زیان است. بخشی ارزش خود کالا و بخشی سود احتمالی است که با از دست رفتن آن ضرر ایجاد می‌شود.

وی افزود: این گردش مالی باعث می‌شد که واحدهای صنفی بتوانند چک‌های خود را پاس کنند، وقتی نتواند این کار را انجام دهد بر حلقه بعدی تا تولیدکننده تاثیر می‌گذارد و زنجیره اقتصاد آسیب می‌بیند.

مجتبایی در ادامه خاطرنشان ساخت: اگر بر اساس همان تجربه آذرماه محاسبه کنیم، برای ده روز تعطیلات دست کم ۳۳ هزار میلیارد تومان کاهش درآمد و فرصت فروش اصناف خواهد بود. یک تورم حداقل ۳۶ درصدی نیز وجود داشت که در برخی از گروه‌های کالایی تا بیش از ۶۸ درصد هم رسید. اگر میزان تورم را به صورت متوسط ۵۰ درصد در نظر بگیریم، می‌توانیم برای این ده روز پیش‌بینی کنیم که حداقل ۴۵ هزار میلیارد تومان کاهش فرصت فروش برای اصناف به وجود می‌آید که بخشی از آن خسارت مستقیم و بخشی عدم فروش کالا و خسارت به زنجیره‌های بعدی است.